وی، هپاتیت B را شایعترین هپاتیت ویروسی مزمن کبدی در دنیا خواند و گفت: 350 میلیون نفر در دنیا و یک میلیون و 400 هزار نفر نیز در ایران به این بیماری مبتلا هستند. در سال 1373 واکسیناسیون نوزادان و افراد پرخطر سبب شد که امروز هپاتیت B در جمعیت زیر 20 سال کشور بسیار نادر باشد. این موضوع به مدد تلاش شبکه بهداشت و درمان کشور حاصل شد. البته کاهش بار هپاتیت B تنها مختص به ایران نیست بلکه موضوعی جهانی است.
علویان با بیان اینکه میزان بروز هپاتیت B رو به کاهش است، افزود: همچنین واکسیناسیون متولدین 68 تا 70 کمک کرد تا پوشش بیشتری در این زمینه اتفاق افتد. خوشبختانه در حال حاضر انتقال هپاتیت B از مادر به نوزاد نداریم و از این موضوع جلوگیری شده است. اما باید مراقب راههای انتقال دیگر از جمله انتقال از طریق اعتیاد تزریقی و روابط جنسی ناسالم باشیم. هرچند برخورداری از جمعیتی جوان برای کشور یک فرصت است، اما به دلیل همین جمعیت جوان هم جلوگیری از رفتارهای پرخطر از اهمیت بیشتری برخوردار است.
رئیس شبکه هپاتیت کشور ادامه داد: متاسفانه اغلب مبتلایان به هپاتیت B از بیماری خود اطلاع ندارند. این در حالی است که آگاهی داشتن درباره بیماریها حق همه افراد است. باید در این زمینه بیماریابی کنیم. روشهای تشخیصی - درمانی هپاتیت B در کشور در دسترس است و تمام آزمایشها و داروهای مصرفی این بیماری تحت پوشش بیمه قرار دارند.
علویان در توضیح وضعیت هپاتیت C در دنیا و ایران ادامه داد: حدود 200 میلیون نفر در دنیا و همچنین 200 تا 300 هزار نفر در ایران به این بیماری مبتلا هستند. شیوع این بیماری در ایران نسبت به سایر کشورهای منطقه بسیار کمتر است. شیوع این بیماری در جمعیت عادی ایران حدود نیم درصد و در کشورهای اطراف بیش از 2 تا 3 درصد است. اما این موضوع به معنای آن نیست که نباید در رابطه با این بیماری کاری انجام داد.
وی در این باره ادامه داد: از سال 1375 تمام خونهای تزریقی در کشور از نظر هپاتیت C کنترل میشوند و این موضوع نقش موثری در توقف انتشار این بیماری داشته است. سازمان انتقال خون با غربالگری موثر خونهای اهدایی در کاهش انتقال این بیماری بسیار موثر بوده است.
رئیس شبکه هپاتیت کشور مهمترین راه انتقال هپاتیت C را اعتیاد تزریقی خواند و گفت: حداقل 40 تا 50 درصد معتادان تزریقی کشور به هپاتیت C مبتلا هستند. این در حالی است که اغلب معتادان تزریقی نیز جوان هستند. براین اساس برنامههای کاهش آسیب و ارائه رایگان سرنگ، متادون و کاندوم در کنترل هپاتیت C در جمعیت معتادان نقش بسزایی دارد. براین اساس میتوان گفت اعتیاد تزریقی یک معضل اجتماعی است که یک قسمت از آن نیز هپاتیت C است. در یک کلام وجود مخزن هپاتیت C در معتادان تزریقی باعث میشود که از خطر انتقال این بیماری به معتادان دیگر و همچنین به همسران معتادان نگرانی داشته باشیم.
علویان افزود: متاسفانه سطح آگاهی و معلومات مردم درباره بیماریهای کبدی ناچیز است. لازم است در این زمینه مداخلات لازم صورت پذیرد. به جای واردات مداوم تجهیزات پزشکی گرانقیمت، سی تیاسکن، امآیآر و... ساخت بیمارستان، باید برای ارتقای دانش مردم هزینه کنیم. لازم است در گروههای پرخطر این فعالیت بیشتر باشد.
