برداشته شدن تحریمهای بینالمللی علیه ایران، از یک سو موهبتی برای ترکیه خواهد بود که به بازار پرسود همسایه اش دسترسی پیدا میکند، اما از سوی دیگر ممکن است روزی تهران از نظر مقصد سرمایه گذاری و صادرات به رقیب جدی آنکارا تبدیل شود.
به گزارش ایسنا، رویترز با این مقدمه در گزارشی نوشت: ترکیه با تولیدی به ارزش حدود 800 میلیارد دلار در سال 2014 که بالاتر از 425 میلیارد دلار ایران بود و برخورداری از یک صنعت تولید پیشرفته که تلویزیون، خودرو و ماشین لباسشویی به اروپا صادر میکند، یک قدرت اقتصادی در منطقه به حساب میآید.
اما مدیران تجاری ترکیه میگویند ایران به مدد مشوقهای دولتی، نیروی کار تحصیلکرده و ذخایر نفتی وسیع که نیاز به واردات انرژی را رفع میکند، ممکن است این فاصله را کم کند.
مدیر یک قطعه ساز ترکیه که پیش از تحریمها به مدت 20 سال برای خودروسازان ایرانی قطعات موتور تولید میکرد، در این باره به رویترز گفت: ایران اقتصادی با پتانسیل رشد بالا بوده و از پشتیبانی فوق العاده دولت ایران برای توسعه صنعت داخلی برخوردار است.
پس از برداشته شدن تحریمهای بین المللی در ماه گذشته، ایران اکنون بزرگترین اقتصادی است که از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در دو دهه قبل به سیستم بازرگانی جهانی مجددا ملحق میشود.
دکتر حسن روحانی، رییس جمهور ایران اعلام کرده تهران به حداکثر 50 میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی در سال نیاز دارد تا به رشد اقتصادی هشت درصدی دست پیدا کند. ارزش قراردادهایی که تاکنون در صنایع مختلف از ساخت و ساز تا هواپیمایی و تولید خودرو اعلام شده، حداقل 37 میلیارد دلار بوده است.
صنعت خودروی ترکیه که سال گذشته 22 میلیارد دلار صادرات داشت، با بهره گیری از تکنیکهای تولید پیشرفته در کوتاه مدت میتواند از بازار ایران نفع ببرد.
مهمت دوداروگلو، رییس هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان قطعات خودروی ترکیه اظهار کرد: قطعه سازان ترکیه پس از سالها همکاری نزدیک با تولیدکنندگان اروپایی، برگ برنده دارند با اینهمه حمایتهای دولتی از صنعت داخلی و همچنین هزینههای کمتر ممکن است ایران را به رقیب جدیدی تبدیل کند.
صندوق بین المللی پول پیش بینی کرده است اقتصاد ایران امسال 4.3 درصد توسعه پیدا میکند و نرخ رشد آن در دو سال آینده به بالای چهار درصد میرسد. همچنین طبق پیش بینی صندوق، واردات ایران امسال 18 درصد، در سال 2017 به میزان 14 درصد و در سال 2018 به میزان هفت درصد افزایش پیدا میکند.
مصطفی الیتاس، وزیر اقتصاد ترکیه که به آمریکای لاتین سفر کرده است، در شیلی به رویترز گفت: ترکیه یکی از کشورهایی خواهد بود که بیشترین نفع را از گشوده شدن ایران خواهد برد.
به گفته وزیر اقتصاد ترکیه، تجارت ترکیه با ایران در 2012 که هنوز تحریمها تشدید نشده بودند به 22 میلیارد دلار رسید، اما پس از آن کاهش چشمگیری پیدا کرد. آنکارا قصد دارد تجارت با ایران را تا سال 2023 به 30 میلیارد دلار افزایش دهد.
با این همه وی مدعی شد ایران قادر نخواهد بود به اندازه ترکیه سرمایه گذاری خارجی جذب کند زیرا دموکراتیک نیست و در ادامه افزود: ترکیه دموکراتیکترین کشور منطقه است و سرمایه گذاریهای خارجی به کشورهای دموکراتیک سرازیر میشوند که میتوانند این سرمایه گذاریها را تضمین کنند.
وزیر اقتصاد ترکیه در بخش دیگری از اظهاراتش ابراز نگرانی کرد اگر اقتصاد ایران توسعه پیدا کند، ممکن است به یک رقیب تبدیل شود.
ترکیه بیش از 12 میلیارد دلار سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سال 2014 جذب کرد در حالیکه سهم ایران در این سال که هنوز تحریمها برداشته نشده بودند، دو میلیارد دلار بود.
بر اساس گزارش رویترز، بعضی از فولادسازان ترکیه دیدگاه چندان خوش بینانه ای ندارند و به ذخایر نفتی عظیم ایران اشاره میکنند در حالیکه ترکیه برای تامین همه نیازهای انرژی خود به واردات متکی است.
نامیک اکینجی، رییس انجمن صادرکنندگان فولاد ترکیه در این خصوص اظهار کرد: صنایع فولاد هر دو کشور بر مبنای محصولات مشابه است با این همه تولیدکنندگان ایرانی از پتانسیل لازم برای صادرات بخشی از تولیداتشان برخوردار هستند و میتوانند با فولاد ترکیه رقابت کنند.
فولاد در سال گذشته حدود هفت درصد از صادرات ترکیه را تشکیل داد.
تولیدکنندگان سیمان ترکیه هم با اشاره به ارزان بودن انرژی در ایران، نگران هستند. مدیر ارشد یکی از تولیدکنندگان بزرگ سیمان در این باره پیش بینی کرد رقابت دشواری در پیش روی ما قرار دارد.