سلامت نیوز: سینوزیت به معنای التهاب مخاط سینوس است که این التهاب می تواند به علت بیماری های مزمنی که فرد در سیستم بینی و سینوس ها دارد، ایجاد شود و یا اینکه علت ویروسی یا باکتریایی باشد. البته بهتر است از واژه «رینوسینوزیت» استفاده شود، چون مخاط بینی و سینوس از هم جدا نیستند و بهم پیوسته هستند. امکان ندارد فردی سینوزیت داشته باشد، اما رینیت نداشته باشد.
به گزارش سلامت نیوز، دکتر امین آمالی، متخصص بیماری های گوش، گلو و بینی در برنامه "مجله پزشکی" گروه سلامت جسم و پیشگیری رادیو سلامت با بیان اینکه از نظر زمانی سینوزیت ها به سه دسته تقسیم می شوند، گفت: سینوزیت های حاد، سینوزیت هایی هستند که علائم آن کمتر از چهار هفته برطرف می شود. سینوزیت های تحت حاد، چهار تا دوازده هفته فرد را دیگر می کنند و سینوزیت های مزمن در زمانی بیشتر از دوازده هفته فرد را درگیر بیماری می کنند. البته شکل دیگری از سینوزیت های تحت حاد به عنوان سینوزیت های راجعه وجود دارند که این در افراد دارای سینوزیت مزمن است. در این حالت فرد دارای سینوزیت مزمن دچار حملات متعدد سینوزیت حاد می شود.
وی با بیان اینکه در سینوزیت های مزمن علل زمینه ای وجود دارد و در حقیقت علل زمینه ای هستند که فرد را مستعد به سینوزیت مزمن می کنند، گفت: در افراد بزرگسال مهمترین عامل زمینه ای سینوزیت مزمن، آلرژی است. فردی که آلرژی دارد دچار التهاب داخل بینی است و این باعث می شود تا ترشحات بینی نتوانند خارج شوند و زمینه را برای رشد عوامل عفونی فراهم می کنند. انحراف بینی و تیغه آن نیز می توانند منجر به عدم تخلیه ترشحات بینی و رشد عوامل غفونی شوند. به همین خاطر در سینوزیت مزمن، اصل درمان علل زمینه ای می باشد.
سینوزیت های مزمن به دو نوع سینوزیت مزمن با پولیپ و بدون پولیپ تقسیم می شوند. در مورد سینوزیت های مزمن با پولیپ بیماری شدیدتر است که در این مورد نقش جراحی مهم است و درمان های موضعی خیلی قابل استفاده نیستند. همچنین آسم و سینوزیت مزمن دو سر یک طیف هستند. آسم بیماری راه هوایی تحتانی و سینوزیت مزمن – که در حقیقت همان آسم است- بیماری راه هوایی فوقانی در فرد ایجاد می کند.
آمالی با بیان اینکه در ناحیه سر و صورت سینوس های پیشانی، ماگزیلاری، اتموئیدی و اسفنوئید وجود دارند که هر کدام در جای خاصی قرار گرفته اند، گفت: به عنوان مثال اگر فردی در پشت کاسه چشم احساس درد کند، احتمالاً از اتموئیدهای خلفی یا اسپفنوئیدهاست. یا اگر فرد دردی روی گونه یا دندان های فوقانی داشته باشد بیشتر سینوس های فکی یا ماگزیلاری درگیر شده اند. قطعاً علائم بالینی – خصوصاً در سینوزیت های حاد- در تشخیص اینکه کدام سینوس ها درگیر هستند موثر می باشد.
وی با بیان اینکه هرگونه ترشحی در حلق و بینی دلیل بر وجود سینوزیت نیست، گفت: سینوزیت مزمن یکسری معیارهای تشخیص اصلی دارد که همزمان باید با یافته های بالینی و یافته های تصویربرداری مورد ارزیابی قرار گیرد تا تشخیص داده شود فرد به سینوزیت مبتلا است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه تقریباً تمامی سینوزیت ها با یک سینوزیت ویروسی شروع می شوند، گفت: فردی که سرما می خورد در حقیقت دچار یک سینوزیت ویروسی شده است که در این مورد به هیچ عنوان تجویز آنتی بیوتیک توصیه نمی شود. زمانی می توان گفت که سینوزیت ویروسی به سینوزیت باکتریایی (میکروبی شده) تبدیل شده است که سرماخوردگی بیشتر از یک هفته تا ده روز طول بکشد.
وی با بیان اینکه به طور کلی دو دسته علائم در سینوزیت ها وجود دارد، گفت: علامت های ماژور (اصلی) شامل تب (خصوصاً در سینوزیت های حاد)- کاهش بویایی- احساس فشار و درد روی صورت- گرفتگی و ترشحات بینی است. علامت های مینور (فرعی) نیز شامل سردرد خفیف- درد در ناحیه دندان و سرفه می باشد. روش درمان اصلی در سینوزیت حاد ویروسی خوردن مایعات فراوان، بخور گرم یا سرد، مرطوب کردن محیط، استراحت کردن و شستشوی مکرر بینی با محلول ها است. این امر اثر ضد احتقانی دارد و سلامت مژک های بینی را بر می گرداند. در سینوزیت حاد باکتریایی، علاوه بر رعایت موارد بالا استفاده از آنتی بیوتیک ها هم توصیه می شود. در سینوزیت مزمن هم رفع علت زمینه ای، آنتی بیوتیک ها (متفاوت از آنتی بیوتیک های توصیه شده در مورد سینوزیت حاد باکتریایی) و استفاده از کورتون های استنشاقی نیز جزء موارد درمان می باشد. در سینوزیت مزمن اگر علت بیماری آلرژی نباشد، استفاده از آنتی هیستامین ها باعث خشک شدن ترشحات می شود و باعث می شود که ترشحات بینی به خوبی تخلیه نشوند که ممکن است زمینه را برای عفونت های بعدی فراهم کند.
همچنین در مورد سینوزیت های حاد رادیوگرافی توصیه نمی شود، مگر در مواردی که شک به عارضه شود. مثلاً این احتمال به وجود آید که ممکن است فرد دچار عوارض مغزی شود. اما در سینوزیت های مزمن انجام رادیوگرافی نقش کلیدی در درمان دارد.
آمالی در پایان گفت: کسی که سینوزیت دارد، اگر در معرض باد سرد قرار گیرد قطعاً مقداری احساس درد و احساس فشار روی ناحیه سینوسِ درگیر بیشتر می شود، ولی اینکه بگوئیم یک فرد سالم با در معرض باد سرد قرار گرفتن دچار این بیماری شد، از نظر علمی پذیرفته نیست. درد در سینوزیت ها معمولاً به صورت احساس فشار در ناحیه سینوس های مختلف است و سردردی که واقعاً فرد را در سینوزیت ها آزار دهد نداریم، مگر فقط در سینوزیت های مزمن که فرد دچار عارضه جدی شده باشد.
