روزنامه شرق: صادرات نفت ایران به هند در ماه اکتبر (ماه گذشته میلادی) برای اولینبار بعد از رفع تحریمهای هستهای، از میزان صادرات نفتی عربستان به این کشور بیشتر شده است. بهاینترتیب، ایران با فروش روزانه ٧٨٩ هزار بشکه، بزرگترین صادرکننده نفت به هند در ماه گذشته بوده است. هند بعد از چین، دومین خریدار بزرگ نفت ایران در آسیا بهشمار میآید.
برخی آگاهان سیاسی، پیشیگرفتن صادرات نفت ایران به هند را با این استدلال که عربستان در ازای فروش نفت ارزان (آنهم به کشوری که نیاز مبرم به انرژی دارد) پول نقد دریافت و میتواند کسری بودجه خود را برطرف کند، امری گذرا و موقتی توصیف میکنند. به باور این کارشناسان، آینده روابط دهلی - ریاض رو به بهبود است، بهطوریکه اگر نمودار روابط دوجانبه را بررسی کنیم ، از سال ٢٠٠٦ تاکنون از حجم هفت میلیارد دلار ابتدای ٢٠٠١ به رقمی در حدود ٥٠ میلیارد دلار رسیده است، به این فهرست باید سرمایه
٦٠میلیارددلاری، سه میلیون شهروند هندی ساکن در عربستان و امارات را نیز افزود.
باید بگویم حجم روابط تجاری هند با کشورهای خلیجفارس چیزی بیش از دوبرابر حجم روابط دهلی با کل اروپاست. پیشینه بهبود روابط دهلی- ریاض به سفر «مان موهان سینگ»، نخستوزیر هند به عربستان، در سال ۲۰۱۰ بازمیگردد که نقطهعطفی در روابط دو کشور بهشمار آمد و در جهش ناگهانی روابط دو کشور، تأثیر داشت. وقتی که مان موهان سینگ به عربستان رفت، برای اولینبار ولیعهد عربستان و تمام اعضای کابینهاش برای استقبال از هیأت هندی به فرودگاه رفتند و در مسیر ۴۵ کیلومتری از فرودگاه تا کاخ پادشاهی یا محل ضیافت، تمام مسیر را با پرچمهای هند و عربستان تزئین کردند و استقبال بیسابقهای از نخستوزیر هند شد كه در تاریخ روابط کشورها کمتر سابقه داشت.
از همان زمان روابط دو کشور جهش پیدا کرد و تقریبا مسائل پاکستان، تروریسم، موضوع کشمیر و فلسطین که قبلا درباره آنها با هم اختلاف داشتند، سعی کردند که روابط دوجانبه خود را با آنها پیوند نزنند، اما درعینحال نباید از نظر دور داشت که بسیاری از مقامهای هندی، حمایت مالی ریاض از گروههای تندرو مذهبی این کشور و نیز حضور برخی از رهبران این جریانات تندرو تروریست در خاک عربستان را دستمایه کاستن از حجم روابط کرده و بهبود رابطه با تهران بهجای ریاض را اولویت میدانند و از افزایش صادرات نفت ایران به هند بهعنوان سرآغاز بهبود روابط دوجانبه یاد میکنند. حال باید دید که آیا تهران به سیر صعودی معاملات نفتی خود با هند ادامه خواهد داد یا اینکه عربستان با توسل به راهکارهای تشویقی، جای ایران را در روابط نفتی خواهد گرفت.