به گزارش گروه محیط زیست تهرانی نیوز، معاون آبخیزداری سازمان منابع طبیعی از بررسی لایحه آبخیزداری در کمیسیون فرعی دولت در هفته گذشته خبر داد.
حسن وحید در نشست خبری که امروز در سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری برگزار شد، افزود: اقدامات حوضه آبخیز در ذیل شورای عالی آب دیده شده بود بنابراین ما اعتراض کردیم و قرار شد در لایحه شورای عالی آب، منابع طبیعی و آبخیزداری مد نظر قرار گیرد و دبیر خانه به وزارت جهاد کشاورزی برگردد. این موضوع در کمیسیون فرعی دولت پذیرفته شد.
وی در با بیان اینکه لایحه آبخیزداری یک لایحه بسیار وسیع است که بیش از ۲۰ و بند دارد، گفت: لازم است برای شش کلان‌حوضه کشور استراتژی در سطح ملی داشته باشیم.
معاون آبخیرداری سازمان منابع طبیعی اضافه کرد: برنامه آمایش زمین در حوزه سیاسی انجام می‌شود این در حالیست که اگر این موضوع فقط در حوزه سیاسی انجام شود، دچار چالش خواهیم شد. بر اساس یکی از مواد این لایحه برنامه‌های آمایش سرزمینی باید بر حوضه آبخیز منطبق باشد.
وی در ادامه گفت کرد:یکی از اهداف لایحه مدیریت آبخیز افزایش تاب‌آوری در حوضه آبخیز است بنابراین تلاش‌های دولت و مردم باید انسجام پیدا کند. در این جهت لازم است مردم در منافع حوضه آبخیز سهیم شود و این موضوع در لایحه در قالب‌هایی مانند ایجاد صندوق دیده شده است.
وحید تاکید. کرد: هدف ما دخالت در کار سایر وزارتخانه‌ها نیست بلکه در تلاش هستیم اقدامات به افرایش تاب‌آوری در حوضه آبخیز منجر شود.
معاون آبخیزداری سازمان منابع طبیعی در بخش دیگری از صحبت‌های خود اظهار کرد: علاوه بر تغییر اقلیم و خشکسالی نوع استفاده از سرزمین اهمیت زیادی دارد. در این جهت مدیریت باید یکپارچه باشد. کل بدنه دولت باید در زمینه بارگذاری و انجام اقدامات خود در عرصه‌های منابع طبیعی منسجم و مبتنی بر برنامه‌ریزی عمل کنند، در این صورت به سمت تاب‌آوری حرکت خواهیم کرد.
وحید افزود: علاوه بر دولت نقش مردم نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. نحوه مشارکت نیز مهم و لازم است به گونه‌ای عمل کنیم که بهره برداران خود را در منافع ارضی شریک بدانند. این دیدگاه در سازمان منابع طبیعی وجود دارد.
معاون آبخیزداری سازمان منابع طبیعی در ادامه به ارائه آمارهایی در زمینه آبخیزداری پرداخت و گفت: ۱۲۵ میلیون هکتار در شش کلان‌حوضه در زمینه آبخیزداری داریم. ۱۳۰ حوضه اصلی، ۱۱۲۱ حوضه فرعی هستند و مجموعه مدیریت آبخیزداری انجام شده در ۳۲ میلیون هکتار بوده است.
وی با بیان اینکه برخی از حوضه‌های آبخیز در سکونتگاه‌های شهری و روستایی قرار دارند، اظهار کرد: ۴۰ میلیون هکتار از حوضه‌های آبخیز در این مناطق واقع شده‌اند.
به گفته وحید در کشور ۲۸ میلیون هکتار حوضه آبخیز بحرانی و ۲۵ میلیون هکتار حوزه آبخیز مرزی وجود دارد.
وی با اشاره به وضعیت فرسایش خاک در کشور اشاره کرد: متوسط فرسایش خاک ۱۵.۴ تن است که این آمار در حاشیه خلیج فارس به ۷۰ تن می‌رسد. از سوی دیگر متاسفانه میزان رسوب وارد شده به سدها ۳۲۵ میلیون متر مکعب است.
