حدود ۲۲ سال پیش برنامه رفع سوء تغذیه کودکان کمتر از پنج سال به صورت پایلوت در هفت استان ناامن غذایی کشور با همکاری کمیته امداد، وزارت بهداشت و سازمان برنامه و بودجه آغاز شد و پس از بررسی میزان اثربخشی آن، توزیع سبد غذایی در کل کشور توسعه یافت اما از ابتدای امسال این برنامه در حالی به وزارت رفاه واگذار شده که طبق اعلام کمیته امداد، این نهاد دیگر هیچگونه مسؤولیتی در خصوص توزیع سبد و شناسایی نیازمندان ندارد، اما از آنجا که مددجویان تحت پوشش از ضعیف‌ترین اقشار جامعه هستند، طی تعاملات صورت‌گرفته با وزارت رفاه، مقرر شده امکاناتی در خصوص بهره‌مندی کودکان تحت پوشش کمیته امداد از این طرح صورت گیرد.
حسین خدرویسی، معاون حمایت و سلامت خانواده کمیته امداد در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به برنامه ارتقاء سلامت مادران باردار و شیرده، اظهار کرد: سوء تغذیه یکی از مشکلات تغذیه‌ای شایع میان مادران باردار و شیرده است که اختلال در رشد و تکامل مغزی و جسمی، تضعیف سیستم ایمنی بدن، افزایش موارد مرگ و میر، افزایش هزینه‌های درمانی و مراقبت‌های پزشکی، افت تحصیلی و تحمیل هزینه‌های سنگین به آموزش و پرورش کشور و از دست دادن روزهای کاری از پیامدهای نامطلوب آن به شمار می‌روند.
وی افزود: سوء تغذیه مادر در دوران بارداری اثرات عمیقی بر سلامت دوران بارداری می‌گذارد و سلامت مادر و جنین را حتی طی سال‌های پس از زایمان تحت تاثیر قرار می‌دهد.
معاون حمایت و سلامت خانواده کمیته امداد از مهم‌ترین علل بروز سوء تغذیه در مادران را ناشی از فقر، عدم دسترسی به غذای کافی، بی‌سوادی، بیکاری، ناآگاهی تغذیه‌ای، خشکسالی، بحران‌هایی همچون سیل، اپیدمی بیماری‌های عفونی مثل شیوع بیماری کووید- ۱۹ در شرایط فعلی و تبعات اقتصادی آن عنوان کرد و گفت: مهم‌ترین مداخلاتی که باید برای پیشگیری از سوءتغذیه در گروه‌های آسیب‌پذیر تغذیه‌ای بکار گرفته شود، توانمندسازی خانوار با اجرای طرح‌های اشتغال‌زایی، کمک به افزایش درآمد خانوار، آموزش تغذیه‌ای به منظور استفاده بهینه از منابع غذایی موجود و در دسترس بویژه آموزش و توانمندسازی زنان که مسئولیت تهیه و طبخ غذا در منزل را به عهده دارند و هم چنین کمک‌های غذایی است که با جلب همکاری بخش‌های مختلف توسعه، مشارکت جامعه و خیرین باید به مورد اجراء گذاشته شود.
خدرویسی تاکید کرد: پیشگیری و کنترل سوءتغذیه مادران باردار نقش مهمی در رشد جسمی و تکامل مغزی جنین و همچنین حفظ و ارتقاء سلامت مادران دارد و هرگونه تاخیر در رساندن مواد مغذی به مادر و جنین طی دوره بارداری و ماه‌های اول زندگی شیرخوار می‌تواند پیامدهای غیرقابل جبرانی از جمله افزایش مرگ و میر نوزاد به دلیل وزن کم، کاهش بهره هوشی و اختلال در توانمندی‌های جسمی و ذهنی کودکان به دنبال داشته باشد.
معاون حمایت و سلامت کمیته امداد ضمن ارائه گزارش عملکرد کمیته امداد در این زمینه بیان کرد: از ابتدای سال ۱۳۹۹ اجرای برنامه ارتقاء سلامت مادران باردار و شیرده در قالب توزیع سبد غذایی به روش بن‌کارت غیرنقدی طی تفاهم‌نامه‌ای از سوی بنیاد مستضعفان به کمیته امداد واگذار شد. این برنامه مشارکتی با همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بنیاد علوی و کمیته امداد در حال ارائه خدمات به مادران دارای سوء تغذیه‌ای است که توسط مراکز بهداشتی دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور بر اساس شاخص‌های تن سنجی شناسایی و سپس به ادارات شهرستانی و استانی کمیته امداد معرفی می‌شوند و پس از استحقاق‌سنجی (حداکثر تا دهک پنج درآمدی) می‌توانند از مزایای این برنامه بهره‌مند شوند.
وی یادآور شد: منابع مالی اجرای برنامه توسط بنیاد مستضعفان و بنیاد علوی به صورت سالیانه تامین می‌شود که طی سال جاری ۶۰ هزار مادر شناسایی شده، مستحق دریافت بن‌کارت غیرنقدی ۳۵۰ هزار تومانی به صورت ماهیانه می‌توانند از فروشگاه‌های منتخب دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور، مواد غذایی که توسط دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت تهیه و اعلام شده است، خریداری کنند.
معاون حمایت و سلامت خانواده کمیته امداد تصریح کرد: این مادران از ابتدای دوره بارداری تا پایان ۲۴ ماهگی کودک می‌توانند حداکثر ۱۲ سبد غذایی به صورت ماهیانه دریافت کنند که تاکنون (از ابتدای سال ۱۴۰۲ تا پایان آذر ماه) اعتباری قریب به ۱۷۰ میلیارد تومان هزینه شده است.
خدرویسی با اشاره به برنامه رفع سوء تغذیه کودکان کمتر از پنج سال، خاطرنشان کرد: این برنامه نیز از ابتدای سال ۱۳۸۰ به صورت پایلوت در هفت استان ناامن غذایی کشور با همکاری کمیته امداد، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان برنامه و بودجه آغاز شد و پس از تایید نهایی و بررسی میزان اثربخشی توزیع سبد غذایی در کل کشور توسعه یافت، اما از ابتدای امسال این برنامه به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی واگذار شد و کمیته امداد در خصوص توزیع سبد، شناسایی و ... هیچگونه مسئولیتی بر عهده ندارد.
وی ادامه داد: از آنجایی که مددجویان تحت پوشش از ضعیف‌ترین اقشار جامعه بوده و قریب به اتفاق دارای فقر اقتصادی هستند که این امر موجب بروز اختلالات در سلامتی به ویژه تغذیه خانوار می‌شود، بنابراین کودکان تحت پوشش امداد می‌توانند در اولویت دریافت سبد غذایی در قالب کالابرگ الکترونیکی آن وزارتخانه قرار گیرند. در همین راستا طی تعاملات صورت گرفته و برگزاری جلسات متعدد با دفتر امور حمایتی و توانمندسازی وزارت رفاه مقرر شد امکاناتی در خصوص بهره‌مندی کودکان تحت پوشش امداد از این طرح صورت گیرد.
به گفته وی، سرپرستان کودکان ۶ تا ۵۹ ماه دهک اول تا پنج درآمدی ماهانه به ازای هر کودک دچار سوءتغذیه یک میلیون تومان و سرپرستان این دسته از کودکان دهک ۶ و هفت درآمدی نیز هر یک ۶۰۰ هزار تومان دریافت می‌کنند.