دنبال یکسانسازی نرخ ارز هستیم
معاون اول رئیسجمهور در ادامه سخنان خود با تأکید بر اینکه باید در دوره جدید چند برنامه مهم را دنبال کنیم، یکی از این برنامهها را یکسانسازی نرخ ارز دانست و گفت: بانک مرکزی باید در مقطعی که احساس کند برای این کار آمادگی دارد، نسبت به یکسانسازی نرخ ارز اقدام کند. البته سیاستگذاری برای یکسانسازی نرخ ارز در دو مقطع تاریخی انجام شده است که یک بار ناموفق بود و تورم سنگینی بر کشور تحمیل کرد و بار دیگر اگرچه موفقیتآمیز بود اما به دلایلی دوباره به سمت چندنرخی سوق پیدا کرد.
جهانگیری همچنین با اشاره به اهمیت نزدیکشدن نرخ تورم و نرخ سود تسهیلات بانکی، اظهار کرد: یکی از دغدغههای اقتصاددانان و تولیدکنندگان کشور، همواره تفاوت فاحش نرخ تورم و نرخ سود تسهیلات بانکی بوده که همیشه به ضرر بخش تولید کشور بوده است.
نرخ سود بانکی اندکی بالاتر از نرخ تورم
معاون اول رئیسجمهور با بیان اینکه دولت قصد ندارد به بانک مرکزی فشار وارد کند، گفت: خوشبختانه بانک مرکزی برای نزدیکشدن نرخ تورم و نرخ سود تسهیلات بانکی برنامهریزی کرده است و انتظار داریم نرخ سود تسهیلات بانکی اندکی بیش از نرخ تورم باشد، چراکه در غیر این صورت هزینه سنگینی بر تولیدکنندگان وارد خواهد شد.
جهانگیری، مطالبات غیراداری نظام بانکی را یکی دیگر از دغدغههای اقتصادی کشور عنوان کرد و افزود: اگرچه در دولت یازدهم میزان مطالبات معوق بانکها از ۱۴ به ۱۲ درصد کاهش پیدا کرده اما به طور کلی قابلقبول نیست که عدهای منابع نظام بانکی را در اختیار بگیرند و تصور کنند میتوانند از بازپسدادن این منابع خودداری کنند، چراکه دولت در این زمینه قاطعانه عمل خواهد کرد. وی ادامه داد: البته باید میان کسانی که به دلیل مشکلات اقتصادی کشور از پرداخت اقساط تسهیلات خود ناتوان هستند و کسانی که با گردنکلفتی از پرداخت این منابع خودداری میکنند، تفاوت قائل شویم و از طریق قانونی و بهصورت جدی با این افراد برخورد شود.
فشار برای زیر نظر قرارنگرفتن مؤسسات مالی و اعتباری غیرمجاز
جهانگیری افزود: فشارهای زیادی وجود دارد که این مؤسسات مالی و اعتباری غیرمجاز زیر نظر بانک مرکزی قرار نگیرند اما در هر صورت این مؤسسات باید به قانون تمکین کنند و فعالیتشان در چارچوب بانک مرکزی باشد. وی همچنین نظارت بر بانکهای عامل را نیز از وظایف مهم بانک مرکزی دانست و گفت: اینکه یک تخلف چندینبار در یک بانک انجام شده باشد، بههیچعنوان قابلقبول نیست، زیرا مجموعه وسیعی بهعنوان بازرسی و حراست در همه بانکها فعالیت میکنند و علاوه بر آن در بانک مرکزی وجود دارند و انتظار میرود اگر تخلفی رخ دهد، مسئولان نظارتی بهسرعت باخبر شوند و از تکرار آن جلوگیری کنند. نظام بانکی کشور باید بپذیرد وقتی یک تخلف در یک بانک چندینبار تکرار میشود، مدیریت آن بانک کفایت لازم را ندارد و حداقل کاری که باید انجام شود، این است که از مدیریت برکنار شود.
واکنش جهانگیری به سخنان سردار نقدی
اسحاق جهانگیری همچنین در این نشست به سخنان سردار نقدی، رئیس سازمان بسیج مستضعفین، واکنش نشان داد و گفت: اینکه بگویند سفر به فرانسه و ایتالیا خنجر از پشت به اقتصاد مقاومتی بود، ظلم به اقتصاد مقاومتی و رهبری است.
