: هر چند در ايران كساني هستند كه موتور سيكلت ۲۷۰ ميليون توماني خريداري ميكنند، اما ويژگي اصلي بسياري از موتورسيكلتسواران پرداخت هزينه كم براي داشتن وسيله نقليه بوده كه اتفاقا در كلانشهرها از نظر وقت بيش...
سرویس اقتصادی فردا؛ روزنامه آرمان نوشت: هر چند در ايران كساني هستند كه موتور سيكلت ۲۷۰ ميليون توماني خريداري ميكنند، اما ويژگي اصلي بسياري از موتورسيكلتسواران پرداخت هزينه كم براي داشتن وسيله نقليه بوده كه اتفاقا در كلانشهرها از نظر وقت بيش از ساير وسائل نقليه به صرفه است. نبود سيستم نظارتي قوي براي كنترل شمارگذاري موتور سيكلت باعث ميشود به درستي ندانيم چه تعداد موتور سيكلت در تهران و ساير شهرهاي كشور تردد ميكنند. ساخت آسان موتور سيكلت، مونتاژ آن در كارگاههاي كوچك و زيرزميني و در نهايت قيمت تمام شده پايين اين وسيله نقليه باعث شده است استفاده از آنها به معضلي مهم در كلانشهرها تبديل شود. تا جايي كه مسئولان به فكر سامان بخشيدن به توليد و واردات موتور سيكلت افتاده اند كه گفته ميشود در مواردي قيمت آنها به اندازه يك اسباب بازي است.
هميشه موتور سيكلتهاي خارجي و گران قيمت مشتريهاي خاص خود را داشته و بايد گفت كه اغلب اين موتور سيكلتها را افرادي كه ساكن مناطق بالاي شهر هستند خريداري ميكنند؛ چرا كه براي اين افراد مبلغ ۲۷۰ ميليون تومان پول ناچيزي است. با اين رقم ميتوان حدود ۱۰۰ موتور ايراني خريداري كرد يا چند ماشين ايراني خريد يا خانهاي در يكي از مناطق تهران اجاره كرد. به هر حال موتور سيكلتهاي غول پيكر و گران قيمت مشتريهاي خود را داشته و افرادي اين موتورها را خريداري ميكنند كه از وضعيت مالي خوبي برخوردارند. سالها بود كه در كشورمان از موتورهاي چيني و ايراني استفاده ميشد و موتورهاي غول پيكر و گران قيمت در ايران هيچ جايي نداشت. در ده سال گذشته، به ويژه اوايل دهه ۸۰ اگر به بازار موتور فروشها در گمرك تهران ميرفتيم اكثر موتور ها، دوچرخه و ماشينهاي كوچك شارژي، چيني بود.
هند بعد از سالها توانست به امپراتوري چين در بازار موتور سيكلت ايران پايان دهد و با خلاقيت در طراحي و كيفيت بهتر، چين را از عرصه رقابت كنار بزند. به عنوان مثال كمپاني TVs هند كه موتورهاي آپاچي را توليد ميكند در بازه زماني خاصي، توانست با عرضه موتوري در طرح wave با نام Rocksz عنوان پر فروش ترين موتور را در ايران از آن خود كند. قيمت اين موتورها كه ساخت خود كمپاني هندي هستند، كمتر از هفت ميليون است. شركت باجاج هند علاوه بر موتورهاي طرح ويو توانست با ارائه موتورهاي Avenjer، پالس، پولسار و آپاچي، بازار ايران را بهطور كامل به دست بگيرد. بهطور كلي، موتورسيكلتهايي با حجم پايين تر از ۲۵۰ سيسي به دلايل مختلفي از جمله قيمت ارزان تر و بهصرفهتر، از محبوبيت بيشتري نزد بسياري از موتورسيكلت سواران در كشورمان برخوردارند.
امپراتوري هند در بازار موتور سيكلت ايران
وقتي به نمايشگاههاي موتور در سطح شهر ميرويم، ميبينيم كه واردات موتور سيكلت ثبت شده در جدولهاي رسمي به قدري پايين است كه گويي واردات موتور سيكلت هرگز انجام نشده است. بر اساس آمارهاي رسمي، واردات موتور سيكلت از هند در چند سال گذشته، كمتر از ۱۵۰۰ كيلوگرم بوده است! آماري كه ارائه شده با واقعيتي كه در شهرهاي تهران ديده ميشود تطابقي ندارد. همه ميدانند كه در تمام خيابانهاي شهر جوانان از موتورهاي آپاچي و پالس و پولسار استفاده ميكنند و گمان ميرود تعداد اين موتورها حتي از موتورهاي ايراني هم بيشتر ديده شود. واقعيت آن است كه موتورهاي هندي به صورت كامل وارد كشور نميشوند و به صورت قطعهاي روانه ميشوند؛ يعني قطعههاي موتورهاي هندي به كشور وارد شده و در كارخانههاي داخلي مونتاژ ميشوند. اتفاقي كه قبل از هند براي موتورهاي چيني هم ميافتاد. در حال حاضر بسياري از كارخانهها در داخل كشور به مونتاژ قطعات وارد شده اشتغال دارند و عمده موتورهاي توليدی محصولات كمپانيهاي هندي است. بايد پذيرفت كه كمپانيهاي هندي توانستهاند با طرحهاي جوان پسند و كيفيتهاي بهتر سهم زيادي از بازار موتور سيكلت ايران را در اختيار بگيرند. حجم واردات موتور سيكلت مونتاژ شده در سالهاي گذشته، رقمي مابين ۵۰۰ هزار دلار تا شش ميليون دلار و حتي بيشتر، متغير بوده است.
