روزنامه صبح نو: توافق هستهای میان آمریکا و کرهشمالی در سنگاپور بسیار زودتر از آنچه تصور میشد به پایان رسیده و اکنون نشانههای اختلاف هر روز بیش از گذشته خود را نشان میدهد، بهگونهای که کرهشمالی درخواستهای آمریکا را شبیه گانگسترها خواند.
۲۲خردادماه نشست تاریخی دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا و کیمجونگاون، رهبر کرهشمالی سرانجام برگزار و سند توافق امضا شد، توافقی که ترامپ بیش از هرکسی به آن میبالید. این سند را آسوشیتدپرس ضعیفتر از قراردادهای شکستخورده قبلی آمریکا خواند.
جرقه شکست توافق
پس از امضای این توافق -که تاکیدی برای ادامه گفتگو و مذاکره بود- مایک پامپئو، وزیر خارجه آمریکا روز پنجشنبه برای گفتگو درباره جزئیات اجرای توافق وارد پیونگیانگ شد. مذاکره میان دو طرف در فضایی بسته دنبال شد و جزئیاتی از محور گفتگوهای طرفین منتشر نشد، اما موضعگیریهای متفاوت پامپئو و وزارت خارجه کرهشمالی خبر از شکست مذاکرات میدهد.
مذاکرات سازنده؟!
پامپئو پس از ترک پیونگیانگ با پیچیده خواندن موضوع مذاکرات از پیشرفت در تمام جنبههای کلیدی و سازنده بودن مذاکرات خبر داد و تاکید کرد که در تعیین دستور کار برای برچیدن سلاح هستهای این کشور به پیشرفت دست یافتند و نشست کاری در رابطه با تعطیلی آزمایشگاه موتورهای راکت در شهرک «دونگچانگ ری» به زودی آغاز خواهد شد. وزیر خارجه آمریکا در اظهارات خود تصریح کرد: مذاکرات بسیار سازنده بود و بر این باورم که در همه زمینهها به پیشرفت دست یافتیم.
درخواست گانگسترها
جالب این است که کرهشمالی در واکنش به صحبتهای پامپئو با اتخاذ مواضعی متفاوت، مقامات شرکتکننده در جلسات کاری را به تلاش برای نابودی توافقات صورتگرفته در سنگاپور متهم کرد و اعلام کرد که «نگرش و درخواستهای آمریکا در جریان مذاکرات بلندپایه کاملاً ناامیدکننده و شبیه گانگسترها بود.»
بعد از اعلامیه وزارت خارجه کرهشمالی، وزیر خارجه آمریکا هم ساکت ننشست و از ادامه تحریمهای آمریکا علیه کرهشمالی تا خلعسلاح کامل پیونگیانگ خبر داد و گفت: واشنگتن به اعمال تحریمها تا زمانی ادامه خواهد داد که کرهشمالی بهطور کامل خلعسلاح اتمی قابل راستیآزمایی را انجام دهد.
پامپئو همچنین در کنفرانس خبری مشترک خود با همتایان ژاپن و کرهجنوبی در واکنش به بیانیه تند کرهشمالی گفت: اگر درخواستهای مطرحشده از سوی واشنگتن شبیه گانگسترهاست پس کل جهان یک گانگستر است چرا که این یک تصمیم با اتفاق آرا در شورای امنیت سازمانملل بوده است و کرهشمالی باید این درخواستها را عملی کند.
اقدامات برگشتناپذیر کرهشمالی
وزارت خارجه کرهشمالی در بخشی از بیانیه خود تاکید کرده که «اقدامات برگشتناپذیری در نابودی سایت آزمایش هستهای زیرزمینی انجام داده» درحالیکه نیویورکتایمز در بخشی از گزارش خود درباره مذاکرات آمریکا و کرهشمالی خبر داد پامپئو بهصورت خصوصی گفته که شک دارد رهبر کرهشمالی تسلیحات هستهای خود را برچیند، تردیدهایی که با گزارش نهادهای اطلاعاتی مبنی بر توسعه تسلیحات هستهای در پیونگیانگ قوت یافته است.
فعالیتهای سری پیونگیانگ
بر اساس خبرهای منتشر شده در رسانههای آمریکایی «کرهشمالی در حین مذاکره با ترامپ، تولید اورانیوم غنیشده را افزایش داد.» شبکه انبیسینیوز درباره جزئیات این خبر نوشت؛ مقامات آمریکایی میگویند که دستگاههای اطلاعاتی این کشور با استناد به برخی مدارک و شواهد معتقدند که کرهشمالی در برخی از سایتهای مخفی خود تولید سوخت برای سلاحهای هستهای را افزایش داده است.
