باشگاه خبرنگاران: بر اساس آماری که قریب به دو سال پیش در رسانه ها منتشر شد،هزینه درمان افراد سیگاریِ کشور، سالیانه 70 میلیارد تومان برآورد می شود،هزینه ای که قاچاق سیگار در آن سهم و نقش بسزایی ایفا می کند.

 

اگر پیش از این سخن از قاچاق انواعی خاص از سیگار همچون مارلبرو بود،اما امروز برخی از اخبار و گزارشات موید ورود مواد پایه تولید سیگار بصورت قاچاق به کشور است،به تعبیری حتی مواد اولیه سیگارهایی که در داخل کشور تولید و بسته بندی می شوند نیز  قاچاق است که به مراتب زیان و ضرر آن در عرصه سلامت بسیار بیشتر از سیگارهای تولید شده داخلی در سالهای گذشته برآورد می شود.

 

بازار سیگار ایران متاسفانه آکنده از سیگارهای قاچاق است و این وفور و کثرت سیگار قاچاق موید عدم نظارت صحیح،اصولی و کافی در این حوزه است.

 

بدون تردید مقابله و مبارزه با قاچاق سیگار سهل و آسان نیست،اما این میزان از سیگارهای قاچاق در رنگ ها و بسته های متعدد و متنوع نیز قابل هضم و پذیرش نیست و به واقع مشخص نیست چراآنچنان که باید اقدامات جدی تری در این حوزه عملیاتی و اجرایی نمی شود.

 

 

در گذشته ای نه چندان دور،استعمال دخانیات حتی در میان برخی از طبقات اجتماعی بزرگسال نیز قبح خاص به خود را داشت،اما هر آنچه گذشت به تبع تحولات اجتماعی،متاسفانه سن گرایش به استعمال سیگار نیز کاهش پیدا کرد.

 

یقینا هنوز نیز جامعه نمی پذیرد،مشاهده تصویر نوجوانی که سیگار را در بین انگشتان خود قرار داده و با کام هایی عمیق به آن،،دود استنشاق شده را به اشکال هندسی مختلف بیرون می دهد،اما آنقدر این تصاویر در سطح جامعه دیده و مشاهده شده که بدون شک دیگر با تعجب و تحیر گذشته همراه نیست و این زنگ خطری است که باید جدی گرفته شود.

 

نقش بستن ریه و جگرهای سیاه و آلوده شده به مواد دخانی بر روی پاکت های سیگار و یا انتشار اخباری متعدد از مضرات مصرف سیگار،از نمونه اقدامات مثبتی بوده که در طول سالیان اخیر اجرایی شده،اما این پازل یا معادله، الزامات دیگری را نیز می طلبد که گویی آنچنان که باید به آن توجه نشده است.

 

ممنوعیت فروش سیگار به افراد زیر 18 سال و یا ممنوعیت توزیع و فروش اقلام دخانی در کیوسک های مطبوعاتی از دیگر نمونه طرح هایی بود که وجه شکست و ناکارآمدی آن به موفقیت و توفیقات حاصله تفوق و فزونی بیشتری داشته،که اگر غیر از این بود باید وضعیت استعمال دخانیات در کشور به نحوی دیگر می بود.

 

سودهای میلیاردی قاچاق سیگار آنقدر جذاب است که عده ای حتی سلامت اجتماعی و عمومی را برای کسب آن ذبح و قربانی می کنند و البته گویی هیچ اِبایی نیز از این اقدام شوم و نامیمون خویش ندارند.

 

شاید برخی اطلاق واژه مافیا به قاچاق سیگار را نپذیرند،اما این حجم انبوه و متکثر از سیگار در بازارهای کشور را نمی توان صرفا به تعدادی مسافر که با خود سیگار جابجا می کنند تعمیم و نسبت داد،عقلانیت و منطق ایجاب می کند که نپذیریم مافیایی در پشت پرده قاچاق سیگار وجود ندارد.

 

 

تاسف آور است که در رسانه ها ایران در کنار برمه به عنوان نخستین کشورهایی که با بیشترین میزان قاچاق سیگار مواجه است مطرح می شود،بر اساس آمار ارائه و منتشر شده از سوی مسئولان،سهم بازار دخانیات ایران در جهان نیم درصد است اما در حوزه قاچاق،حرف نخست را می زنیم.

 

بر اساس آماری که دو سال پیش منتشر شد،سالیانه 60 میلیارد نخ سیگار در ایران دود می شود که 24 میلیارد نخ آن از طریق قاچاق وارد کشور می شود،یعنی قریب به 42 درصد از سیگار مصرفی در ایران از مبادی ورودی های قاچاق تامین می شود.