اگر واردات موتور سيكلت در ده سال اخير را دنبال كنيم، محصولات وارداتي از كشورهاي اروپايي به سمت كشورهاي آسيايي تغيير كرده است. به عنوان مثال در سالهاي ۸۴ و ۸۵ موتور سيكلتها از كشورهايي مانند انگلستان و ايتاليا وارد ميشد اما در سالهاي گذشته اين واردات به سمت كشورهايي مانند تايوان، هنگ كنگ، چين و هند تغيير كرده است. علاوه بر خودروهاي مونتاژي كه در كشور هستند و به صورت قانوني شمارهگذاري روي آنها صورت ميگيرد، بايد گفت كه موتور سيكلتهايي در كشور وجود دارند كه شمارهگذاري نميشوند اما در كشور تردد ميكنند. نبود يك سيستم نظارتي قوي براي كنترل شمارهگذاري موتور سيكلت باعث شده ندانيم چه تعداد موتور سيكلت گران قيمت در تهران و ساير شهرهاي كشور تردد ميكنند.
تردد اسباب بازيها در سطح شهر
ساخت آسان موتور سيكلتها و مونتاژ در كارگاههاي كوچك و زيرزميني و در نهايت قيمت كمتر از ۱۰ ميليون تومان اين موتور سيكلتها به معضلي بزرگ در كشور تبديل شده است. در حال حاضر موتور سيكلتهايي كه چهار تا پنج ميليوني حكم اسباب بازي دارند و با كيفيت پايين در دسترس شهروندان قرار گرفته است. هزينه يك موتور سيكلت مناسب با كيفيت و داراي خدمات پس از فروش براي استفاده در سطح شهر ۱۵ تا ۲۰ ميليون است. طبيعي است كه اين مبلغ براي خريد يك موتور زياد است و شهروندان رغبت به خريد موتورهايي با اين قيمت ندارند.
موتور سيكلتهايي كه در حال تردد در سطح كشور هستند، از كيفيت كافي برخوردار نيستند و در مواردي علت اصلي تصادفات به حساب ميآيند. اين موتورها علاوه بر خطري كه براي موتور سوار ايجاد ميكنند موجب آلودگي شهر ميشوند؛ چرا كه موتور اغلب اين موتور سيكلتها به صورت كاربراتوري بوده و تعداد كمي از آنها انژكتوري است. روز به روز خريد چنين موتور سيكلتهايي در حال افزايش است. خدمات پس از فروش هم از ديگر معضلات اين موتور سيكلتهاي بي كيفيت است. همواره گلايه از قطعات بي كيفيت و نداشتن خدمات پس از فروش مناسب، از مباحث مطرح شده در اتحاديه فروشندگان موتور سيكلتها است. بر اساس قوانين اتحاديه موتور سيكلت فروشان، هيچ يك از اعضاي اتحاديه حق ندارند محصولات خود را بدون خدمات پس از فروش به بازار عرضه كنند. به گفته مسئولان اتحاديه فروشندگان موتور سيكلت، فروشندگان اغلب تعويض روغن و آچاركشي را خدمات پس از فروش به حساب ميآورند و ساير خدمات را از فهرست خود حذف كرده و به عنوان خدمات پس از فروش به آن توجهي نميكنند. بنابراين براي حل اين مشكل به قوانين محكم و جامعي نياز است تا با رضايت مشتريان موتور سيكلتها رو به رو شويم.
جايگزيني موتور سيكلتهاي برقي به جاي موتورهاي ديزلي و بنزيني و خدمات پس از فروش، نياز به ورود دولت به اين بخش دارد و دولت بايد به اين بخش يارانه اختصاص دهد. علي يكي از فروشندگان موتور سيكلت در بازار موتور سيكلت تهران ميگويد: طي ماههاي اخير شهرداري از اعطاي وام براي خريد موتور سيكلتهاي برقي خبر داده است. علاوه بر اين اعلام شده كه از سال آينده همه موتور سيكلتهايي كه به صورت كاربراتوري كار ميكنند از سطح شهر جمعآوري ميشود. اين فروشنده موتور سيكلت ادامه داد يكي از ويژگيهاي موتورسيكلتهاي برقي اين است كه ميزان آلايندگي آنها در آلودگي هوا و صوتي صفر است و قيمت آنها از پنج ميليون تا ۲۰ ميليون تومان است. او درباره خدمات پس از فروش موتور سيكلتها نيز گفت كه برخي موتور سيكلتهاي موجود در بازار، گارانتي داشته اما گارانتی بسياري از آنها فقط در حد همان آچاركشي و تعويض روغن است.