شرق: در این هفت هفته، هر روز بر تعداد پرونده بازداشتی‌ها افزوده شده، در این میان تعداد قابل توجهی همچنان به وکیل دسترسی نداشتند و برای همین در سردرگمی از روند پرونده به سر می‌برند. در همین بین گروهی وکیل یا وکیل‌نما با سوءاستفاده از شرایط این خانواده‌ها، در تماس‌های تلفنی، با اشاره به قدرت نفوذ خود وعده آزادی یا سبک‌کردن پرونده را به آن‌ها می‌دهند.
کلاهبرداری وکیل‌نماها از خانواده بازداشتی‌ها
طبق صحبت‌های ابوذر نصرالهی وکیل پایه یک دادگستری این افراد مبالغ پیشنهادی بین صد میلیون تا سه میلیارد را به خانواده‌ها می‌دهند. البته پیش از این هم چند نفر از وکلای دادگستری که این روز‌ها وکالت پرونده بازداشتی‌ها را قبول کرده‌اند، در صفحات شخصی خود به وکلای بی‌نام و نشانی اشاره کردند که در ازای قبول پرونده معترضان خیابانی مبالغ سنگینی به خانواده‌ها اعلام کرده‌اند.
اما سؤال قابل پرسش درباره این نوع کلاهبرداری‌ها، چگونگی دسترسی این افراد به اطلاعات بازداشتی‌هاست که این وکیل در به برخی از ابعاد این موضوع پرداخته است.
کلاهبرداری از خانواده بازداشتی‌ها
ابوذر نصرالهی، وکیل پایه یک دادگستری و عضو کانون وکلای مرکز، به برخی از این افراد سودجو که با خانواده بازداشتی‌ها تماس می‌گیرند، اشاره می‌کند می‌گوید: برخی افراد که به ما مراجعه داشتند و جزء بازداشتی‌های اخیر بودند، اذعان کردند که از افرادی با آن‌ها تماس گرفته‌اند و مدعی بوده‌اند می‌توانند ظرف ۴۸ ساعت عزیزانشان را آزاد و پرونده را جمع کنند که در واقع یک باب کلاهبرداری جدید است که با توجه به وضعیت روحی‌ای که خانواده‌ها دارند این کلاهبرداری رایج شده است.
لازم به توضیح است که هر گونه ادعایی مبنی بر داشتن نفوذ و امکانات ویژه یا رانت خاص در دادگاه‌های انقلاب یا دادسرا‌های امنیت کذب محض است، خواهشم این است که شهروندان این مسائل را باور نکنند. این افراد بعضا متوجه شده‌اند که در برخوردی که سیستم با بازداشتی‌ها داشته، برای برخی قرار تعلیق تعقیب صادر شده یا برای برخی حکم‌های کمتر یا شدت عمل بیشتر در نظر گرفته شده که همه این‌ها به اندیشه قاضی‌ای بستگی دارد که به این مسئله رسیدگی می‌کند. حال برخی افرا با اطلاع و سوءاستفاده از این مسئله، وعده‌های واهی می‌دهند و در قبالش پول‌هایی را می‌گیرند. ادعا می‌کنند صاحب نفوذ و رانت هستند که این واقعی نیست. ما می‌دانیم که احکام بسته به نظر قاضی است و نه ارتباطات این افراد.
این سودجو‌ها حتی تهدید هم می‌کنند
این وکیل تأکید دارد که برخی از این افراد در غالب مؤسسه‌های حقوقی حتی پروانه وکلالت ندارند و اضافه می‌کند: حتی شنیده‌های ما حاکی از آن است که به برخی خانواده‌هایی که زیر بار حرف این افراد نرفته‌اند، گفته‌اند کاری می‌کنیم که مثلا عزیز شما پنج سال حکم بگیرد که اصلا چنین چیزی صحت ندارد و قاضی اصلا توجهی به آن افراد ندارد. باید به شهروندانی که عزیزی در بازداشت دارند گفت؛ اگر فرزند شما حکمی گرفت ارتباطی به اعمال نفوذ آن‌ها ندارد، این‌ها یک‌سری افراد شیاد مطلق هستند.
