مهر: با وجود اینکه آمارسازی و آماردهی های متعدد از اشتغال زایی میلیونی آنچنان که در گذشته اتفاق افتاد در دوره فعالیت دولت تدبیر و امید متوقف شده است، اما مقامات ارشد این دولت می گویند کشور سالیانه به 1 تا 1.5 میلیون شغل جدید پایدار نیاز دارد. همچنین عنوان می شود پایین بودن دستمزدها و تصمیم به ادامه تحصیل باعث تعویق در ورود کارجویان به بازار کار شده ولی همچنان هشدار وجود میلیون ها درخواست شغلی وجود دارد.

از زمان آغاز به کار دولت تدبیر و امید در تابستان سال گذشته موضوع بیکاری جوانان و حل معضل اشتغال به عنوان یکی از اساسی ترین برنامه های این دولت مطرح شده است. مقامات ارشد دولت یازدهم به دفعات ضمن هشدار نسبت به وجود بیکاری بزرگ در کشور، نسبت به ادامه روند فعلی ابراز نگرانی کرده اند.

در اینباره وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی آمارهایی از ورود 4 میلیون و 500 هزار فارغ التحصیل جوان دانشگاهی به بازار کار در آینده نزدیک نیز خبر داده و عنوان کرده است در سال های آینده کشور باید میلیون ها شغل جدید ایجاد کند. ربیعی تاکید کرده است اگر سالی 1 میلیون فرصت جدید شغلی در کشور ایجاد نشود، معضل بیکاری خطرناک تر از حالا خواهد شد.

اما در روزهای گذشته اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور اعلام کرده است که باید سالیانه یک تا 1.5 میلیون شغل جدید از نوع پایدار در کشور ایجاد شود. وی ادامه داد: بررسی های شورای عالی اشتغال نشان می دهد که اقتصاد ایران برای عبور از این چالش ها باید بتواند سالانه یک تا 1.5 میلیون شغل پایدار در کشور ایجاد کند.

جهانگیری افزود: زمانی که در وزارت صنعت بودم بررسی انجام شده بود که نشان می داد سالانه به یک میلیون شغل پایدار نیاز داریم. گفته می شد که این میزان شغل نیاز به رشد اقتصادی 7 درصد و سرمایه گذاری 12 درصد دارد این در حالی است که طی 8-7 سال گذشته اقتصاد کشور بزرگتر شده، بنابراین شاید بتوانیم با رشد 7 درصد به این میزان شغل برسیم اما ایجاد بیش از این میزان شغل در حال حاضر مورد نیاز است.

یکی از مسائلی که درباره بیکاری و دلایل باقی ماندن این مسئله در کشور مطرح می شود، شکست سیاست های اعمال شده از سوی دولت های نهم و دهم در زمینه اشتغال زایی و به نوعی توقف ایجاد فرصت های جدید شغلی در دوره 8 سال گذشته بوده است. دستکم در این سال ها به میزان مورد نیاز اشتغال جدید در کشور ایجاد نشده است.

حسن طائی معاون اقتصاددان وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی معتقد است در دوره 8 ساله گذشته حدود 740 هزار شغل جدید به اقتصاد کشور افزوده شده و تعداد کل شاغلان از حدود 20.6 میلیون نفر در ابتدای این دوره به حدود 21.3 میلیون نفر در سال 92 رسید.

وی ادامه داد: آمارهای یادشده حاکی از آن است که در کل دوره به طور متوسط هر سال کمتر از 100 هزار شغل جدید ایجاد شده است. این مقام مسئول در وزارت تعاون، کار و رفاه با اشاره به اینکه حتی در سال های جنگ نیز به صورت متوسط سالیانه 420 هزار شغل در کشور ایجاد شده است گفت: طی دو سرشماری سال های 85 و 90 متوسط ایجاد شغل سالانه 14 هزار مورد بوده است.

طائی خاطرنشان کرد: برای داشتن درکی بهتر از اینکه چرا این عملکرد در مقایسه با اقتصاد ایران پایین است، کافی است توجه شود در فاصله سالهای 80 تا 85 به طور متوسط سالانه نزدیک به 700 هزار مورد شغل جدید در اقتصاد کشور به وجود آمد.

بنابراین به گفته این مقام مسئول وزارت کار، در حالی که طی سال های اخیر انتظار می رفت به دلیل وجود میلیون ها جوان، بازار کار با نوعی شُک مواجه شود اما نرخ مشارکت اقتصادی کاهش یافت. این موضوع نشان می دهد که دلایلی باعث شده تا کارجویان چنین رفتاری را از خود نشان دهند.

کارشناسان می گویند پایین بودن دستمزدها از یکسو و ناامیدی کارجویان از یافت شغلی مناسب باعث شده تا آنها راهکار ادامه تحصیل را انتخاب کنند. این کار هم می تواند موقعیت آنها را در رقابت شغلی با سایرین در بازار کار بهتر کند و هم اینکه بازار کار را با تعویق در ورود متولدین دهه 60 به بازار کار مواجه خواهد کرد، اما هرگز به معنای کاهش تعداد متقاضیان کار آنچنان که در سال های گذشته مطرح می شد، نیست.