به گزارش گروه محیط زیست تهرانی نیوز، بر اساس مصوبه هیات وزیران مبنی بر «توقف تولید و شماره‌گذاری موتورسیکلت‌های کاربراتوری از سال ۹۵» اقدام به تولید این دستگاه فوق آلاینده تخلف به حساب می‌آید، اما با وجود این مصوبه روشن و عمر دو سال و چند ماهه آن و در شرایطی که صنعت کشور باید در جهت تولید موتورسیکلت‌های انژکتوری یورو۳ و حتی یورو۴ تلاش کند، تعدادی از شرکت‌های سازنده موتورسیکلت، خواستار صدور مجوز شماره‌گذاری ۱۰ هزار دستگاه «موتورسیکلت کاربراتوری» شده‌اند.

مهدی دوزندگان که طی چند ماه گذشته بار‌ها نسبت به روند تولیدات صنعتی کشور اعتراض داشته است و پیش از این هم نسبت به آلودگی ناشی از موتور‌های کاربراتوری هشدار داده بود ضمن اعتراض به درخواست صدور مجوز شماره‌گذاری ۱۰ هزار موتورسیکلت کاربراتوری اظهارکرد: تولید مجدد موتورسیکلت‌های کاربراتوری به عنوان یک دستگاه فوق آلاینده به نفع اجتماع و اقتصاد کشور نیست بلکه تنها منفعت واردکنندگان قطعات را تضمین می‌کند و درست نیست که برای قانون‌شکنان سیاست تشویقی در نظر گرفته شود.

وی با تاکید بر اینکه صدور مجوز برای تولید مجدد موتورسیکلت‌های کاربراتوری به ضرر اجتماع است، گفت: باید بانیان این پیشنهاد توضیح دهند که ارائه فرصت مجدد به شرکت‌های موتورسیکلت‌سازی که صریحا قانون‌شکنی کرده‌اند و مصوبه دولت را زیر پا گذاشته‌اند، چه نفعی دارد؟ و چه کسی از این فرصت مجدد سود می‌برد؟

تاثیر موتورسیکلت کاربراتوری در آلودگی هوا

این فعال حوزه محیط زیست در مورد آسیب‌های زیست محیطی موتورسیکلت‌های کاربراتوری تصریح کرد: با یک محاسبه سرانگشتی می‌توان فهمید که اگر این ۱۰ هزار موتورسیکلت کاربراتوری وارد بازار شوند و برای پنج سال حدود ۱۰۰ هزار کیلومتر پیمایش کنند، اضافه انتشار آلودگی این ناوگان نسبت به نوع انژکتوری بالغ بر ۱۴۰ هزار تن خواهد بود بنابراین شماره‌گذاری مجدد موتورسیکلت‌های کاربراتوری به نفع اجتماع نیست و بالعکس سلامتی شهروندان را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد. 

دوزندگان با اشاره به اینکه من از توجیه وزارت صنعت مبنی بر بی‌اطلاعی برخی سازندگان موتورسیکلت از مصوبه ممنوعیت شماره‌گذاری موتور‌های کاربراتوریتعجب می‌کنم، می‌گوید: مدت‌ها از ابلاغ این مصوبه دولت می‌گذرد و ممنوعیت «شماره‌گذاری موتور‌های کاربراتوری» برای همگان روشن است. حال چطور ادعا می‌شود که عده‌ای از آن بی‌خبر بودند. به همین علت باید برای همگان روشن شود که فرصت مجدد به این قانون شکنان چه نفعی و برای چه کسی دارد؟ 

