فارس: «والتر الخاندرو یانیز گوسمان» کاردار 30 ساله بولیوی در ایران که حضور یک و نیم سالهاش در تهران به عنوان کاردار سفارت اولین فعالیت دیپلماتیکش محسوب میشود، به تشریح مناسبات کنونی ایران و بولیوی در ابعاد مختلف پرداخت و گفت که اوو مورالس رئیس جمهور این کشور قرار است دوم آذر ماه به منظور شرکت در سومین اجلاس سران اوپک گازی به تهران سفر کند.
او که عاشق خورش فسنجان است، اوقات فراغتش را با دختر 2 سالهاش در پارکهای تهران سپری و گهگاهی هم با دیپلماتهای خارجی در تهران فوتبال بازی میکند.
کاردار بولیوی در تهران که طرفدار پر و پا قرص فوتبال است و بازیهای استقلال و پرسپولیس را تماشا کرده، میگوید: از شوق و علاقه بین طرفداران دو تیم بسیار لذت میبرم و البته اکثر اوقات هم در ترافیک خودروهایی که به علت جشنهای خیابانی طرفداران فوتبال به وجود آمده، گیر کردهام.
وی با بیان اینکه ایران و بولیوی در 10 سال اخیر توانستهاند روابط خود را بهبود ببخشند، یادآور شد: این روابط بیشتر در ابعاد سیاسی مشهود بوده و کمتر به دیگر حوزهها تسری پیدا کرده است.
«والتر الخاندرو یانیز گوسمان» گفت: ایران و بولیوی از جمله کشورهایی هستند که تلاش میکنند روزهای بهتری را برای ملتهای خود ایجاد کنند. روابط بین دو کشور بهبود یافته و همکاریهای مشترک چند جانبه بین دو ملت نیز تقویت شده است.
گوسمان با اشاره به روابط مطلوب ایران و بولیوی در دولتهای نهم و دهم افزود: با توجه به رابطه شخصی خوبی که بین محمود احمدینژاد رئیس جمهور سابق ایران و «اوو مورالس» رئیس جمهور فعلی بولیوی ایجاد شده بود، روابط دو کشور توسعه یافت، البته علاوه بر این، ملتهای دو کشور متوجه شدند مسائل فراوان دیگری وجود دارد که میتواند منجر به نزدیکی بیشتر دیدگاههای آنها شود.
گوسمان درباره کاهش سطح روابط ایران و بولیوی در دولت جدید اظهار داشت: دیدارهای قبلی روسای جمهور ایران و بولیوی و افزایش مناسبات دو کشور به دلیل دوستی و رفاقت خوب ایجاد شده بین احمدینژاد و مورالس بود.
*کاهشی در سطح روابط ایجاد نشده
کاردار بولیوی در تهران در توضیح بیشتر این موضوع اضافه کرد: افزایش ارتباطات و نزدیکی ایران و بولیوی در زمان ریاست جمهوری احمدینژاد به دلیل روابط شخصی رئیس جمهور ایران و مورالس شکل گرفت.
وی با بیان اینکه ما اعتقادی به کاهش روابط با ایران نداریم، عنوان کرد: ما در موضوع هستهای که ایران تلاش زیادی در این زمینه انجام داده، دخالتی نکرده و ایران را درک کنیم و پس از آن برنامهریزی لازم برای توسعه روابط را انجام خواهیم داد.
کاردار بولیوی به سفر معاون وزیر خارجه این کشور به تهران و برگزاری سومین دور نشست سیاسی 2 کشور اشاره کرد و گفت: در این نشستها روابط دو کشور مجدداً مورد بررسی قرار گرفت و برنامه ریزی برای توسعه آن انجام شد.
*مورالس 2 آذر در تهران
وی با اشاره به برگزاری سومین نشست اجلاس سران اوپک گازی (مجمع کشورهای صادرکننده گاز) در تهران در 23 نوامبر (2 آذر) افزود: برنامه ریزی لازم برای سفر «اوو مورالس» رئیس جمهور بولیوی در تاریخ 2 آذر (23 نوامبر) صورت گرفته و همچنین تلاش داریم در حاشیه این نشست مسائل و تفاهماتی که در دیدارهای معاون وزیر خارجه بولیوی در تهران با مقامات ایرانی صورت گرفته را پیگیری و به سرانجام خوبی برسانیم.
