هر روز به واسطه پيشرفت علم شاهد يافته‌هاي جديد و تكميل دانسته‌ها در حوزه‌هاي متعدد هستيم. در ميان پيشرفت‌هاي متعدد علوم، اين روزها طب سوزني از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است. در تبليغات، از اين نوع درمان به عنوان راهي براي يافتن سلامتي از دست رفته براي برخي افراد ياد مي‌شود. فقط كافي است سري به يكي از مراكز طب سوزي بزنيد. خواهيد ديد از يك سردرد ساده و گذرا گرفته تا بيماري‌هاي صعب‌العلاج درمان طب سوزني تجويز مي‌شود.

روزنامه آرمان، شايد هر يك از ما با شنيدن طب سوزني سكانس‌هاي فيلم يانگوم و نحوه سوزن زدن به تن بيماران برايمان تداعي مي‌شود. طب سوزني (Acupuncture) يكي از اشكال، طب چيني بوده و قرن‌هاست براي درمان مشكلات مختلف مورد استفاده قرار مي‌گيرد. طب سوزني براساس اين نظريه استوار شده كه انرژي (در طب سنتي چيني به انرژي چي/Chi مي‌گويند)، در داخل و بيرون بدن و درون راه‌هاي كه به آنها كانال‌هاي انرژي مي‌گويند جريان دارد. طب سوزني شامل فروكردن سوزن‌هاي بسيار نازك در پوست و روي نقاط استراتژيكي و حياتي بدن مي‌شود و بيشتر براي درمان درد مورد استفاده قرار مي‌گيرد. پزشكان طب سوزني‌كار معتقدند زماني فرد بيمار مي‌شود كه چيزي مسير حركت انرژي (chi) را مسدود كرده يا تعادل آن را برهم زده باشد. آنها بر اين باورند طب سوزني كمك مي‌كند تا مسير مسدود شده برداشته شود يا تعادل انرژي در بدن به شكل اول برگردد. برخلاف اين نظر، بيشتر پزشكان غربي معتقدند طب سوزني با فشار بر روي نقاط خاص باعث تحريك اعصاب، ماهيچه‌ها و بافت‌هاي هم‌بند مي‌شود. اين تحريك‌ها باعث افزايش ترشح مسكن‌هاي طبيعي بدن و همچنين افزايش جريان خون در بدن مي‌شود.

درماني براي همه دردها!

وارد مركز طب سوزني در محدوده فرمانيه مي‌شويم؛ سالن انتظار پر است از بيماران با امراض‌ مختلف. روي در و ديوار مطب بروشور‌هاي گوناگوني مبني بر اينكه تحقيقات نشان مي‌دهند استفاده از طب سوزني براي درمان حالت تهوع و استفراغ ناشي از بارداري، شيمي‌درماني و درد بعد از جراحي مفيد است، خودنمايي مي‌كند. اين بروشورها همچنين مي‌گويند طب سوزني براي درمان مشكلات بعد از سكته مغزي و بازگرداندن مهارت‌هايي كه فرد در نتيجه آسيب سكته مغزي از دست داده مفيد است و حتي در ادامه استفاده از طب سوزني در كنار ساير درمان‌ها به درمان طولاني‌مدت انواع سردرد‌ها از جمله ميگرن، گرفتگي‌هاي ناشي از قاعدگي، درمان فيبروميالژيا (Fibromyalgia)، يا درد خشكي گسترده ماهيچه‌ها و بافت‌هاي نرم بدن تجويز شده است. درمان درد ناشي از گرفتگي عضلات، درمان درد ناشي از آرتروز (Osteoarthritis)، بهبود عملكرد مفصل آرتروزي، درمان درد كمر در افراد مبتلا به كمر درد، درمان مشكل كارپال تونل (Carpal tunnel) در درمان آسم، درمان اعتياد به مواد مخدر، كاهش يا درمان درد دندان، كاهش درد زايمان و... را از مزاياي استفاده از درمان طب سوزني مي‌دانند.

طب سوزي درمان لاغري

در ميان شلوغي سالن انتظار زن جواني درباره علت مراجعه به اين مركز به «آرمان» مي‌گويد: براي لاغري و تناسب اندام شيوه‌هاي مختلفي در قالب رژيم‌ها، ورزش‌ها و داروهاي متنوعي را امتحان كردم اما با طب سوزني مي‌توان به راحتي وزن كم كرد. زينب كه در سه جلسه مراجعه به طب سوزني شش كيلو وزن كم كرده است، مي‌افزايد: برگشت وزن و چاقي با طب سوزني غيرممكن است و اين شيوه مي‌تواند براي همگان بدون عوارض و موثر باشد.

