گزارش روزنامه «ایران» درباره گردشگران پزشکی بستری در بیمارستان‌های تهران را بخوانید.
بخش آی‌پی‌دی(بخش ویژه بستری بیماران خارجی) بیمارستان فارابی خلوت‌تر از بقیه بخش‌های دیگر بیمارستان است. این بخش ویژه بیماران خارجی است که برای درمان به ایران آمده‌اند. بیشترشان از عراق، اقلیم کردستان، جمهوری آذربایجان و عمان هستند. پیش از اینکه بیایند مدارک پزشکی را برای بیمارستان ایمیل کرده‌اند و بعد از دریافت پاسخ مثبت برای درمان بار سفر چند روزه را به تهران بسته‌اند. برای اینکه پروسه معاینه طول نکشد این بیماران را بدون نوبت پذیرش می‌کنند. ارجاع بیماران به پزشکان را واحد بین‌الملل بیمارستان به عهده دارد مگر اینکه بیماری بخواهد برای معاینه پیش پزشکی که از پیش درخواست داده، برود.
نرگس وصال، مسئول واحد بین‌المللی بیماران خارجی در این بخش مرا همراهی می‌کند. او می‌گوید: «برای پذیرش بیماران خارجی لازم بود بخشی ویژه راه‌اندازی شود که این کار را با هر مشقتی بود انجام دادیم و بخشی با 14 تخت به این واحد اختصاص دادیم. ابتدا شاید پذیرش‌‌مان به 5 بیمار هم نمی‌رسید ولی بعد از مدتی کوتاه تعداد مراجعه بیماران خارجی بیشتر شده و معمولاً با گردشگران پزشکی روز و ساعت مراجعه‌شان را هماهنگ می‌کنیم. در این بخش سعی می‌کنیم بیماری که مراجعه می‌کند معطل پذیرش و نوبت‌دهی نشود و در کمترین زمان ممکن معاینه و درمان شود. ما بر اساس نوع بیماری چشم و حساسیت موضوع پزشک متخصص معرفی می‌کنیم.»
سری به بخش «آی‌پی‌دی» می‌زنم. بیشتر تخت‌های بیماران بستری پر است. روی یکی از تخت‌ها پسر 9 ماهه‌ای به‌نام «مهدی حسین» آرام گرفته و مادرش برای او لالایی به زبان عربی می‌خواند. از بصره عراق آمده‌اند. پسرشان به بیماری مادرزادی نارسایی شبکیه دچار است و بتازگی تحت جراحی قرار گرفته. از پدر نوزاد می‌پرسم که چرا برای درمان ایران و در نهایت این بیمارستان را انتخاب کرده است؟ مترجم یا به اصطلاح واسطه او کسی است که این خانواده را از مرز به اینجا آورده و به گفته خودش روزی 200 هزار تومان بابت همراهی این خانواده‌ها پول می‌گیرد.«در عراق اگر کسی بیماری حادی داشته باشد برای درمان به ایران می‌آید چراکه اعتقاد داریم پزشکان ایرانی بسیار با تجربه هستند. برخی هم ترکیه می‌روند ولی موفقیت در ایران بیشتر و بهتر از کشورهای دیگر است.»
دکتر حسن خجسته جراح و فوق تخصص شبکیه دانشگاه علوم پزشکی تهران ارزان بودن درمان و با کیفیت بودن خدمات پزشکی در ایران را از جمله مهم‌ترین علت مراجعه گردشگران پزشکی به ایران می‌داند و در رابطه با برخی کمبودها چنین می‌گوید: «متأسفانه تحریم‌ها در برخی حوزه‌ها به ما آسیب زده. به‌عنوان مثال امکان انتقال پول وجود ندارد. ما بیمارانی داریم که مراجعه کرده‌اند و پروسه درمان‌شان زمانبر بوده و نیاز به تأمین هزینه داشته‌اند ولی نتوانسته‌اند پول را از طریق بانک‌های بین‌المللی به حسابی در ایران منتقل کنند.اما یک موضوع هم که از آن غافل مانده‌ایم نبود یک زیرساخت منظم است که بتواند گردشگران پزشکی ما را در کشور مبدأ راهنمایی کند. زیرساخت‌هایی که بتواند مراکز درمانی و پزشکان را معرفی کند و بیمار با ارتباط با بیمارستان‌های مقصد شرح حالی از وضعیت خود اعلام کند و در صورتی که قابل درمان بود در یک زمان مشخص به ایران مراجعه کند نه اینکه میان دلالان و واسطه‌ها گرفتار شود. به‌نظرم مهم‌ترین مسأله این است که باید کاری کنیم بیمار خارجی دغدغه‌ای از زمان ورود به کشور تا خروج نداشته باشد.»
ما سالانه 4 هزار بیمار سرپایی و بستری غیرایرانی داریم که در سال‌های اخیر بیشترین آمارمان از کشور عراق و کردستان عراق بوده است. البته گردشگرانی از کشور آذربایجان، تاجیکستان و ترکیه نیز داریم. 52 درصد از بیماران ما از طریق دلالان و واسطه‌ها می‌آیند، 27 درصدشان مستقیم به بیمارستان مراجعه می‌کنند و بقیه نیز از طریق وب سایت و شبکه‌های اجتماعی با پزشکان بیمارستان ما آشنا شده و مراجعه می‌کنند.
دلال‌ها و واسطه‌هایی که در بخش‌های آی‌پی‌دی بیمارستان‌ها حضور دارند معمولاً ایرانی‌اند و برخی‌ها یک رگه‌شان عرب زبان است. گردشگران پزشکی می‌گویند؛ دلال‌هایی که لب مرزها هستند معمولاً راننده‌اند. آنها گاهی خانه‌های‌شان را به گردشگران پزشکی اجاره می‌دهند و بواسطه حضور عرب‌ها در منطقه دولت‌آباد تهران تراکت‌هایی را برای معرفی خودشان چاپ کرده و در دولت‌آباد تهران و کشورهای همسایه پخش می‌کنند. دلالان حتی در دولت‌آباد بیلبورد تبلیغاتی می‌زنند و بیماران را از این طریق جذب می‌کنند.