کاردار بولیوی در تهران ضمن حمایت مجدد از برنامه صلحآمیز هستهای ایران افزود : بولیوی نه تنها در مسائل مربوط به توافق هستهای از ایران حمایت کرده، بلکه در خیلی از موارد دیگر مانند فعالیتهای تهران در سازمان ملل متحد و سازمانهای مشابه در عرصه بینالملل در حال همکاری و همفکری با ایران است. ضمن اینکه جمهوری اسلامی همواره پشتیبان و حامی بولیوی بوده و کمکهای فراوانی را به مردم بولیوی کرده و دو کشور موقعیتهای مشابهی در زمینه تغییرات آب و هوایی دارند.
گوسمان به اشتراک نظر ایران و بولیوی در زمینههای مختلف اشاره کرد و اظهار داشت: ایران و بولیوی نظرات مشترکی در خصوص آزادی فلسطین دارند، ضمن اینکه به دخالت کشورهای اروپایی و آمریکا در بحران سوریه معترض و خواستار پایان دخالت آمریکا در مسائل داخلی ونزوئلا و کوبا هستند.
کاردار بولیوی در تهران درباره مناسبات تجاری دو کشور نیز عنوان کرد: دو کشور هنوز نتوانستهاند رابطه مطلوبی که مدنظرشان باشد را شکل دهند، اما در حال تلاش در این زمینه هستیم.
*مناسبات تجاری ایران و بولیوی تقریبا صفر
گوسمان در مورد حجم فعلی مناسبات تجاری بین ایران و بولیوی افزود: سطح مناسبات تجاری تهران و لاپاز در سال 2013 کم بود، ولی این میزان هم اکنون تقریبا به صفر رسیده که البته تراز همین میزان کم هم به نفع ایران است.
کاردار بولیوی در تهران با بیان اینکه شرکتهای اقتصادی بزرگ در کشورش بسیار محدود و اکثر فعالان اقتصادی بولیوی شرکتهای کوچک را مدیریت میکنند، گفت: قادر به خروج از بحرانهای ایجاد شده نیستیم، ولی مطمئنیم که با برداشته شدن تحریمهای ایران، روابط بازرگانی بین ایران و بولیوی گسترش خواهد یافت.
وی توضیح داد: شرکتهایی که در بولیوی هستند سرمایه و توان لازم را برای گذر از بحرانها و تحریمهای ایران ندارند.
گوسمان افزود: برای بولیوی این مسئله روشن و آشکار است که ایران در حال برطرف کردن مشکلات خود با کشورهای اروپایی و آمریکاست. همچنین بولیوی مسئله مهم لغو تحریمهای اعمال شده علیه ایران را درک میکند.
وی خاطرنشان کرد: از دخالتهای آمریکا در ایران مطلع هستیم و میدانیم آنچه مانع از پیشرفتهای بیشتر ایران شده همین دخالتهای آمریکا بوده است.
کاردار بولیوی در تهران با انتقاد از تحریمها و محدودیتهای اعمال شده علیه ایران افزود: آمریکاییها با رصد بانکهای دنیا و همچنین نفوذ در مسائل مالی و بانکی بولیوی و ایجاد محدودیت در انجام اقدامات بازرگانی و شک و دودلی برای افتتاح حساب بانکی، توانستهاند در این زمینه محدودیت ایجاد کنند.
کاردار بولیوی در تهران گفت: لغو تحریمهای ایران میتواند منجر به فعالتر شدن روابط اقتصادی بین تهران و لاپاز شود.
*تعطیلی شرکت نفت ایران و بولیوی به دلیل فشارهای آمریکا
گوسمان درباره شرکت نفت ایران و بولیوی با بیان اینکه از جزئیات این شرکت اطلاعی ندارم و نمیدانم چرا دفتر این شرکت تعطیل شده، اظهار داشت: ولی میدانم که عدم فعالیت جدی این شرکت به تحریمها باز میگردد، ضمن اینکه بانکهای خصوصی بولیوی از ترس فشار بیشتر آمریکا، از باز کردن حساب برای اقدامات و فعالیتهای شرکت نفت ایران و بولیوی اجتناب کرده و از آن واهمه داشتهاند.
گوسمان درباره راهاندازی شبکه مشترک تلویزیونی و همچنین آموزش هیأتهای رسانهای بولیوی در ایران و توقف این موضوع افزود: این مسئله به هیچ وجه معلق نبوده و در حال اجراست، ضمن اینکه در آخرین جلسه بین دو کشور مواردی که با مشکلات اداری مواجه شد، مورد بررسی قرار گرفت.
کاردار بولیوی درباره توافق ایران و بولیوی در خصوص حفاظت از مرزها گفت: در این اواخر برخی قراردادها بین ایران و بولیوی مستقیماً با سازمانها و ارگانهای ذیربط به امضا رسیده و اطلاعات دقیقی راجع به این موضوعات ندارم، اما میدانم ایران پیشنهادی را مبنی بر کمک به بولیوی درباره حفاظت از مرزها ارائه داده است.