جهانگیری با اشاره به انعقاد قرارداد خرید هواپیما با فرانسه، خاطرنشان کرد: طی ۳۷ سال اخیر زمانی که ما هواپیماهای دستدوم را از یک کشور دستچندم میگرفتیم و از آن در ناوگان هوایی کشور استفاده میکردیم بسیاری خوشحال میشدند که بالاخره کشور مالک تعدادی هواپیمای دستدوم است اما در سفر اخیر رئیسجمهور دیدیم که مهمترین شرکت خارجی که حتی پیش از اعمال تحریمهای هستهای نیز فروش هواپیما به کشورمان را تحریم کرده بود ۱۱۸ هواپیما آنهم با تسهیلاتی ویژه به ما داده است. حالا که این توافقات انجام شده در این شرایط، آن برخی میگویند که آیا اولویت اول کشور هواپیما بوده است؟
توضیح «سیف» درباره ارقام ٣٢ و100میلیارددلاری داراییهای بلوکهشدهولیاله سیف، رئیس کل بانک مرکزی، نیز در حاشیه این نشست درباره تفاوت رقم ٣٢میلیارددلار و صدمیلیارد دلار توضیحاتی ارائه کرد. وی بیان كرد: باید در اینباره اشارهای به گذشته داشته باشیم، حدود دو سال پیش عنوان میشد که در خزانه صدمیلیارددلار موجودی وجود دارد که البته این رقم دور از واقعیت نبود. حدود ٥٠ میلیارددلار در پروژههای نفتی سرمایهگذاری شده و حدود ٢٢میلیارددلار دیگر در چین بهعنوان وثیقه قرار گرفته بود و از آن استفاده میشد. ٣٢میلیارددلاری که من از آن سخن گفتهام منابعی است که اکنون آزاد شده و در اختیار ما قرار دارد. وی ادامه داد: برایناساس با توجه به تسویهحسابهایی که انجام دادهایم حدود چهارمیلیارددلار آن به دولت اختصاص دارد. باید یادآور شد که وقتی این منابع به دولت اختصاص پیدا میکند باید براساس قانون سهم صندوق توسعه ملی نیز از آن جدا شده و سهم خزانه واریز شود.
سیف تأکید کرد: اما آنچه از داراییهای بلوکهشده منوط به بانک مرکزی است تماما متعلق به خود آنهاست چراکه ریال آن به خزانه واریز شده است. رئیس کل بانک مرکزی به سهم صندوق توسعه ملی از داراییهای بلوکهشده نیز اشاره کرد و گفت: این سهم بین ٢٠ تا ٣٠ درصد در دورههای مختلف متفاوت بوده و اکنون براساس ٢٠ درصد واریز میشود.
جابهجایی حسابها را امتحان کردیم
سیف همچنین در مورد اینکه «آیا در نقلوانتقال این ٣٢میلیارددلار از داراییهای بلوکهشده بعد از اجرائیشدن برجام مانعی وجود نداشته است؟» گفت: یکی از بحثهای جدی ما بعد از اجرائیشدن برجام، اطمینان از روال آزادسازی داراییها بود. برایناساس تصمیم گرفتیم یکسری از منابع را در حسابها جابهجا کنیم که ببینیم آیا مسیرها باز شده است. این درحالی است که مشاهده شد برخی حسابها بهسرعت جابهجا شدند اما در مواردی نیز به دلیل ابهاماتی که وجود داشت بهعنوان نمونه هنوز بخشنامه اجرای برجام در اختیار آن بانکها قرار نگرفته بود، کمی با تأخیر مواجه شد که البته این موضوع نیز بهزودی حل میشود.
یکسانسازی نرخ ارز در ٦ ماه
سیف با اشاره به تأکید دولت بر یکسانسازی نرخ ارز که در این جلسه نیز مورد توجه قرار گرفت، افزود: یکسانسازی از اهداف بانک مرکزی است که دامنه حدود ششماهه را برای اجرائی و عملیاتیشدن آن متصور هستیم. درعینحال که برنامهریزیهای دقیقی در اینباره انجام شده و بهزودی به سمت وضعیت مطلوبی حرکت خواهیم کرد.
نرخ سود بانکی ٢درصد بالاتر از تورم
وی ادامه داد: باید نرخها به سمتی حرکت کنند که نرخ تورم و سود بانکی حداکثر حدود دو درصد با یکدیگر فاصله داشته باشند چراکه فاصله بیش از این هیچ توجیهی ندارد.
رئیس کل بانک مرکزی همچنین با اشاره به برخی اظهارات مبنیبر اینکه شورای پول و اعتبار با یک مصوبه نرخ سود بانکی را کاهش دهد، گفت: گرچه برخی این موضوع را مطرح میکنند اما بههرحال قابلاجرا نیست و تجربه گذشته نشان داده که کاهش دستوری نرخ سود بانکی هزینه بالایی بههمراه دارد.