روزنامه وقایع اتفاقیه؛ سیدعلی موسوی خلخالی: وقتی شب پنجشنبه، استفان دی‌میستورا، نماینده سازمان ملل در امور سوریه، اعلام کرد، مذاکرات ژنو به‌طور موقت تعلیق خواهد شد و احتمالا سه هفته دیگر آن را برگزار خواهد کرد، بسیاری حدس زدند، مذاکرات به بن‌بست رسیده و تحولی جدید در شرف وقوع است. البته تحول جدید را در ابتدا ارتش سوریه رقم زد. پیشروی‌های ارتش سوریه با کمک نیروهای حزب‌الله و حمایت نیروی هوایی روسیه سبب شد تا نیروهای وفادار به بشار اسد بعد از سه سال به مرز ترکیه برسند و با شکستن محاصره شهرهای نبل و الزهرا که به دلیل موقعیتشان از شهرهای استراتژیک در شمال سوریه محسوب می‌شوند و همچنین پیشروی‌هایش در جنوب که به‌زودی درپی آزادی کامل شهر درعا از کنترل تروریست‌هاست، اینها بزرگ‌ترین تحولی بودند که بی‌شک بر مذاکرات ژنو 3 تأثیر مستقیم گذاشتند.
پیشروی‌هایی که مخالفان و حامیان اصلی آنها یعنی ترکیه و عربستان سعودی را به‌شدت شوکه کرد و سبب شد تا آنها با فشارهای خود و حتی مخالفت با فشارهای آمریکا و روسیه مذاکرات ژنو 3 را به شکست بکشانند، ترکیه و عربستان به‌طور غیرمستقیم اشاره می‌کردند که پیشروی‌های ارتش سوریه را قابل قبول نمی‌دانند و خواستار توقف فوری حملات ارتش سوریه به شهرهای تحت تصرف مخالفان سوری هستند. رسیدن ارتش سوریه به مرز ترکیه شکستی سیاسی برای ترکیه محسوب می‌شود، ترکیه‌ای که تمام نیروی خود را صرف جلوگیری از حضور کُردها در نشست ژنو 3 کرده بود و حتی آنها را وادار کرد تا نشست ژنو را ترک کنند اکنون می‌بیند حامیانش در سوریه شکست سختی خورده‌اند و می‌رود تا برگه سوریه را به‌طور کامل از دست بدهد.
پیروزی‌های ارتش سوریه واکنش ترکیه و عربستان را به دنبال داشته است که گویا قصد دارند، دست به یک اقدام متهورانه بزنند. در‌این‌میان آنچه باعث شگفتی شده احتمال ورود ارتش عربستان به خاک سوریه است. البته هنوز اخبار دقیقی از ورود ارتش عربستان سعودی به خاک سوریه مخابره نشده است. برخی منابع خبری می‌گویند؛ هزار نفر از ارتش عربستان به اسم مبارزه با داعش وارد خاک سوریه شده‌اند اما هنوز به سمت شهر یا منطقه‌ای از سوریه حرکت نکرده‌اند.
سناریوی ورود نظامی عربستان
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، می‌گوید: «عربستان سعودی درصدد است که شکست خود در تمامی جبهات در یمن را در سوریه جبران کند.» روزنامه انگلیسی گاردین با استناد به منابع خود در عربستان سعودی نوشته است که احتمال دارد مقامات این کشور چند هزار نفر از نیروهای مسلح ویژه خود برای اجرای عملیات زمینی را به سوریه اعزام کنند. گاردین همچنین می‌نویسد که عربستان این موضوع را با ترکیه بررسی خواهد کرد. ریاض و آنکارا چند هفته پیش، در سفر رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه تصمیم گرفتند، یک نهاد هماهنگی نظامی ایجاد کنند. بعد از آن دفتری در ریاض تشکیل شد که با ترکیه عملیات نظامی در منطقه را هماهنگ می‌کرد. پنجشنبه شب، احمد عسیری، مشاور نظامی وزیر دفاع عربستان و سخنگوی عملیات نظامی این کشور در یمن اعلام کرد: ارتش این کشور درحال‌حاضر برای انجام مانور نظامی در شمال عربستان، به عنوان بخشی از عملیات آمادگی برای مبارزه با داعش در سوریه آماده می‌شود. وی پیش‌بینی کرد: احتمالا این مانورها در ماه مارس آغاز شوند.
احمد عسیری، در گفت‌وگو با شبکه خبری سی. ان. ان گفت: «عربستان به شرکای غربی خود اطلاع داده که این کشور برای پیوستن به آنها در نبرد علیه گروه تروریستی داعش در سوریه آماده است و آمادگی آن را دارد که با اعزام نیروهای زمینی به سوریه در نبرد با داعش با نیروهای این ائتلاف به رهبری آمریکا مشارکت کند.» وی همچنین گفت: «نزدیک به 20 کشور عربی و اسلامی، نیروهای خود را برای آموزش و آمادگی برای نبرد با داعش متحد خواهند کرد. برخی از این کشورها در تمرینات شرکت خواهند کرد و برخی نیز تنها برای کنترل نظامی تمرینات، سربازان خود را اعزام خواهند کرد.»ورود نظامی عربستان به خاک سوریه حتی اگر به معنای رویارویی با داعش باشد در آخر به جنگ با ارتش سوریه منجر خواهد شد، چراکه ارتش عربستان باید برای جنگ با داعش به شهرهای سوریه یورش ببرد و این به معنای ورود نظامیان عربستان به شهرهای سوریه است، بعد از آن ارتش عربستان به سادگی حاضر به دادن این شهرها به ارتش سوریه نیست، چراکه مخالف حکومت اسد است و می‌گوید باید او از قدرت کنار برود، برای همین پیش‌بینی می‌شود، عربستان مجبور شود با ارتش سوریه مقابله نظامی کند، مگر رویکرد سیاسی خود را دراین‌زمینه تغییر دهد.
