عصر ایران: پژوهشهای انجام شده نشان میدهد برخلاف تصور عموم، نوشابه رژیمی یا دایت سالمتر از نوشابه معمولی نیست؛ حتی اگر این نوع نوشیدنی یك بار در هفته مصرف شود.
مصرف این نوشابه مشكلاتی مانند مشكلات قلبی- عروقی، مشكلات مغزی، دیابت نوع دوم یا دیابت ناشی از اضافه وزن، سندرم اختلال متابولیكی و فشار خون بالا را به دنبال دارد. همه این بیماریها را به اضافه وزن ناشی از نوشیدن این نوشابه اضافه كنید. معمولا در روزهایی از هفته مانند مهمانی یا تعطیلات نیز مصرف این نوع نوشیدنیها افزایش مییابد.
10 دقیقه اول
اسید فسفوریك موجود در نوشابه به مینای دندان آسیب میرساند. شیرینكننده مصنوعی موجود در این نوشابه یعنی آسپارتام به فضای دندانی آسیب میرساند. آسپارتام به گیرندههای چشایی آسیب رسانده و باعث میشود این گیرندهها فقط به وجود این نوع قند حساس باشند. درواقع سطح بالاتری از نیاز به قند را در حس چشایی زبان ایجاد میكنند.
دقیقه بیستم
همه نوشابهها به دلیل تحریك غیرعادی ترشح انسولین در خون، نیاز كاذب به مصرف مواد غذایی چرب را در بدن ایجاد میكنند. اما احساس نیاز به مصرف موادغذایی چرب بعد از نوشیدن نوشابه دایت یا رژیمی چند برابر است.
به دنبال ایجاد این نیاز خطر ابتلا به دیابت نوع دوم یا دیابت ناشی از چاقی، فشار خون بالا و بیماریهای قلبی افزایش مییابد. از سوی دیگر تحقیقات نشان میدهد خطر ابتلا به سندرم متابولیك یا اختلال در سوخت و ساز بدن در افرادی كه علاوه بر نوشیدنی دایت از انواع دیگر نوشابه نیز استفاده میكنند، دو برابر بیشتر است. علاوه براینكه خطر ابتلا به دیابت نوع دوم و بیماریهای قلبی- عروقی نیز در این افراد بیشتر گزارش شده است.
دقیقه چهلم
دریافت همزمان آسپارتام و كافئین زمینهساز اعتیاد به این دو تركیب است. شباهت اعتیاد به این دو ماده شبیه اعتیاد به كوكائین است. اكزیتوتوكسینها یا تركیبات موجود در كوكائین مغز را به دریافت بیشتر تركیبهای اعتیادآور تحریك میكنند. این تاثیر دقیقا مانند تاثیر كافئین و آسپارتام یا قند مصنوعی موجود در نوشابههای رژیمی است.
یك ساعت بعد و بیشتر
بعد از نوشیدن نوشابه معمولا احساس خوبی خواهید داشت، بهویژه وقتی آن را با فستفود میل میكنید. شاید برایتان اتفاق افتاده باشد كه بعد از نوشیدن نوشابه خودتان، دوست دارید لبی به نوشابه همسر یا خواهر و برادرتان بزنید. میدانید چرا؟ نوشیدن این نوشابه نیاز به دریافت خوراكیهای شیرین را در شما افزایش داده است. علاوه براینكه بعد از حدود یك تا یك و نیم ساعت بعد از نوشیدن این نوع نوشابه دلتان میخواهد همان ساندویچ هنوز در بشقابتان بود و میتوانستید چند گاز به آن بزنید. این هم همان حس كاذب گرسنگی بعد از نوشیدن نوشابههای رژیمی است.
نكته اینجاست كه مساله به ایجاد این احساسهای كاذب مضر ختم نمیشود. نوشیدن این نوشابه جایگزین نوشیدن بسیاری از نوشیدنیهای سالم مانند آبمیوه، شیر، آب و... میشود. به این ترتیب در جذب املاح مفید كه میتوانند از طریق نوشیدن این نوشیدنیها به بدن برسند هم اختلال و به دنبال آن كمبود ایجاد خواهد شد.
این نوشابهها نه تنها باعث رفع تشنگی نمیشوند بلكه به دلیل قند و كافئینشان تشنگی را تشدید میكنند. كاهش ذخایر آبی مفید بدن باعث ایجاد اختلال در عملكرد مغز شده و باعث گیجی، اختلال در تمركز، ضعف حافظه و تحریكپذیری میشود. این داستان با مصرف هر یك عدد نوشابه رژیمی یا زیرو باز هم ادامه خواهد داشت.
ما ایرانیها سالانه 3 میلیارد لیتر نوشابه مینوشیم. به این ترتیب هر ایرانی در سال 42 لیتر نوشابه مینوشد. اما نكته مهمتر اینكه طی 15 سال اخیر مصرف نوشابه در كشور ما 15 درصد افزایش یافته است. این در حالی است كه سرانه مصرف لبنیات طی بیست سال گذشته فقط یك دهم درصد افزایش نشان میدهد.
سرانه مصرف نوشابه در جهان،10 لیتر است. با این حساب ما ایرانیها 4 برابر میانگین جهانی و یك چهارم یك فرد آمریكایی، نوشابه مصرف میكنیم!
براساس آمار، سرانه مصرف نوشابه در آمریكا بالاترین میزان در بین تمام ملتهاست. به این ترتیب كه مصرف سال گذشته میلادی یعنی 2015 در این كشور سرانه مصرف، 15 هزار و 307 لیتر گزارش شده است. پس از این كشور نیز كشورهایی مانند آرژانتین و مكزیك قرار دارند.