همچنین بر اساس گزارش بلومبرگ مؤسسه میدلبری به بررسی تصاویر ماهوارهای چندین هفته پیش از نشست کیم و ترامپ پرداخته است و متوجه شده که کرهشمالی اخیراً یکی از کارخانههای خود در شهر هامهونگ در شرق کرهشمالی را توسعه داده که به تولید موتورهای مهم موشک بالستیک سوخت جامد مشغول است. این کارخانه همچنین به ساخت اجزاء دیگر موشک ازجمله بخشهای موجود در کلاهک مشغول است که میتوان از آنها برای موشکهای دوربرد با قابلیت رسیدن به خاک آمریکا استفاده کرد.
البته بر اساس این تصاویر ماهوارهای، تلاش برای توسعه تأسیسات هستهای از سوی رهبر کرهشمالی پس از آن صورت گرفت که وی در دیدار با رییس جمهوری کرهجنوبی در ۲۷آوریل وعده خلعسلاح داده بود. توسعه این تأسیسات هستهای نشان میدهد که رهبر کرهشمالی به دستور ماه می۲۰۱۷ خود مبنی بر تولید انبوه موشک، پس از آزمایش موفق موشک پوکگوکسونگــ ۲ همچنان پایبند است. شبکه انبیسی به نقل از پنج مقام آمریکایی که نخواستند نامشان فاش شود گزارش داد که طبق ارزیابیهای اطلاعاتی کرهشمالی علاوهبر تاسیسات تولید سوخت هستهای در یونگبیون، دارای بیش از یک سایت هستهای مخفی است.
احتمال ناکارآمدی توافق با کرهشمالی
یک روز پس از آن که گزارش شد پیونگیانگ غنیسازی اورانیوم را در پایگاههای سری خود افزایش داده، مصاحبهای با دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا از شبکه Fox Buseness منتشر شد. ترامپ در اینباره گفت: «ممکن است» چنین مسالهای بهدرستی پیش نرود و نتیجهای که انتظار میرود؛ نداشته باشد. آیا ممکن است این توافق کارآمد باشد؟ من یا شما تابهحال با قراردادهایی روبهرو شدهایم که طرف مقابل با آن همکاری نکند؟ بله، ممکن است.
این اظهارات ترامپ، اما با صحبتهایش پس از بازگشت از نشست سنگاپور متفاوت بود. او پس از دیدار با کیمجونگاون گفته بود، کرهشمالی جاهطلبیهای هستهای خود را پایان داده است. او پس از بازگشت به آمریکا از سنگاپور در توییتر خود نوشته بود: سفری طولانی داشتم، اما حالا همه نسبت به زمانی که به کاخ سفید آمدم، احساس امنیت بیشتری دارند. دیگر تهدیدی هستهای از سوی کرهشمالی وجود ندارد. نشست با کیمجونگاون تجربهای جالب و بسیار مثبت بود. کرهشمالی برای آینده پتانسیل زیادی دارد.
ترامپ: بهای چندانی ندادیم
ترامپ در گفتگو با فاکس همچنین در تلاش بود تا بهایی که آمریکا برای دستیابی به این توافق پرداخت کرده را کمتر از چیزی که هست نشان دهد و بر بهدست آمدن این توافق بدون دادن هیچ امتیازی تاکید کند. او در اینباره گفت: ما چیزی به آنان ندادیم. فکر کنید که واقعاً من چه کردم؟! من به سنگاپور رفتم و با کیمجونگاون دیدار کردم و چیزی به او ندادیم. این سخنان درحالی است که بر اساس توافق سنگاپور، ترامپ امتیازات قابل توجهی را به کیمجونگاون داده است، امتیازاتی که مشاوران ترامپ با آن مخالف بودهاند، از جمله متوقف کردن تمرینات و رزمایشهای نظامی تحریکآمیز بین آمریکا و کرهجنوبی و پذیرش پیششرط کرهشمالی برای خارج کردن نظامیان آمریکایی از کرهجنوبی. رییسجمهوری آمریکا در خصوص توقف این مانورها به فاکس گفت: این مانورها که آنها را «بازی جنگی» مینامم، هزینه زیادی داشت. هر ۶ ماه یکبار بمبهایی را به همهجا پرتاب میکنند و این کار به طرز غیرقابل باوری هزینهبر است.
میتوان انتظار داشت که ناکامی مذاکرات پیش رو درحالیکه کرهشمالی حاضر به تعلیق برنامه هستهای و موشکی خود شده است بهطور حتم واشنگتن را در مقابل انتقادات بینالمللی به برهم زدن مذاکرات و نداشتن رویکرد صادقانه برای رفع بحران قرار دهد.