فارس: هشت ماه پیش که در تاریخ سوم آذر 1392 ایران و گروه 1+5 به توافقی دست یافتند که «طرح اقدام مشترک» نام گرفت و بر اساس آن قرار شد تا ایران برخی از فعالیتهای هستهای خود را کاهش دهد و در عوض طرفهای غربی نیز برخی از تحریمهای علیه ایران را کاهش دهند.
این توافق از 30 دی ماه 1392 برابر با 20 ژانویه 2014 یعنی درست 6 ماه پیش اجرایی شد. به موجب این توافق، قرار شد تا تحریمهای در رابطه با پوشش بیمه و حمل و نقل محمولههای نفت ایران ، مقررات تحریمی بر واردات، خرید یا حمل و نقل محصولات پتروشیمی ایران، ممنوعیت تجارت طلا و فلزهای گرانبها با دولت ایران، هیاتهای عمومی، بانک مرکزی ایران یا افراد و نهادهای خصوصی متوقف شود و همچنین مبادلات بشردوستانه با ایران نیز تسهیل شود.
از دیگر موارد این توافق، ثابت ماندن میزان صادرات نفت ایران به میزان متوسط صادرات پایان سال 2013 بود. همچنین قرار شد تا 4.2 میلیارد دلار از داراییهای بلوکه شده ایران طی 8 قسط به ایران پرداخت.
پس از گذشت 6 ماه، امروز 29 تیر ماه 1393 برابر با 20 جولای 2014 مهلت این توافق به پایان رسید اما ایران و طرفهای غربی به توافق جامع و نهایی دست نیافتند؛ از اینرو قرار شد تا این مهلت 4 ماه دیگر (24 نوامبر) ادامه یابد تا دو طرف همچنان برای دست یافتن به توافقی جامع تلاش کنند. طی این 4 ماه، 2.8 میلیارد دلار دیگر از داراییهای مسدود شده ایران نیز آزاد خواهد شد.
از طرفی امروز موعد پرداخت آخرین قسط از اقساط 8 گانه ایران به مبلغ 550 میلیون دلار است. گفته می شود این قسط نیز از طرف هند پرداخت خواهد شد؛ البته امروز یکشنبه و یکی از روزهای تعطیل آخر هفته غربیهاست که انتظار میرود این قسط نیز با تاخیر واریز شود.
آژانس انرژی اتمی پیش از این اعلام کرد که ایران به تمام تعهدات خود طبق توافق موقت ژنو عمل کرده است درحالیکه در مورد عمل طرف غربی به تعهدات خود بر اساس این توافق حرف و حدیثهای بسیار وجود دارد.
تاریخ اقساط هشتگانه ایران به شرح بوده است:
* مبلغ 550 میلیون دلار در تاریخ 12 بهمن (اول فوریه) توسط ژاپن پرداخت شد.
* مبلغ 450 میلیون دلار در تاریخ 10 اسفند (اول مارس) پس از تأیید رقیق شدن یک چهارم از ذخیره اورانیوم 20 درصد غنی شده ایران توسط آژانس، توسط ژاپن پرداخت شد.
* مبلغ 550 میلیون دلار در تاریخ 16 اسفند (7 مارس).
* مبلغ 550 میلیون دلار در تاریخ 21 فروردین (10 آوریل).
* مبلغ 450 میلیون دلار در تاریخ 26 فروردین (15 آوریل) پس از تأیید رقیق شدن یک چهارم دیگر از ذخیره اورانیوم 20 درصد غنی شده ایران توسط آژانس، توسط کره پرداخت شد.
* مبلغ 550 میلیون دلار در تاریخ 24 اردیبهشت (14 می) توسط هند پرداخت شد.
* مبلغ 550 میلیون دلار در تاریخ 27 خرداد (17 ژوئن) توسط هند پرداخت شد.
* مبلغ 550 میلیون دلار در تاریخ 29 تیر (20 جولای) پس از آنکه آژانس اجرای تمام تعهدات ایران را تأیید کرد.