فرار از خانه از جمله رفتارهای ناسازگارانه ای است که بیشتر از نوجوانان و جوانان سر می زند. این مسئله با توجه به پی آمدهای سوء آن یکی از آسیب های خانوادگی و اجتماعی جامعه شناخته می شود؛ آسیبی که می تواند بهداشت روانی فرد و جامعه را تحت تاثیر قرار دهد.
دختران فراری کسانی هستند که به دلایل مختلف و در اثر فشارهای ناشی از شرایط سخت زندگی، غالبا به رغم میل باطنی اقدام به ترک خانه و کاشانه خود کرده و از کانون خانواده جدا می شوند و عموما در شهری دیگر بدون داشتن مأمنی مناسب و خانه ای دائمی ساکن می شوند.
فرار از خانه در واقع زیرپا گذاشتن مقررات خانوادگی و هنجارهای اجتماعی است که اغلب به علت ترس، خشم، یا انتقام جویی در مقابل عوامل مخرب و آشفته خانوادگی و اجتماعی رخ می دهد.
اساسا پدیده ها و آسیب های اجتماعی به هر دلیلی که صورت بگیرند، نیازمند توجه خاص مسئولان هستند به ویژه اگر این موارد مربوط به زنان و دختران جامعه باشد چراکه هر آسیب وارده به زنان اجتماع به آسیب بنیان جامعه منجر می شود
تاثیر سبک زندگی مدرن بر افزایش آمار فرار از خانه
سیاوش قلی پور عضو هیئت علمی دانشگاه رازی کرمانشاه در رابطه با فرار دختران از خانه گفت: آنچه که به پدیده فرار از خانه دختران دامن می زند ایجاد دافعه در داخل خانه و ایجاد جاذبه در محیط خارج از خانه است.
وی ادامه داد: اساسا جاذبه های محیط خارج از خانه غیرواقعی بوده و دافعه فضای داخلی خانواده در این میان تاثیر بیش تری دارد.
این کارشناس مسائل اجتماعی یادآور شد: در دهه های گذشته با معضل فرار از منزل رو به رو نبودیم چرا که در گذشته الگوهای زندگی یکسانی وجود داشت.
وی با اشاره به تاثیرسبک زندگی مدرن بر زندگی افراد، تاکید کرد: در گذشته تحرک اجتماعی کم تری وجود داشت و افراد از الگوهای مشابه زندگی بهره می بردند.
قلی پور یادآور شد: باید برای حل معضل فرار از منزل ابتدا ریشه ها و سرمنشاء های این مسئله را بیابیم.
استاد دانشگاه رازی کرمانشاه تاکید کرد: بروز تحرک های جدید اجتماعی و سبک های نوین زندگی از مهم ترین عواملی است که به فرار دختران از منزل دامن می زند.
این کارشناس مسائل اجتماعی اضافه کرد: جامعه پذیری در میان گذشتگان حتی برای قرن ها یکسان بود، در حالی که در دنیای امروز افراد کاملا سبک های متفاوتی از جامعه پذیری را تجربه می کنند.
وی افزود: تناقض و تفاوت های والدین و فرزندان به دلیل انتظارات کامل از زندگی منجر به تناقض و تضاد میان آنها خواهد شد و آنها را از همدیگر دور خواهد کرد و احتمالا موجب ترک خانه توسط آن ها خواهند شد.
این استاد دانشگاه با اشاره به دلایل دیگر فرار از منزل، ادامه داد: تغییرات نسلی نیز یکی دیگر از عوامل تشدید کننده فرار از خانه است.
این کارشناس مسائل اجتماعی خاطرنشان کرد: والدین به دلیل داشتن تصورات متفاوت از دنیای بیرون، با گذشت زمان متوجه تغییرات نسلی ایجاد شده در فرزندان خود نخواهند شد و اغلب سعی بر تحمیل نظر خود بر فرزندان دارند. همین تصورات متفاوت در مسائلی همچون ازدواج و یا آداب زندگی منجر به شکسته شدن تفاهم میان دو نسل خواهد شد و فرزندان نیز ساده ترین راه یعنی ترک خانه را انتخاب خواهند کرد.
وی با بیان عامل سوم فرار از خانه، یادآور شد: آسیب هایی که در دل خانواده وجود دارد، همچون طلاق و یا ناسازگاری با نامادری و یا ناپدری انگیزه هایی فراتر از خانه را در دختران افزایش خواهد داد.
این استاد دانشگاه تاکید داشت: مصرف گرایی که امروز توسط رسانه های خارجی ترویج میشود یکی دیگر از عوامل افزایش ناسازگاری ها در میان والدین و فرزندان است.
قلی پور با اشاره به راه حل های پیشگیری از فرار از خانه دختران، افزود: والدین نباید تنها دید تک بعدی به زندگی داشته باشند. باید علاوه بر مسائل اقتصادی، تامین محبت کافی را در زندگی مد نظر قرار دهند.
نهادهای اجتماعی وظیفه هشدار دادن عواقب فرار از منزل دختران را عهده دارند
جهانگیر کرمی عضو هیئت علمی دانشگاه رازی کرمانشاه اظهار داشت: خانواده به عنوان مهم ترین نهاد اجتماعی همواره تلاش داشته تا نیارهای اساسی اعضای خود را به نحو احسن برآورده کند.
این روانشناس ادامه داد: با توجه به تغییرات اجتماعی و سرعت آن و همچنین بحران هایی که در جامعه و خانواده بوجود آمده است، برخی از افراد قادر نیستند خود را با شرایط جدید انطباق دهند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه گاهی در خانواده نیازهای مختلف دختران به ویژه نیازهای عاطفی آنان بر آورده نمیشود و آنان محبت و احترام لازم را دریافت نمیکنند، گفت: در برخی موارد نیز با خانواده ای آشفته روبهرو هستیم که با یکسری رفتار نا مناسب همچون دعواهای طولانی، ترد کردن فرزندان، بداخلاقی، بد سرپرستی و عدم توجه به نیازهای اولیه باعث می شود تا یک دختر به فکر ترک خانواده افتاده و به عواقب آن توجه نکند.
وی خاطرنشان کرد: گاهی محرکها و برانگیزندههای خارجی مانند دوستان نامناسب و ناباب بر فرار از خانه تاثیر گذار است.
این استاد دانشگاه با اشاره به آسیبهای وارده به دختران فراری، گفت: اغلب دختران فراری در ۷۲ ساعت اولیه دچار آسیبهایی میشوند که حتی روی بازگشت به خانه را هم ندارند.
وی یادآور شد: اگر خانوادهها آموزش کافی در ارتباط با فرزندپروری و برخورد مناسب با نوجوانان را کسب کنند و فرزندان هم اطلاعات لازم را در مورد عواقب نامناسب ترک خانه دریافت کنند، یقینا شاهد کاهش میزان فرار از خانه خواهیم بود.
وی با اشاره به کمک سازمانهای حمایتی در رابطه با فرار دختران از منزل، یادآورشد: اگر سازمان بهزیستی و سایر نهادهای متولی چتر حمایتی مناسبی را از دختران فراری داشته، و هشدارهای لازم را در مورد عواقب سنگین فرار از منزل را از طریق رسانه اعلام کنند، شاهد آسیبهای کمتری خواهیم بود.