هر ۵ نفر میخواستند که بمیرند اما...
۵ نفری که در این کلینیک گرد هم آمدهاند، هر یک زندگی و مشکلات خاص خود را دارند اما همه آنان در یک موضوع مشترک هستند؛ هر ۵ نفر، خواستار اتانازی یا مرگ خودخواستهاند.
این بخشی از داستان نمایش «توقف اتانازی» است که محمدرضا عطاییفر این روزها در تدارک اجرای آن است.
او درباره نمایش تازه خود به ایسنا گفت: «توقف اتانازی» یا همان مرگ خودخواسته، نقدی بر این ماجراست. ما در این نمایش درباره این موضوع قضاوت نمیکنیم که مرگ خودخواسته، خوب است یا بد، دنبال ارایه راه حل هم نیستیم. ما فقط طرح مساله میکنیم و قضاوت را به تماشاگر میسپاریم.
عطاییفر که خود متن این نمایش را نوشته با ارایه جزییات بیشتری درباره آن توضیح داد: ماجراهای نمایش ما در فضایی خارج از کشور خودمان اتفاق میافتد. نمایش ما درباره ۵ شخص از ملیتهای گوناگون است که در کلینیکی دور هم جمع شدهاند. این کلینیک هر سال ۵ تن از کسانی را که خواستار مرگ خودخواسته هستند، از سراسر دنیا دور هم جمع میکند و آنان سه روز را با یکدیگر زندگی میکنند. در این پروسه با روانشناس و کشیش هم گفتگو میکنند و در نهایت تصمیم میگیرند که به اتاق مرگ بروند یا نه.
او ادامه داد: در ظاهر این گونه است که این کلینیک میکوشد آنان را از این تصمیم منصرف کند ولی از آنجاکه درآمد آن از اتانازی است، در لایه زیرین نمایش متوجه میشویم که اتفاقا کارکنان کلینیک تلاش میکنند افراد را به سمت مرگ خودخواسته سوق بدهند و ...
عطاییفر با تاکید بر اینکه در این نمایش نگاهی انسانی و کلی به موضوع اتانازی دارد، درباره انتخاب این موضوع گفت: احساس میکردم سوژههای ما در تئاتر خیلی تکراری و دستمالی شده و بیشتر به مسائل روزمره خودمان میپردازیم. بنابراین بهتر دیدم سراغ سوژهای بروم که کمتر به آن پرداخته شده باشد تا کمی از روزمره خودمان فاصله بگیریم.
این کارگردان افزود: همه تلاش من این بوده که نگاهی جهانشمول در این نمایش داشته باشم. شخصیتهای داستان ما از ملیتهای گوناگون هستند؛ از یک قاچاقچی مکزیکی تا یکی از اعضای داعش یا پسری دورگه که اختلال جنسیتی دارد. کوشیدهایم نمونهای از یک جهان کوچک را ایجاد کنیم.
او با اشاره به اینکه در این نمایش قصد داوری ندارد، ادامه داد: پیش از هر اتانازی، ۳۰ ثانیه زمان میدهیم تا تماشاگر درباره آن فکر کند. در نهایت، قضاوت درباره این ماجرا فارغ از هر نگاهی که داشته باشیم، بر عهده مخاطب است. البته تلاش کردهایم با انتخاب این موضوع به بخشی از جامعه که کمتر درباره چنین مسائلی آگاهی دارد، قدری اطلاعات بدهیم.
این فعال تئاتر اضافه کرد: این نمایش یک کمدی سیاه است. به هر حال مرگ خودخواسته، موضوعی تلخ است ولی تلاش کردهام با رویکرد طنز به بخشهایی از کار، تلخی آن را بگیریم که تماشاگرمان اذیت نشود.
به گفته عطاییفر، نمایش «توقف اتانازی» از نیمه دوم فروردین سال ۱۴۰۳ در تالار چهارسو مجموعه تئاترشهر روی صحنه خواهد رفت و بازیگران و گروه اجرایی آن به زودی معرفی میشوند.