 

آماری که شاید در ارزیابی ها و بررسی های جدید،با افزایش هر چه بیشتری نیز همراه شود،زیرا به زعم کارشناسان و آسیب شناسان اجتماعی میزان مصرف دخانیات در کشور در طول سالیان اخیر با سیر صعودی همراه بوده که به تعبیری باید گفت این نارسایی بازخورد عدم توفیق و موفقیت قابل توجه در حوزه کنترل و مهار بازار مصرف است.

 

 

عبدالرضا مصری،عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در دوره نهم،مدتی پیش در خصوص قاچاق سیگار در ایران عنوان کرد:شنیده ها حاکی از آن است که برخی از قدرت ها پشت واردات سیگار قرار دارند و به واقع مافیایی قَدَر برای واردات این محصول در کشور فعالیت می کنند.

 

 

مصری معتقد است مجوزهای سیگار در کشور به کسانی داده می شود که صد در صد به فروش خود می اندیشند و فکر سلامت مردم نیستند.

 

وی در این خصوص عنوان داشته نباید اجازه داد برندهای خارجی در کشور رشد کنند و این در شرایطی است که تولید سیگار در کشور به دو شکل شهرت یافته،نخست تولید با برند و نام ایرانی و در مرحله بعد سیگارهایی که تنباکوی آن از خارج وارد کشور شده و در ایران صرفا بسته بندی می شوند که به واقع نمی توان از آن به عنوان سیگار تولید داخل یاد کرد.

 

 

مالیات بر دخانیات یک تجربه موفق بین المللی است که تمامی کشورهای دنیا آن را عملیاتی و اجرایی کرده اند و برخی از کشورهای همجوار ایران این مالیات و عوارض را حتی تا سقف 80 درصد نیز افزایش داده اند.

 

اما در ایران آنچنان که باید به این موضوع و راهکار مهم و سازنده توجه نشده و همین امر باعث شده که راه و مسیر قاچاق در ایران تسهیل شود.

 

اگر چه برخی اینچنین مطرح می کنند که افزایش مالیات باعث تشدید قاچاق سیگار می شود اما به تعبیر وزیر بهداشت،درمان و آموزش پزشکی،کسانی که چنین ادعایی را مطرح می کنند خود به قاچاق سیگار آلوده هستند.

 

صرف نظر از اظهار  قاضی زاده هاشمی،تجارب کشورهای دیگر و حتی تجربه اجرا شده در کشور ایران(در سال 86)موید این موضوع است که افزایش مالیات در مهار،کنترل و کاهش قاچاق سیگار موفق و موثر بوده است.

 

اگر بخواهیم کمی صریح تر سخن بگوییم باید به سخن وزیر بهداشت مبنی بر اینکه برخی از افرادی که مخالف افزایش مالیات سیگار هستند خود آلوده به قاچاق این کالا هستند عمیق تر اندیشید و با ظرافت بیشتری به زوایای پیدا و پنهان این تجارت مرگ آور نگریست.

 

 

اگر با خود صادق باشیم باید گفت متاسفانه عده ای برای کسب سودهای میلیاردی،جان و سلامت اصلی ترین ثروت کشور که سرمایه انسانی و جوانان این مرز و بوم هستند را قربانی می کنند،این جنایت بزرگ،مستلزم عزمی جدی و همتی عالی است تا با ورود دستگاه های نظارتی به نحو شایسته تری کنترل و مهار شود.

 

افرادی یا گروه هایی که در این قاچاق خانمانسوز دست دارند،حالا آنقدر بی شرم و گستاخ شده اند که برای کسب سود بیشتر مواد دخانی در جه دو،سه،چهار را به کشور وارد می کنند که باید گفت این دسته برای سود بیشتر،از هیچ اقدام مخربی دریغ نمی کنند،اقدامی که ارمغان آن چیزی جز مرگ سرمایه های این مرز و بوم نیست.

 

در آینده به ابعاد و زوایای دیگری از این قاقچاق خانماسوز پرداخته خواهد شد،پیدا و پنهان هایی که مطرح کردن آن زنگارهای بیشتری را از پشت پرده این واقعیات شوم می زداید،امید است که مفید فایده واقع شود تا آنهایی که دل در گروی این نظام،کشور و مردم دارند با جدیت بیشتری برای مهار این تجارت شوم و مرگ آور ورود کنند.

 

و البته خشم و عصبانیت برخی افراد و گروه ها از انتشار این سلسله گزارشات در آینده،معیار و سنگ محک خوبی به شمار می رود که به واقع چه کسانی از این تجارت نامیمون بهره های آنچنانی می برند که چنین روشنگری هایی را بر خلاف منافع خود می پندارند.