استقبال ایالات متحده
خبر احتمال اعزام نیروهای نظامی عربستان به سوریه با استقبال ایالات متحده مواجه شده است. آمریکایی‌ها که تاکنون از هرگونه انجام عملیات نظامی در سوریه خودداری کرده‌اند، اکنون که می‌بینند عربستانی‌ها خود پیشنهاد ورود نظامی به سوریه می‌دهند از آن استقبال می‌کنند. برخی از کارشناسانی که به سیاست‌های ایالات متحده بدبین هستند، می‌گویند: دلیل استقبال آمریکا از ورود نظامی عربستان به سوریه به دو علت است، اولا، عربستان به‌این‌ترتیب بدون نیاز به حضور آمریکا در جنگی تمام عیار درگیر می‌شود و این مسئله قدرت چانه‌زنی آن را در برابر ایالات متحده کاهش می‌دهد، چراکه برای جلب حمایت آمریکا مجبور است به خواسته‌های آن تن دهد، ثانیا، این اتفاق می‌تواند باعث تضعیف بیش‌ا‌زپیش و سریع‌تر عربستان سعودی که این روزها به موی دماغ ایالات متحده در سیاست خارجی تبدیل شده است، بشود. عربستان به دلیل جنگ یمن و کاهش شدید قیمت نفت درحال‌حاضر با کسر بودجه شدیدی دست به گریبان است، به‌گونه‌ای که در سال 2015 مجبور شد برای جبران کسری بودجه خود 94 میلیارد دلار از ذخایر ارزی خود استفاده کند. صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی کرده است، درصورتی‌که وضعیت به همین منوال ادامه یابد، یعنی عربستان به جنگ در یمن ادامه دهد و قیمت نفت نیز همچنان پایین باشد، ذخایر ارزی عربستان که در سال 2014 در حدود 720 میلیارد دلار بود، ظرف سه تا پنج سال آینده به پایان برسد. حالا اگر عربستان وارد جنگ تازه‌ای در سوریه شود، طبیعی است که سرعت شکست‌های اقتصادی‌اش دو چندان خواهد شد. برای همین است که اشتون کارتر، وزیر دفاع آمریکا قصد ورود نظامی عربستان به سوریه را مثبت ارزیابی می‌کند و می‌گوید: «چنین اخباری خوب هستند. ما از این اقدام عربستان استقبال می‌کنیم.»بسیار روشن است که عربستان از پیشروی‌های اخیر ارتش سوریه به‌شدت نگران شده است. پیشرفت‌نکردن مذاکرات در ژنو 3- مطابق میل عربستان- بر نگرانی‌های آن افزوده است. عربستان حتی دیگر به توصیه‌های دوستان غربی‌اش هم گوش نمی‌دهد، چراکه به‌این‌باور رسیده است که غرب به‌ویژه ایالات متحده می‌خواهند به آن پشت کنند و به جای آن به سراغ ایران رفته‌اند. برای همین مانند اسب سرکشی شده که حتی از سوار خود فرمان نمی‌برد و هر آن ممکن است خطری به‌وجود آورد.
احتمال ورود نظامی ترکیه
در‌این‌میان ترکیه که خود با ناامنی شدید داخلی به‌ویژه در مناطق جنوبی‌اش دست به گریبان است، برای جبران خسارت‌های سنگین خود در سوریه، درصدد ورود نظامی است. ارتش ترکیه روز پنجشنبه نیروهای خود در مرز با سوریه را به حالت آماده‌باش کامل درآورد، اگرچه دولت ترکیه گفته است که این اقدام را برای مقابله با تروریست‌ها انجام داده است و درصدد ورود نظامی به خاک سوریه نیست اما مقامات روسیه می‌گویند اسنادی در اختیار دارند که نشان می‌دهد ارتش ترکیه درصدد ورود نظامی به سوریه است. ایگور کوناشنکف، سخنگوی وزارت دفاع روسیه، اعلام کرد، نشانه‌ها و مدارک بسیاری از آمادگی پنهان نیروهای مسلح ترکیه برای اجرای عملیات نظامی در داخل اراضی سوریه وجود دارد. ورود ارتش ترکیه به خاک سوریه بی‌ثباتی ترکیه را که با بحران‌های اقتصادی نیز دست‌و‌پنجه نرم می‌کند، دو چندان خواهد کرد. بی‌شک زمزمه‌های ورود نظامی ترکیه و عربستان به سوریه نشان‌دهنده نگرانی آنها از شکست متحدان مسلحشان در سوریه و پیشروی‌های ارتش سوریه است. آنها اکنون می‌بینند، برگه برنده‌هایشان در سوریه در حال سوختنند، برای همین می‌خواهند خودشان دست به کار شوند اما ممکن است این ابتکار عمل تبدیل به خودکشی سیاسی-امنیتی برای آنها شود.