تولید مجدد موتورسیکلت کاربراتوری به نفع اشتغال و تولید نیست

وی در ادامه در پاسخ به این موضوع که وزارت صنعت اشتغال و مسائل کارگری را دلیلی برای ضرورت صدور مجوز پلاک‌گذاری مجدد موتورسیکلت‌های کاربراتوری دانسته است، گفت: شماره‌گذاری مجدد موتور‌های کاربراتوری به نفع اشتغال و تولید هم نیست. با توجه به اینکه بنا به گفته مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست این ۱۰ هزار دستگاه موتورسیکلت تنها متعلق به دو موتورسیکلت‌ساز است؛ طبیعی است که فروش این تعداد دستگاه کاربراتوری از پیش آماده در کارخانه به منزله تعطیلی تولید و اشتغال در این دو کارخانه به مدت چندین ماه است، زیرا سهم بازار هر موتورسیکلت‌ساز محدود است و دیگر تقاضای چندانی برای تولید موتورسیکلت‌های انژکتوری آن‌ها در سال ۱۳۹۷ باقی نمی‌ماند که بتوانند از این طریق اشتغال ایجاد کنند. 

این فعال حوزه محیط زیست تاکید دارد: منفعت اصلی از شماره‌گذاری مجدد کابراتوری‌ها فقط برای واردکنندگان قطعات موتورسیکلت کاربراتوری است که بعد از ورود به ایران به اسم تولید مونتاژ می‌شود. این گروه قطعا سود هنگفتی از این طریق کسب می‌کنند. 

وی با اشاره به جزییات فروش این موتورسیکلت‌ها گفت: باید توجه کنیم که بنا به اظهارات قبلی خودموتورسیکلت‌سازان قیمت تمام شده موتورسیکلت کاربراتوری حدود ۳۰ درصد کمتر از قیمت تمام شده موتور انژکتوری است در حالی‌که اگر موتورسیکلت کاربراتوری نو به بازار عرضه شود مشتری حتی ممکن است حاضر باشد آن را با قیمت بالاتری نسبت به نوع انژکتوری بخرد، زیرا قابلیت رانندگی این دو تفاوت چندانی ندارد و بر عکس انژکتوری، مشتری در مورد خدمات پس از فروش موتورسیکلت کاربراتوری نگرانی ندارد بنابراین احتمال می‌رود حتی اگر سعی شود با مکانیزم قیمت‌گذاری جلوی قیمت برابر با انژکتوری گرفته شود در عمل و از طریق واسطه‌ها، عرضه‌کنندگان این ۱۰ هزار دستگاه به سود بسیار بالاتری برسند، زیرا تقاضای بازار قیمت معادل با انژکتوری را می‌طلبد.

دوزندگان ادامه می‌دهد: باید بدانیم که آیا بانیان درخواست مجوز شماره‌گذاری موتور‌های کاربراتوری در وزارت صنعت، معدن و تجارت همچنین وزارت کشور از این ماجرا مطلع هستند که حداقل حدود ۱۵ میلیارد تومان سودی که به طور معمول حاصل نمی‌شود به این روش نصیب موتورساز‌های قانون‌شکن خواهد شد؟

پیشنهاد محیط زیستی برای تبدیل کاربراتوری به انژکتوری

وی با اشاره به اینکه باید دنبال راهکار‌هایی برای مقابله با ورود ۱۰ هزار موتورسسیکلت کاربراتوری به بازار باشیم، اظهار کرد: می‌توان کلیه این ۱۰ هزار دستگاه را با دوباره کاری محدود در همان کارخانه‌ها به انژکتوری تبدیل کرد و شرکت‌های داخلی نیز توان تامین سیستم انژکتوری مورد نیاز بدون نیاز به هیچگونه اعمال تغییر در موتور (engine) موتورسیکلت کاربراتوری را دارند.

جالب بدانید که موتورسیکلت‌ها می‌توانند دقیقا در نقاطی که حتی خودرو‌های پاک و کم‌آلاینده به دلیل وجود طرح ترافیک با محدودیت مواجه هستند، تردد و ۱۰ برابر بیشتر از خودرو‌ها تولید آلودگی کنند. در موتورسیکلت‌های کاربراتوری به دلیل تنظیم نبودن نسبت هوا به سوخت، آلاینده ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون را تولید می‌کنند که در شرایط حاضر مسئله اصلی آلودگی هوای تهران و تعدادی از کلانشهر‌های دیگر است.