همچنین نصرالهی درمورد مبالغی که این گروه از خانواده‌ها طلب می‌کنند، می‌گوید: مبالغی که من شنیدم از صد میلیون تومان تا ۳۰۰ میلیون تومان و حتی رقم عجیب سه میلیارد تومان هم بوده، باید به این نکته توجه کرد که وکلای فعال در حوزه حقوق بشر وکلای شناخته‌شده‌ای هستند، یعنی با یک سرچ ساده در گوگل متوجه می‌شوند چه وکلایی معمولا در این پرونده‌ها دخالت می‌کنند و صاحب تجربه هستند. من می‌دانم اکثر وکلایی که در این حوزه فعال هستند این پرونده‌ها را به صورت رایگان یا با هزینه بسیار کم قبول می‌کنند که معمولا در تهران و شهر‌های دیگر هستند، توصیه‌ای که دارم این است که فریب این افراد یا مؤسسه‌ها را نخورند تا مصیبتشان بیشتر نشود. اگر هم با این افراد مواجه شدند بدون ترس و واهمه آن را به شکل مکتوب در اختیار قوه قضائیه و حفاظت اطلاعات یا حفاظت دادگاه انقلاب قرار دهند. طبیعتا وقتی دیده شود که تعداد این گزارش‌ها بالا رفته، توقع می‌رود با این افراد به‌جد برخورد شود.
خیلی از این افراد وکیل هم نیستند
این وکیل درمورد این افراد، اضافه می‌کند: طبق اطلاعاتی که خودم کسب کردم خیلی از این افراد اصلا وکیل نیستند، در واقع در برخی مواقع افرادی را گماشته‌اند که در مراوده با افراد، یک‌سری اطلاعات را از آن‌ها به دست می‌آورند. البته این وظیفه قوه قضائیه است که بررسی کند اطلاعات خانواده‌ها چطور به دست آن‌ها می‌رسد. در واقع کانون وکلا می‌تواند وکلایی را به افراد معرفی کند که در این حوزه متخصص هستند، یعنی افرادی را که در شاخه‌های دیگر حقوق تخصص دارند، برای این پرونده‌ها معرفی نمی‌کند. حالا این افراد سودجو در فضای مجازی هم به شدت در حال تبلیغ‌کردن هستند که وکلایی که به شکل رایگان این روز‌ها کار می‌کنند می‌خواهند اطلاعات فرد بازداشتی را از شما بگیرند و به حکومت و دستگاه قضا بدهند. درصورتی‌که پرونده عزیزان بازداشتی دست دستگاه قضائی است و وکلایی که در این حوزه فعال هستند جزء وکلای شناخته‌شده هستند، پس این اظهارات منتفی است.
برخی کلاهبرداری‌ها در بند افراد کلاهبردار
این وکیل به روش دیگری از این کلاهبرداری‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: برخی از بازداشتی‌های سیاسی یا امنیتی به علت کمبود جا در بند‌هایی قرار می‌گیرند که متهمان کلاهبرداری در آن هستند. در این شرایط با جوان‌هایی که به این بند‌ها رفته‌اند طرح دوستی ریخته می‌شود و از همان‌جا این بچه‌ها را طعمه خود قرار می‌دهند و حتی پیش‌تر درمورد سایر متهمان هم این اتفاق افتاده که کلاهبردار‌ها با عوامل دیگر بیرون زندان با خانواده بازداشتی تماس می‌گیرند و این رایج‌ترین روش برای تماس‌گرفتن است. حتی ممکن است افراد کلاهبردار در داخل زندان دوست‌های صمیمی این بازداشتی‌ها باشند، ولی این کار را انجام دهند؛ بنابراین خانواده‌های بازداشتی‌ها باید دقت کافی را در این زمینه داشته باشند.