به گزارش گروه محیط زیست شهرداری نیوز، یک استاد دانشگاه با اعلام این که ساکنان تهران و دیگر کلان شهرهای کشور، سال هاست که در فضای غبارآلود و دود گرفته زندگی می کنند اما تهرانی ها هیچ گاه تا این اندازه خطر تنگی تنفس در شهر را حسن نکرده بودند، گفت: آسمان تهران، سه هفته است که گروکان موج آلودگی هوا بود، بدون این که تدبیری اجرایی و راهکاری جدی برای مهار آن ارائه و اجرا شود.
دکتر سید علی میر باقری افزود: اقلیم شناسان، بحران آلودگی هوا را از فهرست بلایای طبیعی با این باور که بر خلاف حوادثی مثل زلزله و سیل، مستقیماً ساخته و پرداخته اراده انسان هاست، خارج کرده اند و اعتقاد دارند آلودگی هوا در زمره معضلات قابل پیش بینی و قابل پیشگیری است.
وی با تأکید بر این که با آن که بحران آلودگی هوا، محصول عصر ماشین و مختص زندگی ماشینی است اما این سبک زندگی مردم است که به تشدید یا تخفیف این بحران منجر می شود، اعلام کرد: از همین رو، کشورها در میدان مواجهه با آلودگی های زندگی ماشینی به دو گروه تقسیم می شوند که یکی؛ جوامعی اند که عوارض زیست محیطی تکنولوژی را مهار کرده اند و دیگری؛ جوامعی اند که دست بسته و منفعل، محیط زندگی خود را به اراده بی رحم ماشین سپرده اند.
هنوز در خوان اول مانده ایم که اگر ناوگان فرسوده را کنار بگذاریم چه می شود؟
این مدرس علوم سیاسی با اشاره به این که نیازی به یادآوری نیست که کشور ما در گروه دوم جای دارد، اظهار کرد: با وجود این که دولت های مدرن، اکنون با نیم قرن تجربه، تکنولوژی را در خدمت محیط زیست قرار داده اند اما ما هنوز در خوان اول مانده ایم که اگر ناوگان فرسوده حمل و نقل و صنایع آلاینده خود را کنار بگذاریم، چه پیآمدی دامن ما را خواهد گرفت.
وی با بیان این که آسمان آلوده امروز، محصول ضعف اراده جمعی ماست و هم مدیران اجرایی و هم نخبگان اجتماعی در پیدایش این وضعیت مسئولیت دارند، تصریح کرد: به هر حال، امروز آسمان تهران و سایر کلان شهرهای کشور، وضعیتی پیدا کرده که مجال بحث و مجادله در گذشته را برای ما باقی نمی گذارد و تنها راه چاره، این است که نخبگان جامعه و دولتمردان، بحران امروز را دستمایه یک حرکت عمیق و اساسی قرار دهند.
دکتر میر باقری با اشاره به این که با اتفاقاتی که در این سه هفته پر التهاب تهران افتاد، انتظار می رود تصور ما در باره توانمندی و آمادگی جامعه در قبال بحران به کلی عوض شده باشد، اظهار کرد: تا قبل از این سه هفته، ذهن همه ما درگیر مسائلی همچون کم آبی، خشکسالی، تخریب فضای سبز و مرگ جنگل ها بود و کمتر کسی باور می کرد که در نیمه دوم سالی که نیمه اول آن با خشکسالی و بحران آب شروع شد، با نبود هوای سالم برای تنفس رو به رو شده و نفس شهرهای بزرگمان به شماره بیفتد.
وی با بیان این که سه هفته تنفس در هوای سربی و آمد و شد زیر ابرهای تیره و تار، ثابت کرد که هوای تهران و ایران با خطر عمیق تر و شدیدتری از آب و خاک مواجه است، تصریح کرد: در این میان، واقعیتی که برای پایتخت نشینان عیان شد، این بود که شاید کمبود آب و فرسایش خاک قابل تحمل باشد اما آلودگی و مرگ هوا به راحتی قابل جبران و ترمیم نیست.
برای جبران گذشته ناوگان حمل و نقل شهری را نوسازی و تقویت کنید
این مدرس جامعه شناسی با اشاره به این که در مقایسه با مدیریت آب و خاک و جنگل، چرخه مدیریتی هوا از نا به سامانی ها و نا رسایی های بیشتری رنج می برد، اظهار گرد: همه، گناه ماجرا را به گردن دیگری می اندازند و اتفاقات یک ماه اخیر روشن کرد که چرخه مدیریت بحران به ویژه در پایتخت دچار خلل های نگران کننده ای است و بسیاری از عناصر و لوازم مدیریت بحران مثل مسئولیت پذیری، واکنش به هنگام، همپوشانی و ارتباط ارگانیک دستگاه های مختلف، فراهم نیست.
وی با بیان این که در این میان، بدترین اتفاق این بود که دریافتیم بحران های زیست محیطی، زمینه این را دارد که دستمایه بازی های جناحی و تسویه حساب های سیاسی قرار گیرد و جریانی را وسوسه کند تا از هوای غبار آلود ماهی مقصود خود را صید کند، تصریح کرد: بحران آلودگی هوا پدیده ای چند ضلعی است که رفع و مهار آن به تنهایی از عهده یک نهاد و سازمان خارج است.
دکتر میر باقری با اعلام این که در بحران اخیر آلودگی هوا، برای اولین بار شهروندان گوش های خود را برای شنیدن نظرات اهل فن تیز کرده و به این باور رسیده اند که بحران هایی از این دست، راهکارهای علمی و راه حل های کارشناسی دارد، گفت: همه دستگاه های انتظامی، قضایی، شهری، اداری، اجرایی و قانونگذاری، باید در فرآیند مدیریت بحران مشارکت کنند.
این استاد دانشگاه در پایان با تأکید بر این که آن چه در این سه هفته مشفقان جامعه را رنج داد، بی اعتمادی شهروندان به اقدامات دستگاه های ذیربط بود و مسئولان پرونده آلودگی هوا، برای جبران و اصلاح سهل انگاری ها و سستی های گذشته، باید تلاش مضاعف داشته باشند، خاطرنشان کرد: اگر خواهان مشارکت و همراهی شهروندان در این کار خطیر هستیم، باید با جدیت و به فوریت، نسبت به نوسازی و تقویت ناوگان حمل و نقل شهری اقدام کنیم.