کاردار بولیوی درباره سرمایهگذاری 10 میلیون دلاری ایران در صنعت لبنیات بولیوی گفت: 3 تا 4 مرکز تولید لبنیات در مناطق مختلف بولیوی توسط ایرانیها راهاندازی شده و در حال برنامهریزی و احداث 3 مرکز دیگر هستیم که کلیه این پروژهها با کمک دولت بولیوی در حال اجراست، ضمن اینکه آقای مورالس اعلام کرده این خدمات از سوی دولت برای ملت بولیوی ارائه شده است.
* چرا بعد یک سال هنوز سفیر جدید بولیوی معرفی نشده؟
گوسمان درباره علت عدم معرفی سفیر جدید بولیوی در تهران نیز گفت: در حال حاضر دستگاه سیاست خارجی بولیوی در حال گزینش افراد برای سفارتخانههای این کشور در کشورهای مختلف است. روند انتخاب سفرای بولیوی از سوی دولت در حال تغییر اساسی است و میکوشیم که افکار قدیمی را بازسازی و افکار جدیدی را به وجود بیاوریم تا فرهنگ قدیمی و غلط غربی از بین برود.
وی با بیان اینکه رئیس جمهور اختیار لازم را برای انتخاب سفرا دارد، افزود: مورالس اعلام کرده که این انتخاب باید با ایدهآلها و فاکتورهای مدنظر منطبق باشد. همچنین رئیسجمهور در مصاحبه چند روز گذشته خود به صراحت اعلام کرد که همچنان در حال بررسی هستند تا هر چه سریعتر برای سفارتخانههایی که بدون سفیر باقی ماندهاند، فردی معرفی شود.
کاردار بولیوی در تهران خاطرنشان کرد: بسیاری از دیپلماتهای سابق که با افکار جدید پیش نرفته و آن را قبول نداشته و نتوانستهاند خود را با آن وفق دهند، از حیطه کار دیپلماسی خارج شدهاند و نیاز است افراد جدید با افکار جدید روی کار بیایند.
*صدور روادید در فرودگاههای دو کشور
وی درباره لغو روادید بین ایران و بولیوی گفت: در حال حاضر توافقنامهای بین ایران و بولیوی برای صدور روادید در فرودگاههای دو کشور وجود دارد و اخذ روادید برای شهروندان ایران و بولیوی بسیار آسان است.
کاردار بولیوی در تهران خاطرنشان کرد: البته اگر کسی تمایل داشته باشد میتواند برای دریافت روادید به سفارت بولیوی در تهران نیز مراجعه کند.
وی درباره احداث کارخانه سیمان در بولیوی با مشارکت ایران و ونزوئلا گفت: این موضوع در بولیوی در حال پیگیری و فراهم کردن تدارک مورد نیاز به لحاظ لجستیکی و ... است، ولی متأسفانه برخی شرکتهای خصوصی بولیوی فعال در این قضیه به دنبال کاغذبازی هستند. در مجموع ایران این اطمینان را داده که در تمامی این مسائل به بولیوی کمک خواهد کرد.
گوسمان درباره ذخیره 35 درصدی لیتیوم دنیا در بولیوی و امکان سرمایهگذاری ایران در این بخش افزود: این مسئلهای است که مقامات دو کشور هنوز به صورت تخصصی مذاکراتی راجع به آن انجام ندادهاند و تنها علایق مشترک خود را برای سرمایهگذاری در این بخش به طرف مقابل اعلام کردهاند، ضمن اینکه بولیوی از هرگونه سرمایهگذاری برای صنعتی کردن مواد طبیعی و معدنی استقبال میکند.
*تلاش بولیوی برای صادرات کینوا و استویا به ایران
وی افزود: رئیسجمهور مورالس اعلام کرده باید از مواد طبیعی و معدنی بولیوی برای کمک به همه ملتهای دنیا استفاده شود و اقدامات دولتهایی که برای سرمایهگذاری در بخشهای مختلف وارد بولیوی میشوند باید بر اساس مشارکت با بولیوی صورت گیرد.
گوسمال درباره برنامه بولیوی برای صادرات محصولات کشاورزی از جمله کینوا (خاویار گیاهی) به ایران نیز عنوان کرد: کینوا جزو محصولات عمده صادراتی بولیوی و محصولی با خواص غذایی بسیار بالاست که ویتامین، پروتئین و خواص عالی دارد، ضمن اینکه با شرکتهای مختلفی که علاقمند به واردات کینوا بودهاند صحبتهایی شده، اما همواره به مشکلاتی چون تحریم و سرمایه کم برخورد کردهایم که منجر به سخت شدن صادرات کینوا شده است.