در همین زمینه محمدعلی احترام - عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی - در مورد نقش چشمگیر موتورسیکلت‌های کاربراتوری در تولید آلودگی هوا به ایسنا گفت: پروژه‌های تحقیقاتی متعددی در این مورد انجام شده و نتیجه نمونه‌برداری از تعدادی از موتورسیکلت‌های موجود در شهر و بررسی میزان آلایندگیشان نشان می‌دهد که درصورت حذف موتورسیکلت‌های کاربراتوری می‌توانیم درصد قابل توجهی از آلودگی تهران را کاهش دهیم.

امکان دستکاری در موتورسیکلت کاربراتوری وجود دارد

وی با اشاره به تفاوت سیستم کاربراتوری با انژکتوری تصریح می‌کند: کاربراتور یک دستگاه مکانیکی است و هیچ قطعه الکترونیک روی آن نصب نشده که کنترلی روی انتشار آلاینده‌ها داشته باشد و معمولاً در دستگاه‌های کاربراتوری به منظور افزایش شتاب، دستکاری صورت می‌گیرد. در این شرایط دستگاه، همان استاندارد اسمی خود را که برای مثال یورو ۲ بود را هم از دست می‌دهد و تبدیل به دستگاهی کاملا آلاینده می‌شود.

این کارشناس آلودگی هوا تاکید کرد: موتورسیکلت کاربراتوری استاندارد در هر کیلومتر پیمایش حداکثر سه گرم آلودگی تولید می‌کند، ولی پس از انجام دستکاری به یک دستگاه فرسوده تبدیل می‌شود و به جای سه گرم بر ساعت مجموع آلایندگی، ۱۵ گرم آلودگی تولید می‌کند و متاسفانه امکان این دستکاری در موتورسیکات کاربراتوری وجود دارد.

احترام همچنین در مورد احتمال تبدیل موتورسیکلت کاربراتوری به انژکتوری گفت: اجرای طرح تبدیل موتور‌های کاربراتوری موجود به انژکتوری، مفید و موثر است. اخیرا بسته‌هایی ساخته شده که از طریق آن موتور‌های کاربراتوری موجود و در حال تردد امکان تبدیل به انژکتوری دارند، در نتیجه اگر سه میلیون موتوری که در شهر تردد می‌کنند به انژکتوری تبدیل شوند تاثیر محسوسی بر کاهش آلودگی خواهند داشت.

مخالفت جدی سازمان محیط زیست با صدور مجوز برای شماره‌گذاری موتور‌های کاربراتوری

عیسی کلانتری - رئیس سازمان حفاظت محیط زیست- هم روز گذشته در این باره اظهارکرد: من نمی‌دانم این ۱۰ هزار موتورسیکلت کاربراتوری از کجا پیدا شده است. گویا در انبار برخی از موتورسازان تعدادی موتور کاربراتوری باقی‌مانده که قصد دارند آن‌ها را شماره‌گذاری کنند و بفروشند. بررسی این درخواست در دستورکار دولت قرار دارد، اما هنوز در دولت مطرح نشده و اینکه به تصویب برسد یا نه، مشخص نیست. به هر حال ما مخالفت خود را در مورد تولید مجدد موتور‌های کاربراتوری به دولت اعلام کرده‌ایم.

همچنین مسعود تجریشی - معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست- ضمن انتقاد شدید از این درخواست، آن را خلاف قانون دانست و  گفت: این ادعا که به موتورسیکلت‌سازان اطلاع‌رسانی نشده، قابل قبول نیست. دور از احساسات باید در این مورد تصمیم گرفته و به مرّ قانون عمل شود. این موضوع یک تست برای جامعه ما است تا ببینیم بین سلامت تعداد زیادی از مردم در این نسل و نسل آینده و اهداف و منافع کوتاه‌مدت کدام یک انتخاب می‌شود؟