وی در ادامه فعالیتهای شبکه هپاتیت کشور را مورد اشاره قرار داد و گفت: علاوه بر فعالیتهای علمی و تخصصی و همچنین برگزاری سمینارها و همایشهای مختلف، امسال محور نخست فعالیتهایمان را افزایش و ارتقای سطح دانش مردم قرار دادهایم. به طوری که با استفاده از فضای مجازی به زودی نرمافزار جامع بیماریهای کبدی و هپاتیت به بازار وارد میشود. به این ترتیب مردم میتوانند اطلاعات مربوط به هپاتیت و بیماریهای کبدی را از طریق تلفن همراه به صورت رایگان دریافت کنند. آخرین اخبار از این بیماریها و همچنین اطلاعات پزشکان، مراکز علمی، آزمایشگاهها و... نیز از طریق این نرمافزار در دسترس خواهد بود.
رئیس شبکه هپاتیت کشور در این باره افزود: هدف دوم ما، افزایش دسترسی مردم به خدمات آزمایشگاهی معتبر در سراسر کشور است. در حال حاضر متخصصان و همچنین داروهای موردنیاز این بیماری در مراکز اغلب استانها در دسترس است. اما خدمات آزمایشگاهی معتبر در دسترس نیست. براین اساس استان به استان، شبکه آزمایشگاهی طراحی میشود تا خدمات مربوطه را حتی تا شهرهای کوچک نیز ارائه دهند.
علویان در ادامه در پاسخ به سئوال خبرنگاری در رابطه با میزان اطمینان از سلامت خونهای اهدایی و همچنین میزان شیوع هپاتیت C و B در مردان و زنان گفت: در اهدای خون، «خون سالم» مدنظر ما است. کاملا به سلامت خونهای اهدایی اطمینان داریم؛ به طوری که ایران از سالمترین خون در منطقه برخوردار است. از آنجا که میزان بروز این بیماری در زنان نسبت به مردان بسیار کمتر است، بر این اساس بسیار مناسب است که اهدای خون در جمعیت زنان افزایش یابد. این در حالی است که میزان اهدای خون بانوان در ایران بسیار پایین است. البته یک علت آن میتواند کمخونی در زنان باشد. براین اساس باید ابتدا فکری به حال این موضوع شود زمانی ارائه رایگان قرص آهن در مدارس راهنمایی بسیار کمک کننده بود، اما گویا اخیرا به این موضوع بیتوجهی شده است. لازم است وزارت بهداشت به مباحث پیشگیری توجه کند.
رئیس شبکه هپاتیت کشور در عین حال گفت: ازدواج هیچ منعی برای مبتلایان به هپاتیت C و B ندارد. تنها این افراد باید روشهای جلوگیری از انتقال این بیماری را فراگیرند.
وی در ادامه در پاسخ به سئوالی درباره سیاستهای جدید جمعیتی و محدودیت احتمالی در توزیع اقلام پیشگیری از بارداری نظیر کاندوم گفت: هپاتیت C در معتادان تزریقی مانند کوه یخی میماند. باید بپذیریم که معتادان تزریقی در کشور ما نیز وجود دارند و مهمترین راه انتقال هپاتیت C نیز اعتیاد تزریقی است. برنامه کاهش آسیب و توزیع رایگان سرنگ، متادون و کاندوم نیز جزو سیاستهای مصوب است که نباید با سیاستهای جمعیتی تداخلی داشته باشد. در سیاستهای جمعیتی تخصصی ندارم اما مشخص است که بودجههای پیشگیری باید همچنان ادامه داشته باشد.
علویان همچنین در ادامه در پاسخ به سئوال خبرنگاری درباره کمبودهای دارویی و پوششهای بیمهای مبتلایان به هپاتیت C و B گفت: در حال حاضر تمام داروهایی که برای بیماران مبتلا به هپاتیت B استفاده میشود، تحت پوشش بیمه است. مشکلات کمبودهای دارویی این بیماران نیز حل شده است. اما در مورد هپاتیت C مشکلات زیادی وجود دارد؛ چراکه داروهای جدیدتری با اثربخشی بهتر و البته با قیمت بسیار گران در دنیا مطرح شده است و بیمهها زیربار پوشش این داروها نمیروند. ورود این داروها به بازار دنیا عملا درمان هپاتیت C را متحول میکند. به طوری که بیش از 70 درصد موارد این بیماری قابل درمان خواهد بود. اما متاسفانه قیمت این داروها بسیار بالاست که اعتراض برخی مسئولان در جوامع مختلف را نیز به دنبال داشته است.
رئیس شبکه هپاتیت کشور گفت: هدفگذاری کردهایم که تا سال 2035 ایران بدون هپاتیت C را داشته باشیم. تحقق این هدف دور از ذهن نیست. اما هپاتیت B ریشهکن نمیشود جز آنکه آن را کنترل کنیم.
روز جهانی هپاتیت امسال با شعار "از کبد خود مراقبت کن، به فکر هپاتیت باش" برگزار میشود.