وی گفت: امیدواریم با برداشته شدن تحریمهای ایران، روابط اقتصادی بین دو کشور گسترده شده و صادرات کینوا را به ایران آغاز کنیم، البته در همین راستا شرکتهای ایرانی با ما رایزنی کرده و گفتهاند مشتری ایرانی همواره به دنبال اجناس جدید و نو است.
کاردار بولیوی در تهران خاطرنشان کرد: علاقمند به صادرات محصولات دیگری از بولیوی به ایران به نام استویا (شکر طبیعی) هستیم که برای بیماران دیابتی بسیار مطلوب و از برگ یک گیاه خاص تهیه میشود و هیچ ضرری برای بیماران دیابتی ندارد.
*دخالت آمریکا در بولیوی برای دست اندازی به منابع طبیعی
کاردار بولیوی در تهران در خصوص دخالتهای خارجی در این کشور برای بر هم زدن ثبات آن اظهار داشت: در قرن بیستم دخالتهای زیادی از سوی برخی کشورهای خارجی و اروپایی و همچنین آمریکا در بولیوی صورت گرفته که اقدامات آنها بیشتر برای دست اندازی به منابع طبیعی بولیوی صورت گرفته است.
وی درباره تحریم بولیوی توسط آمریکا افزود: به دلیل وضعیت جغرافیایی بولیوی تحریمهای اعمال شده نتوانست مشکل زیادی را به نسبت کشورهای دیگر به بولیوی وارد کند، اما برخی اتهامات مانند اینکه بولیوی در مبارزه با مواد مخدر جدی نیست، برای ما مشکلاتی را ایجاد کرده بود.
کاردار بولیوی درباره اخراج سفرای آمریکا و بولیوی از سال 2008 تاکنون و تلاش برای برقراری مجدد این رابطه افزود: روابط ما با آمریکا هیچ گاه متوقف نشده است. ما اعتقاد داشتیم به دلیل توانمندی منطقهای میتوان با آمریکا روابطی را برقرار کرد که این موضوع را نمیتوان نفی کرد. ضمن اینکه هم اکنون شرکتهای خصوصی بولیوی با آمریکاییها در حال فعالیت هستند که این موضوع را هم نمیتوان نفی کرد، پس روابط با این کشور قطع نشده است.
به گزارش فارس، بولیوی و آمریکا از سال 2008 و زمانی که این کشور «فیلیپ گلدبرگ» سفیر آمریکا را به اتهام مداخله در امور ملی خود اخراج کرد، روابط دیپلماتیک خود را قطع کردند و واشنگتن نیز پاسخی مشابه داد و سفیر بولیوی را اخراج کرد. در اواخر سال 2011، بولیوی و آمریکا توافقی را برای عادیسازی روابط خود امضا کردند، اما هنوز نتوانستند سفرای خود را بازگردانند.
وی با انتقاد از اینکه روسای جمهور سابق در بولیوی گوش به فرمان آمریکا بودند، گفت: با روی کار آمدن «اوو مورالس» در بولیوی وضعیت تغییر کرده و دیگر شرایط قبل وجود ندارد.
وی با بیان اینکه از نظر جغرافیایی با آمریکا نزدیک نیستیم ولی از نظر اقتصادی همسایه یکدیگر هستیم، افزود: حجم مبادلات تجاری بولیوی با آمریکا بسیار کم است، ولی با توجه به دیدگاه خاصی که در بولیوی درباره آمریکا وجود دارد باز هم مراوده تجاری کم و صادرات جزئی به این کشور صورت میگیرد، ولی با این حال بیشترین حجم مراوده تجاری بولیوی با کشورهای اروپایی، کشورهای همسایه در آمریکای لاتین و آمریکای جنوبی است.
گوسمان با بیان اینکه آمریکا بازار بزرگی دارد، اظهار داشت: در بولیوی شرکتهای خصوصی زیادی هستند که با آمریکا روابط تجاری دارند، ولی تعداد آنها آنقدر نیست که بگوییم بیشترین مبادلات تجاری با آمریکا صورت میگیرد. ضمن اینکه بیشترین محصول تجاری آنها، در زمینه هیدروکربن و آن هم با کشورهای همسایه بولیوی است.