انتظارهاي اغراق‌آميز از طب سوزني

با وجود اين مشاور مركز طب سوزني، مي‌گويد: در دنيا هيچ چيز صد در صد نيست بلكه هر تغييري در اين نوع درمان در بدن هر يك از افراد تاثير‌هاي متفاوتي دارد. مريم رضايي مي‌افزايد: مبلغ طب سوزني از جلسه‌اي 40 تا 100 هزار تومان است. او در پاسخ به اين سوال كه طب سوزني براي درمان چه بيماري‌هايي استفاده مي‌شود، تصريح مي‌كند: افراد براي درمان درد و همچنين درمان بعضي از انواع بيماري‌هاي خاص از طب سوزني استفاده مي‌كنند. اين مشاور درباره كم و كيف درمان مي‌گويد: معاينه طب سوزني توسط پزشك با مشخص كردن نقاط بلوكه شده يا داراي مشكل در بدن افراد مشخص مي‌شود و به اين ترتيب مشكل در هر نقطه‌اي از بدن باعث ابتلا به بيماري خاصي مي‌شود. به گفته او بعد از اينكه پزشك نقاط مشكل‌دار را يافت، شروع به فروكردن سوزن در پوست مي‌كند. هر چند روش هر پزشك طب سوزني كار با ديگري متفاوت است، اما معمولا اين درمان بين 15دقيقه تا يك ساعت طول كشيده و ممكن است، نياز به چند جلسه درمان يا مراجعه منظم و هميشگي به پزشك باشد. رضايي تاكيد مي‌كند: با توجه به اينكه مشاوره رايگان است هر يك از مراجعان حتي براي برخي بيماري‌ها نظیر وسواس و افسردگي نيز به اين درمانگاه مراجعه مي‌كنند. در واقع اين نوع انتظارها از طب سوزني اغراق‌آميز است.

بايد شيوه صحيح زندگي را آموخت

در ميان جمع زني ميانسال در اتاق انتظار نشسته است. او كه گرفتگي رگ دستش را دليل مراجعه به اين مركز عنوان مي‌كند، مي‌گويد: بعد از مدتي دست درد به پزشك مراجعه كردم و او فقط عمل جراحي را درمان اين درد دانست اما آدم‌هاي زيادي هستند كه به دليل عمل جراحي رگ دستشان ديگر توان انجام فعاليت‌هاي روزمره را ندارند. منير شكري مي‌‌افزايد: بنابر تحقيقات انجام شده با رژيم درماني مناسب، ورزش و طب سوزني ديگر نيازي به عمل جراحي نيست. در ضمن اينكه اين روزها براي هر چيز عمل جراحي تجويز مي‌شود اصلا مناسب نيست آن هم به اين دليل كه افراد بايد زندگي صحيح را با تغذيه مناسب و ورزش بياموزند. او در پاسخ به اين سوال كه طب سوزني چه حسي ايجاد مي‌كند، تاكيد مي‌كند: ممكن است هنگام داخل رفتن سوزن، فشار كمي احساس كنيد. اين فشار دردآور و ناراحت‌كننده نيست. ناحيه‌اي كه سوزن فرو رفته ممكن است سوزن سوزن و بي‌حس شده، خارش يا درد كمي داشته باشد. طب سوزني‌كار‌ها معتقدند اين احساس نشانه‌اي از آزاد شدن انرژي در بدن است. بعد از اينكه سوزن وارد شد، طب سوزني‌كار ممكن است سوزن را كمي جلو عقب كرده يا جريان گرما يا الكتريسيته به آن وارد كند.

درمان‌هاي اغراق‌شده

رئيس كميسيون بهداشت مجلس درباره كم و كيف تاثير طب سوزني بر درمان، مي‌گويد: طب سوزني به عنوان يك درمان كهن و اثبات شده در شرق شناخته مي‌شود اما اينكه اين درمان دواي هر دردي باشد صحت ندارد. حسينعلي شهرياري با بيان اينكه نمي‌توان از هر درمان و عملي انتظار درمان صد در صدي را داشت، مي‌افزايد: اين نوع طرز فكر نه تنها علمي نيست بلكه مي‌تواند براي برخي از افراد به عنوان منبعي براي كسب درآمد هنگفت تلقي شود. به گفته او افرادي كه مبادرت به درمان طب سوزني مي‌كنند بايد بدانند دوره‌هاي ويژه براي اين طب را گذرانده باشند. در واقع اغلب پزشكان عمومي با گذراندن دوره‌هاي تخصصي مبادرت به فعاليت در اين زمينه مي‌كنند. رئيس كميسيون بهداشت مجلس تصريح مي‌كند: در زمينه علاج دردها در طب سوزني اغراق‌هايي در زمينه خواص آن انجام مي‌شود كه چندان صحت ندارد. بايد به اين نكته توجه داشت كه تاثير هر درماني محدود است.