اگر گرسنه باشید چه‌کار می‌کنید؟ بسته به اینکه چه کسی و در کجا هستید و چقدر پول توی جیبتان دارید، جوابی که به این سوال می‌دهید متفاوت خواهد بود.
حالا دستتان را از توی جیبتان در بیاورید. اگر کسی که هیچ پولی در جیبش ندارد، وسط روز گرسنه بشود، چه‌کار می‌کند؟ باز هم بسته به اینکه دوست گرسنه ما کجا باشد، جواب فرق می‌کند.
در بسیاری از نقاط جهان ، آدم‌های گرسنه مجبور نیستند روی زمین دراز بکشند و منتظر شوند تا گرسنگی از یادشان برود یا نواله‌ای از جایی، به دستشان برسد.
مردم، منتظر غذای گرم در لندن - جنگ جهانی اول
سنت نذری دادن غذا، سیرکردن آدم‌های گرسنه با حداقل یک وعده غذای گرم در روز، در مصر باستان وجود داشته و ما نیز چنین می‌کنیم. آن زمان مردم فکر می‌کردند اگر در زندگی امروزشان گرسنه‌ای را سیر کنند، در زندگی بعدی به عنوان یک آدم خیرخواه منفعتی نصیبشان می‌شود و برای همین بود که پختن غذای آبکی آسان که می‌تواند آدم‌های زیادی را سیر کند، بین آن مردم رایج شده بود.
راه انداختن نوانخانه، یا جایی که مردم گرسنه بتوانند در آن شکمشان را سیر کنند، در تمام دنیا اتفاق رایجی است. ریشه‌های تاریخی مدرن آن به انگلستان قرن نوزدهم برمی‌گردد. در جریان انقلاب صنعتی در انگلستان، وضع اقتصادی آدم‌های کم‌درآمد به دلیل تغییرات اقتصادی انقلابی که رخ می‌داد بدتر هم شد؛ در نتیجه در سال‌های آخر قرن هجدهم، نوانخانه‌هایی که به مردم گرسنه «یک کاسه سوپ» می‌دانند، تنها در لندن روزانه تا 60 هزار نفر را سیر می‌کردند.
در بک دوره تاریخی در انگلستان مرتبط با حوادث ایرلند که به مرگ حدود یک میلیون نفر از جمعیت بریتانیا منجر شد، دولت انگلستان با کمک گرفتن از همین نوانخانه‌ها و تهیه غذا برای نیازمندان، از بروز تلفات بیشتر جلوگیری کرد.
خیرات غذا در آمریکا هم از اوخر قرن نوزدهم رایج شد؛ وقتی که خیریه‌های آمریکا تلاش کردند کارگرهای صنعتی گرسنه و خسته از کار روزانه را با یک وعده غذای گرم، در روز نجات دهند. در جریان سقوط اقتصادی بازارهای آمریکا در دهه 40 میلادی، خیریه‌های توزیع غذا در این کشور نقش مهمی در جلوگیری از مرگ و میر آدم‌ها به خاطر گرسنگی داشتند.
حتی آل‌کاپون گانگستر معروف هم در دوره رکود اقتصادی آمریکا
برای سیر کردن مردم گرسنه کمک می‌کرد
حتی میلیاردرهای بدنامی مثل آل‌کاپون هم در تأمین هزینه‌های مالی غذا دادن به فقرا کمک می‌کردند. هر چند که بعد از جنگ جهانی دوم و بهبود شرایط اقتصادی در اکثر کشورهای دنیا از جمله آمریکا و اروپا، خودبه‌خود نیاز به چنین خیریه‌هایی کمتر شد.
خیریه‌های پخش غذا در دنیا معمولا در دل مکان‌های مذهبی مستقر می‌شوند؛ کلیسا‌های کوچک محلی و سالن‌هایی که اغلب شهرداری‌ها در دنیا از آن‌ها به عنوان جای خواب برای آدم‌های بی‌خانمان استفاده می‌کنند، جاهایی است که داوطلب‌ها در آن برای مردم گرسنه غذا درست می‌کنند یا جعبه‌های کمک غذایی را که شامل مواد خشک و مورد نیاز برای پختن غذاست توزیع می‌کنند.
اما از همه اینها که بگذریم، اگر شما در هند و گرسنه هم باشید، آن وقت یکی از بزرگترین شگفتی‌های تاریخ معاصر را می‌توانید ببینید!
معبد طلایی در پنجاب، ایالتی در هند غربی است که می‌تواند در روز بین 100 تا 300 هزار نفر را سیر کند؛ بله تا 300 هزار نفر، آن هم کاملاً رایگان و البته بدون در نظر گرفتن اینکه آدم‌هایی که به معبد آمده‌اند چه دین و مذهبی دارند، از چه طبقه‌ای هستند و از کجای هند یا کجای دنیا آمده‌اند. تنها چیزی که در این معبد در نظر گرفته می‌شود این است که «مهمان‌ها گیاه‌خوار هستند یا نه».
