اقتصاد ۲۴ نوشت: دلار گرانِ نوروزی در حالی با آغاز رسمی فعالیت‌های اقتصادی در سال ۱۴۰۲ کمی عقب نشست که سهراب دل انگیزان، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه معتقد است دلار هر ماه این انرژی را دارد که ۵ درصد افزایش قیمت را تجربه کند.
قیمت دلار که در روزهای نوروزِ امسال با سوخت گیری عجیب، خود را به بالای کانال ۵۵ هزار تومان رسانده بود در روز ۱۴ فروردین همزمان با آغاز فعالیت‌های اقتصادی کشور کمی عقب نشست.
کاهش اندک قیمت دلار موجب شد تا معامله گران برای خرید دلار و ارز احتیاط کنند و بیشتر نظاره گر بازار باشند تا خریدار.
تکرار سیاست اشتباه بانک مرکزی در حوزه دلار و ارز
بانک مرکزی نیز زمان را غنیمت شمرد و با ابلاغ بخشنامه‌ای سه بندی تلاش کرد تا حجم تقاضا برای دلار و ارز را کنترل و کاهشی کند.
این سه بند عبارتند از: تغییر روش فروش دلار دولتی از اسکناس به واریز به حساب ارزی خریدار، کاهش سهمیه فروش ارز با کارت ملی به ۲ هزار یورو و... هرچند این روش‌ها پیش از این بارها آزموده شده و تاثیری بر قیمت دلار نداشته است.
یکی از سوالات اصلی این است که دلار در روزهای آینده به چه سمت و سویی می‌رود؟
سوخت گیری قیمت دلار برای جهش
سهراب دل انگیزان، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه در این رابطه گفت: قیمت دلار و ارز این انرژی را دارد که هر ماه ۵ درصد رشد کند.
وی افزود: بر همین اساس اگر قیمت دلار امروز (به عنوان روز آغازین فعالیت‌های اقتصادی) ۵۲ هزار تومان باشد، احتمالا انرژی دارد تا پایان فروردین ماه ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ تومان نوسانات صعودی یا نزولی داشته باشد؛ ولی احتمالا بیشتر به صورت صعودی خواهد بود.
جهش‌های سنگین قیمت دلار در سال ۱۴۰۲ تکرار می‌شود؟
عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه با بیان اینکه دو سناریو پیش روی بازار دلار و ارز در سال ۱۴۰۲ خواهد بود، گفت: سناریوی نخست که ۷۰ تا ۸۰ درصد امکان تحقق دارد، رشد قیمت دلار همپای رشد بودجه، رشد پایه پولی در سال گذشته و به ویژه زمستان ۱۴۰۱ و نرخ تورم به ویژه نرخ تورم خوراکی‌ها خواهد بود.
به گفته دل انگیزان، اگر معتقد به تحقق این سناریو باشیم، قیمت دلار در سال ۱۴۰۲ ادامه سال ۱۴۰۱ است و شاهد تکرار جهش‌های سنگین قیمت دلار خواهیم بود.
قیمت دلار در انتهای سال رشد تولید و مهار تورم
این اقتصاددان گفت: نرخ تورم انتظاری با پایه نرخ تورمی متاثر از رشد بودجه، نرخ تورم بزرگی را برای سال آینده به نمایش می‌گذارد که به طور متوسط به نظر می‌رسد از یک کانال ۳ درصدی در ماه به کانال ۵ درصدی در ماه ارتقاء پیدا کرده باشد.
دل انگیزان معتقد است: بر همین اساس سال ۱۴۰۲ ادامه سال ۱۴۰۱ و یک سال به شدت تورمی و احتمالا رکودی خواهد بود یعنی سال تورمِ رکودی سنگین.
نرخ دلار با وجود تحقق «سناریوی برگشت»
عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه در گفتگو با اقتصاد ۲۴ ادامه داد: سناریوی دوم پیشِ پای قیمت دلار، سناریوی موسوم به «سناریوی برگشت» است. طبق این سناریو، در بعضی سال‌ها مثل ۱۳۸۹، ۱۳۹۲ و ۱۳۹۳ با وجودی که شرایط اقتصادی خیلی تغییر نکرده بود، ولی ما یک برگشت در نرخ تورم داشتیم. به طور مثال اگر در سال گذشته متوسط نرخ تورم بین ۵۰ تا ۶۰ درصد بود، برگشتی ۳۰ درصدی داشت و نهایتا در دامنه ۳۰ تا ۴۰ درصد آرامش پیدا می‌کرد، یعنی تورم ۶۰ درصدی با ۳۰ درصد کاهش نزدیک ۴۰ درصد خواهد شد.
به گفته دل انگیزان، این سناریو تا حدودی با افزایش ۴۰ درصدی بودجه هم سازگار است مبنی بر اینکه ما نرخ تورمی داشته باشیم که حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد باشد و همین اندازه هم در سایر قیمت‌ها تاثیر بگذارد بنابراین سال ۱۴۰۲ می‌تواند پایه‌ای برای سیاست گذاری موثرتر در کنترل تورم و حفظ شرایط موجود اقتصاد باشد. اگر سناریو دوم محقق شود بخش مسکن وارد یک دوره رکودی خواهد شد.
معامله گران دلار و ارز در فاز احتیاط
این اقتصاددان با بیان اینکه تحقق این دو سناریو احتمالی است، گفت: احتمال تحقق سناریو نخست بین ۷۰ تا ۸۰ درصد و سناریوی دوم بین ۲۰ تا ۳۰ درصد است و، چون عدد ۲۰ تا ۳۰ درصد عدد بزرگی است قاعدتا نمی‌توان از آن چشم پوشی کرد.
دل انگیزان در پایان خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد قیمت‌ها در تمام حوزه‌ها به میزانی شاهد جهش بوده که سرمایه گذاران برای ریسک دوباره احساس خطر می‌کنند. اگر سناریو دوم واقعی باشد و شکل بگیرد تنها بخشی که احتمال رشد بیشتری دارد بورس است.