به گزارش گروه عمران شهری شهرداری نیوز،یکی از مشکلاتی که پایتخت با آن دست و پنجه نرم می‌کند بافت فرسوده در قسمت‌های محلات جنوبی شهر است.

شکل گیری برخی از محلات و مناطق شهرهای بزرگ بنا به دلایلی متعدد به گونه‌ای است که با ضوابط و معیارهای شهر سازی ومعماری امروز به ویژه در کلان شهرها مغایرت دارد. این بافت به مرور زمان فرسوده تر شده و علاوه بر فرسودگی ابنیه، شبکه تأسیسات شهری آنها نیز فرسوده شده و کار کردهای شهری خود را از دست داده است.

در این میان نمی‌توان از خطری که زندگی شهروندان در بناهای فرسوده را تهدید می‌کند به راحتی گذشت.

به طوری که در صورت بروز حوادث غیر مترقبه‌ای چون سیل، آتش سوزی، کمک رسانی به ساکنان این بناهای مسکونی و تجاری به سختی امکان پذیر می‌شود.

**بافت‌های فرسوده نشان هویت شهر است

بافت‌های فرسوده شهر از مواردی است که هم مطلوب و هم نامطلوب به نظر می‌رسد و اتفاق نظری در مورد آنها وجود ندارد. وجود این بافت‌ها به نوعی نشان از هویت شهر دارند و حتی در برخی مواقع از جاذبه‌های شهری به شمار می‌روند و همین موضوع مانع تصمیم گیری درباره تخریب و بازسازی آنها می‌شود، حال آنکه باید به این موضوع توجه داشت که با توجه به قدمت بسیار زیاد آنها، هر لحظه امکان بروز حادثه‌ای ناگوار برای ساکنان آنها وجود دارد.

عباداله فتح اللهی مدیر عامل سازمان نوسازی شهرداری تهران با اشاره به اینکه ناکارآمدی شبکه معابر در بافت‌های فرسوده یکی از مولفه‌های مهم آسیب پذیری این مناطق در برابر زلزله ارزیابی می‌شود، اظهار داشت: خوشبختانه از ابتدای سال جاری تاکنون بیش از 2 هزار و 500 متر مربع (دقیقا 27634 متر مربع) از معابر بافت فرسوده شامل بن بست‌های متعدد، کوچه‌ها و خیابان‌های کم، عرض آزاد سازی شده است.

فتح اللهی گفت: از موانع موجود بر سر راه نوسازی بافت فرسوده، وجود بن بست‌های متعدد، کوچه‌ها و خیابان‌های کم عرض در بافت‌های فرسوده پایتخت است. همچنین باید اعلام کرد که ناکارآمدی شبکه‌های معابر در بافت‌های فرسوده امداد رسانی در مواقع بحرانی را با چالش مواجه می‌کند.

وی با تأکید بر اینکه نوسازی مسکن با توجه به نیازهای زیستی ساکنان و مولفه‌های کیفی زندگی، به تنهایی پاسخگوی توسعه متوازن و پایدار این مناطق فرسوده نیست، افزود: خوشبختانه شهرداری های مناطق با تملک بافت فرسوده تواسته‌اند تا حدودی مشکل محدودیت معابر را که برای امدادرسانی در شرایط بحرانی غیرقابل نفوذ بود، رفع کنند.

مدیر عامل سازمان نوسازی شهرداری تهران تأکید کرد: طی 6ماه اول سال 94، تعداد 5 هزار و 583 واحد مسکونی در محدوده بافت فرسوده ساخته شده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 35.5 درصد افت داشته است. در همین بازه زمانی در سال 93 نیز هزار و 663 واحد مسکونی ساخته شده که نسبت به 6 ماه نخست سال 92، 53 درصد کاهش داشته است.

بررسی این آمار نشان می‌دهد اگر چه روند ساخت و ساز در محدوده بافت فرسوده طی این 2سال نزولی بوده اما در 6ماه نخست 94 نرخ نزول کاهش پیدا کرده است.

وی با اشاره به اینکه واحدهای مسکونی ساخته شده در اثر تجمیع در 8 ماه ابتدایی سال جاری نسبت به 2سال قبل با شیب قابل ملاحظه‌ای صعود کرده است، گفت: طبق آمارهای رسمی سهم پروانه‌های تجمیعی در بافت فرسوده در 6ماهه اول امسال 45 درصد بوده و مابقی پروانه ساختمانی دربافت فرسوده به شکل انفرادی صادر شده است.

این درحالی است که در سال 93 سهم پروانه های تجمیعی از کل پروانه های صادر شده در بافت فرسوده 93 درصد بوده و در سال 92 معادل 36 درصد بوده است.

فتح اللهی با تأکید براینکه تعداد واحد مسکونی ساخته شده به روش تجمیع در بافت فرسوده در نیمه اول امسال 64 درصد از ساخت و سازهای بافت فرسوده تهران را تشکیل داده است، تصریح کرد: طبق آمار رسمی سازمان نوسازی شهر تهران درنیمه اول امسال به طور متوسط 2.9 پلاک فرسوده برای ساخت و ساز دربافت تجمیع شدند اما این رقم در سال 93 ،92 به ترتیب معادل 2.79 و 2.7 پلاک بوده است.

مدیر عامل سازمان نوسازی شهرداری تهران در پایان با اشاره به اینکه شورای اسلامی شهر و شهرداری تهران برای نوسازی بافت های فرسوده اقدامات و تخفیف های زیادی را در نظر گرفته اند،گفت: طبق قانون شهرداری موظف است تا 50 درصد عوارض نوسازی املاک واقع در بافت فرسوده را تخفیف دهند اما با حمایت شورای اسلامی شهر تهران موافقت شهردار تهران و با هدف تشویق و حمایت ساکنان بافت های فرسوده این تخفیف در پایتخت از 50درصد به 100 درصد تبدیل شده که نتیجه آن تخفیف 460 میلیارد تومان از عوارض ساخت و ساز بوده است.

**تاریخ و اعتقادات مردم در خانه‌های قدیمی نمایان است

ساخت و ساز در بافت نیازمند برخی اقدامات در راستای اصلاح زیرساخت ها همچون تعریض گذرها است که مداخله مدیریت شهری و دولت را می طلبد.

با این اوصاف مشخص می‌شود که نوسازی و بهسازی خانه ها و ساختمان های قدیمی پایتخت امر ضروری است ولی نکته ای  که وجود دارد این است که هویت و تاریخ اعتقادات مردم این شهر در نقش و نگارهای دیوار های خانه های قدیمی نمایان است و در نتیجه نباید در این زمینه به گونه ای عمل کرد که معماری سنتی شهر کاملا نابود شود.

معماری مدرن امروزی هیچ نشانی از هویت تاریخی و سنتی شهر ندارد و به همین دلیل لازم است معماری ساختمان های قدیمی شهر حفظ شود و نوسازی و بهسازی با در نظر گرفتن این موضوع انجام شود.