بخشی از صف روزانه مردم برای دریافت غذا از معبد طلایی پنجاب
نوانخانه‌ای که در روزهای عادی حدود 100 هزار نفر و در روزهای تعطیل و ایام خاص تا 200 هزار نفر را غذا می‌دهد، وعده‌های غذایی جداگانه‌ای برای گیاه‌خواران دارد، تا حتی کسانی که برای خوردن گوشت منع مذهبی یا رژیم خاصی دارند هم بتوانند از غذای گرم و رایگان این معبد استفاده کنند. عرب‌ها برای نشان دادن مهمان‌نوازی خود، به خاکستر اجاق صاحب‌خانه اشاره می‌کنند اما احتمالا هیچ‌کس نمی‌تواند در این مورد با معبد طلایی پنجاب رقابت کند.
روزانه هفت هزار کیلوگرم آرد گندم، هزار و 200 کیلوگرم برنج، هزار و 300 کیلوگرم عدس و خیلی چیزهای دیگر، با آتش حاصل از سوختن دست کم 100 کپسول گاز مایع و پنج هزار کیلوگرم هیزم، توسط حداقل 450 نفر همکار ثابت و صدها نفر داوطلب که از تمام هند و جاهای مختلف دنیا برای کمک به این خیریه می‌آیند، پخته می‌شود.
مردمی که می‌خواهند در معبد طلایی داوطلبانه کمک کنند باید در نوبت قرار بگیرند. یکی از این داوطلب‌ها در مصاحبه‌ای به خبرنگار الجزیره گفته است با اینکه از دهلی‌نو می‌آید در ماه بیش از یک یا دو روز نوبت کمک کردن به او نمی‌رسد.
در خیریه معبد طلایی، داوطلب‌ها علاوه بر پختن و توزیع نان و غذا، ظرف‌ها را هم می‌شویند؛ تقریباً 300 هزار بشقاب و قاشق در هر روز!
نان و غذا در معبد طلایی پنجاب توسط داوطلب‌ها توزیع می‌شود
روزانه بیش از 100 هزار نفر در این معبد غذا می‌خورند
90 درصد تمام کار تهیه و توزیع غذا در نوانخانه‌های آمریکا توسط داوطلب‌ها انجام می‌شود؛ بدون بودجه دولتی و بدون کار موظف. دانشجوها، بچه مدرسه‌ای‌ها، بازنشسته‌هایی که در خانه حوصله‌شان سر می‌رود یا آدم‌های مشهوری که می‌خواهند کمکی کرده باشند و توجه مردم را به کارهای خوب جلب کنند، برای نوانخانه‌ها کار می‌کنند و جلوی گرسنه ماندن مردم را می‌گیرند. معمولا سایت‌های اینترنتی سازمان‌های مردم‌نهاد، مسئولیت ثبت‌نام داوطلبان را به عهده دارند. این سایت‌ها از داوطلبان می‌پرسند که چه کارهایی می‌توانند انجام بدهند و به آن‌ها کمک می‌کنند که نزدیک‌ترین جایی که می‌توانند در آن به دیگران کمک کنند را پیدا کنند.
در ایران چطور؟ باز بسته به این که کجا باشید، فرق می‌کند. مردم البته مهمان‌نواز و دست به خیر هستند. روزهای زیادی در سال هست که دیگ‌های کوچک و بزرگ در حیاط خانه‌ها تدارک دیده می‌شود برای نذر غذا که طبق اصول قرار است مردم گرسنه را سیر کند، اما هم تعداد روزها محدود است و هم تعداد مهمان‌ها. ممکن است غذای نذری ایام شهادت حضرت علی (ع) و امام حسین (ع)، چند روزی بتواند چاره گرسنگی آدم‌های کم‌درآمد باشد اما به هر حال، هر روز نیست؛ غیر از یکجا و آن جایی نیست جز حرم شاه خراسان حضرت امام رضا (ع) که مردم البته از سیر و گرسنه به نیت تیمن و تبرک، آرزوی خوردن حتی لقمه ای از خوان گسترده اش را در دل دارند.
این یک نمونه نشان می دهد در ایران هم می توان خیریه‌های توزیع غذا یا بسته‌های غذایی خشک را برای آدم‌هایی که امکان پختن آن‌ها را در خانه دارند، جا انداخت تا اگر در ظهر یک روز عادی، کسی گرسنه باشد و پولی برای غذا خوردن نداشته باشد، منتظر نشود کسی که از سر گذر رد می‌شود، پولی به او هدیه کند برای غذا.
