روزنامه آرمان نوشت: سال 88 در حالي كه بيشترين زمان پخش تبليغات تلويزيوني در اختيار برنج محسن قرار داشت و اين برنج ركوددار تبليغات در رسانه ملي بود، به ناگاه در 25 شهريور ماه همان سال اداره كل استاندارد كشور 13 نوع برنج وارداتي را كه در سفرههاي مردم قرار داشت غير استاندارد، مسموم و غير قابل مصرف تشخيص داد. اما واردات برنجهاي آلوده همچنان ادامه پيدا كرد و سال 92 نيز ليستي از برنجهاي هندي موجود در بازار كه سهم بزرگي در مصرف مردم داشت، انتشار يافت. به تازگي نيز طبق گزارش كميسيون كشاورزي مجلس آلودگي برنجهاي وارداتي، مورد تاييد سازمان غذا وداروي وزارت بهداشت و درمان قرار گرفته است.
تمديد تاريخ انقضاي برنجها
عباس رجايي رئيس كميسيون كشاورزي مجلس با بيان اينكه تعداد واردكنندگان برنج انگشتشمار هستند، گفت: زماني كه تعداد واردكننده يك محصول حدود 10 باشند قيمتها تحت تاثير قرار ميگيرند و با انحصار واردات تخلفاتي رخ ميدهد. او همچنين درباره نتيجه كميسيون ويژه مجلس درباره برنجهاي آلوده اظهار داشت: سازمان غذا و داروي وزارت بهداشت آلودگي برنجهاي وارداتي را تاييد كرده است. به رئيس كميسيون كشاورزي مجلس در سخنان اخير خود اذعان داشت: من از اين مساله متعجب هستم كه با وجود اينكه در سالهاي 86 و 87 مساله برنج آلوده را بررسي كرديم و برنج 1121 هندي آلوده به فلزات سنگين تشخيص داده شد، چرا همچنان اين برنجها وارد ميشود. رجايي افزود: برنج 1121 هندي، برنج ساختگي است و مشكلات خود را دارد و اين برنجها بايد براساس تاريخ مصرفي كه براي آن تعيين ميشود مصرف شود در حالي كه اسنادي موجود است كه تاريخ مصرف اين برنجها يكي دو بار تمديد شده است.
مسكوت ماندن ماجراي آلودگي برنجها
با اين حال دبير انجمن برنج در گفتوگو با خبرگزاري مهري اعلام كرد: در سالهاي گذشته گروهي براي بررسي سلامت يا آلودگي برنجهاي هندي به اين كشور سفر كرده بودند، اما تاكنون گزارش مذكور را كسي نديده است. جميل عليزاده شايق با بيان اينكه داستان برنجهاي آلوده از اسفندماه سال ۹۲ آغاز شد، اظهارداشت: آن زمان اعلام كردند كه پنج برند سرشناس ايراني آلوده هستند و سپس مشخص شد برنجهاي داخل آن كيسهها محصول ايراني نبودند و اين مساله صحت نداشته است. او اضافه كرد: در پي اين ماجرا، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي كميسيوني را تحت عنوان كميسون سلامت برنج تشكيل داد كه انجمن برنج، نمايندگاني از كميسيونهاي كشاورزي و بهداشت مجلس شوراي اسلامي، وزارت جهادكشاورزي، سازمانهاي استاندارد و محيط زيست و انجمن واردكنندگان برنج عضو اين كميسيون بودند.
دبير انجمن برنج كشور با بيان اينكه كميسيون مذكور در دوران فعاليت خود، دو اقدام مهم انجام داد، گفت: در آن دوران كشور هند به ما بدهكار بود و به دليل تحريمها نميتوانست پول مان را پس دهد، در نتيجه مسئولان دو كشور توافق كردند كه هند جاي اين بدهي به ايران كالا بدهد كه برنج هم از جمله اين كالاها بود، به همين دليل وقتي بحث آلودگي مطرح شد، گفتند برنج هندي آلوده است، چون از جاي ديگر برنجي وارد نميشد. بنابراين در كميسيون تصميم گرفته شد گروهي از اعضا به هند سفر و اين موضوع را بررسي كنند كه در اين سفر تنها نماينده انجمن برنج حضور نداشت. او با بيان اينكه گروه مذكور به هند رفتند و دو هفته هم در اين كشور ماندند، گفت: بنده مرتبا در جلسات كميسيون از آنان ميخواستم كه گزارش اين سفر را ارائه كنند اما تاكنون گزارش مذكور را كسي نديده است.
شايق افزود: برخي از نمايندگان شمالي مجلس شوراي اسلامي كه از آنان سوال شده، چنين گزارشي در صحن علني مجلس ارائه شده است يا خير، گفتهاند هرگز چنين گزارشي نديديم. او با بيان اينكه بالاخره كسي نفهميد گزارشي ارائه شد يا نه، افزود: بنابراين گزارشي كه نشان ميداد برنجهاي هندي آلوده است يا خير مسكوت ماند. دبير انجمن برنج كشور، كاركرد دوم كميسيون سلامت برنج را مورد اشاره قرار داد و اضافه كرد: اين كميسيون تصويب كرد كه از شروع سال ۹۳ تمامي برنجهاي خارجي كه وارد كشور ميشوند شناسه و كدرهگيري دريافت كنند و گواهي سلامت داشته باشد. شايق ادامه داد: وزارت بهداشت اعلام كرد اگر برنجهاي وارداتي مشكوك به آلودگي باشند، عودت داده ميشوند و اگر سالم باشند گواهي سلامت ميگيرند كه بايد اين كد رهگيري روي كيسههاي برنج ثبت شده باشد. او با بيان اينكه طبق گفته مسئولان وزارت بهداشت در حال حاضر اين گواهي به برنجهاي خارجي داده ميشود، گفت: مسئولان وزارتخانه مذكور يقين دارند برنجهايي كه از كانال رسمي و گمرك وارد ميشود، كد سلامتي دارند. شايق افزود: همچنين درباره برنجهاي ايراني قرار شد از شروع سال ۹۴، به تدريج توليدكنندگان برنج، كساني كه صنعت بستهبندي دارند و كارخانه داران، برنجهاي خود را برنددار كنند و براي آنها گواهي سلامت بگيرند كه اين كار هم در حال انجام است. به گفته اين فعال بخش خصوصي، در حال حاضر كار كميسيون سلامت برنج راكد مانده و الان مدتي است كه اين كميسيون تشكيل جلسه نميدهد.
مقصر كيست؟
با وجود اين مسائل هنوز مشخص نيست برنجهاي وارداتي هندي آلوده است يا خير. ضمن اينكه واردكنندگان ميگويند چون وزارت بهداشت گواهي سلامت ميدهد، پس اگر برنج آلوده خارجي هم وارد ميشود، قاچاق است. در مقابل، وزارت بهداشت نيز اصرار دارد هر برنجي به طريق رسمي و قانوني وارد شده چه از طريق واردكنندگان دولتي يا غيردولتي، از آنها گواهي سلامت دريافت كرده است. گذشته از اينها بايد توجه داشت كه وجود چنین برنجهايي در اين چند ساله بسيار نگرانكننده است و وظيفه دولت و مجلس است كه هر چند دير، اما از ورود چنين برنجهايي به كشور جلوگيري كنند.