وی درباره این اظهار نظر مورالس مبنی بر اینکه آمریکا در سطح جهان در حال دروغ پردازی علیه بولیوی است، گفت: آمریکاییها در حال دروغپردازی علیه بولیوی هستند و میکوشند به دنیا اعلام کنند بولیوی اقدام خاصی را علیه مواد مخدر انجام نداده و نمیدهد. ضمن اینکه در همین راستا دولت آمریکا انتقاداتی را علیه سیاست داخلی بولیوی مطرح کرده است.اما با این حال ما در بین ملت آمریکا افرادی را پیدا کردهایم که همفکر و همنظر با ما بودهاند.
گوسمان افزود: دروغپردازی آمریکا مبنی بر عدم مبارزه بولیوی با مواد مخدر بخشی از دخالتهای این کشور در سیاستهای داخلی ماست که با آن مخالفت کردهایم.
وی با بیان اینکه بولیوی کشوری فعال و ضد امپریالیستی است، گفت: بولیوی امپریالیسم و دخالتهای آمریکا در جهان را قبول نداشته و مشارکتی هم در آن ندارد.
کاردار بولیوی در تهران افزود: ما دشمن آمریکای لاتین و ملت آمریکا نیستیم، بلکه بولیوی دشمن امپریالیسم، دخالت در امور داخلی، عدم احترام به استقلال کشورها و سیستم سرمایهداری است. یکی از اهداف سیاست خارجی بولیوی آن است که روابط خوبی با همه کشورها داشته باشد.
کاردار بولیوی در تهران با انتقاد از فرهنگ قدیمی و غلط غربی گفت: این فرهنگ تلاش دارد بگوید سفیدپوستان بهتر از بومیان و سیاهان هستند و هر کسی که مقام بالاتری دارد از احترام بیشتری برخوردار است، ولی سعی کردهایم تا افکار جدیدی را بسازیم تا ملت بولیوی به استقلال لازم دست پیدا کنند و متوجه شود فرهنگ اروپایی و آمریکایی هیچ برتری نسبت به فرهنگ بولیوی ندارد.
وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر بولیوی در حال بازسازی افکار خود است و میکوشد تا ساختارهای سیاسی غلط غربی را بازسازی کند، خاطرنشان کرد: ما این ساختار را برای همه نقاط دنیا کاربردی نمیدانیم. لذا هر کشوری باید توجه داشته باشد که تنها با افکار و مدل خاص بومی خود میتواند اقداماتش را پیش ببرد. ضمن اینکه بولیوی به آنچه که از سوسیالیستها در کتابها مطرح میکنند اعتقادی ندارد.
وی افزود: ما به دنبال مدلی هستیم که بتوانیم به مردم و بومیان بولیوی کمک کنیم.
وی درباره از سرگیری روابط آمریکا و کوبا و پایان دوران سوسیالیستها در آمریکای لاتین اظهار داشت: معتقدم سوسیالیسم ساختار سختی را در جهان دارد. این در حالی است که هر کشوری برای خود مدل رشد اقتصادی خاصی انتخاب کرده و بولیوی هم در این زمینه مستثنی نیست.ضمن اینکه در زمان حکومت چاوز، در ونزوئلا، او توانست مدل سوسیالیستی قرن 21 را در کشورش به اجرا بگذارد.
گوسمال با انتقاد از نئولیبرالیسم افزود: اعتقاد دارم که این مدل وجود ندارد، زیرا از ملتی که سرمایه لازم ندارد حمایتی صورت نمیگیرد، چرا که عمر نئولیبرالیسم مانند حکومت اتحاد جماهیر شوروی پایان یافته است.
*طرفدار پر و پا قرص فوتبال
گوسمال در بخش دیگری از این گفتوگو با اشاره به اینکه به اصفهان، شیراز، کیش و تخت جمشید سفر کردهام، خاطرنشان کرد: طرفدار پر و پا قرص فوتبال هستم و بازیهای دربی استقلال و پرسپولیس را دیدهام و از شوق و علاقه بین طرفداران دو تیم بسیار لذت میبرم، البته اکثر اوقات هم در ترافیک خودروهایی که به علت جشنهای خیابانی طرفداران فوتبال به وجود آمده، گیر کردهام.
وی با بیان اینکه ایران جزو قدرتهای برتر فوتبال آسیاست، افزود: فوتبال آسیایی را در حال پیشرفت میدانم، البته هنوز به پای فوتبال آمریکای لاتین نرسیده است.
وی در پایان از رسانههای ایرانی و دوستداران محیط زیست خواست که در اجلاس جهانی تغییرات آب و هوا که 18 تا 20 مهر (10 تا 12 اکتبر) در بولیوی برگزار میشود شرکت کنند و افزود: دولت بولیوی برای علاقمندان شرکت در این اجلاس تسهیلاتی را در نظر گرفته است.