معاون آبخیزداری سازمان منابع طبیعی با بیان اینکه تمام مناطق کشور سیل خیز هستند، گفت: از دهه ۳۰ تا کنون نیز ۷۳۵۲ رخداد سیل در کشور ثبت شده است حتی در مناطق مرکزی کشور نیز رخداد سیل داریم. گاهی اوقات با پدیده زمین لغزش نیز مواجه می‌شویم.طی پنج دهه اخیر ۱۲۰ هزار زمین لغزش شناسایی شده است که مساحت ۴۸۷۹ مورد زمین لغزش، ۱۹۶ هزار هکتار برآورد شده است که بسیاری از این موارد در حوزه روستاها و شهرها بوده است.
وی اضافه کرد: اقدامات آبخیزداری بطور متوسط می‌تواند فرسایش خاک را تا حدود ۹ میلیون تن کاهش دهد و چهار متر مکعب در هکتار کنترل رسوب را در پی داشته باشد. ۵۳۰ متر مکعب می‌تواند استحصال آب را انجام دهد.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره آبخیزداری اظهار کرد: ۱۰ میلیون هکتار آبخیزداری تعهد برنامه ششم است تا ۳۰ درصد عقب‌ماندگی داریم البته تا پایان سال جاری ۷۰ درصد آن محقق می‌شود. برای برنامه هفتم توسعه بر اساس آخرین رایزنی‌های انجام شده با کمیسیون کشاورزی مجلس قرار است طی این برنامه آبخیزداری در بیست میلیون هکتار انجام شود. البته این موضوع در برنامه هفتم بسیار کمرنگ بود ولی با رایزنی‌های انجام شده به عدد ۲۰ میلیون هکتار رسیدیم.
وحید در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه مشارکت در پروژه‌های آبخیزداری بسیار مهم است تصریح کرد: لازم است این مشارکت در سطح وسیع اتفاق بیفتد اما اینگونه نیست. چرا که نیازمند تخصیص اعتبار است. از سوی دیگر مدیریت آبخوان‌ها با وزارت نیرو که ما نسبت به این موضوع اعتراض داریم. اگر قرار باشد بیشترین حجم استحصال از حوضه آبخیز از سوی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری اتفاق بیفتد ولی مدیریت مصارف بر عهده وزارتخانه دیگری باشد مدیریت جامع آبخیز محقق نمی‌شود.
وحید با اشاره به پرداخت نشدن حقآبه و حرکت شن‌های روان در برخی مناطق گفت: در مناطقی مثل ریگان تل ماسه داخل خانه‌های مردم می‌رود بنابراین لازم است حقآبه پرداخت شود.
وی با اشاره به ورود گرد و غبار تالاب صالحیه به تهران اظهارکرد: نمی‌توان حضور دام در این منطقه را در خیزش گردو غبار عامل اصلی دانست بلکه تخصیص حقآبه اهمیت زیادی دارد.
معاون آبخیزداری سازمان منابع طبیعی با اشاره به اعتبارات گفت: کل اعتبار تخصیص یافته در سال گذشته حدود ۱۲۰۰ میلیارد تومان بود و ۲۳۰۰ میلیارد تومان از تهاتر نفت خواهد بود که در حال محقق شدن است.
وی اضافه کرد: اعتبارات ما در سال جاری ۳۲۰ میلیارد تومان است که حدود ۵۰ درصد کاهش یافته است این در حالیست که برای انجام عملیات آبخیزداری در ۲۰ میلیون هکتار با قیمت‌های فعلی به ۶۰۰۰ تا ۷۰۰۰ میلیارد تومان نیاز است و این اعتبار برای ۹۰ میلیون هکتار به حدود ۷۳۹ هزار میلیارد تومان می‌رسد.
وحید اضافه کرد: برآوردی کهد از استحصال آب، علوفه، ترسیب کربن و .... با تحقق ۷۳۰ همت حدود ۳۴۹۳ هزار میلیارد تومان می‌تواند سود به همراه داشته باشد که حدود ۴.۷ برابر است.
