مهر: نابودی مرجان‌ها اختلالات بی‌شماری در اکوسیستم دریایی ایجاد می‌کند که یکی از مهم‌ترین آن‌ها انقراض گونه‌های مختلف جانوران دریایی است. بر اساس تحقیقات انجام‌شده خلیج‌فارس محل زندگی گونه‌های مختلف مرجانی است که از افزایش دمای کره زمین در امان نمانده و هم‌اکنون پدیده سفید شدگی سایه مرگ تدریجی را بر زندگی آن‌ها انداخته است.
مدیر محیط‌زیست سازمان منطقه آزاد قشم درباره این موضوع گفت: افزایش دمای آب خلیج‌فارس که امسال نسبت به سال‌های گذشته بیشتر بوده موجب سفید شدن مرجان‌های دریایی شده است.
محمد هاشم داخته ضمن تأکید برافزایش دمای جهانی به‌عنوان خطر جدی درزمینهٔ سفید شدن مرجان‌ها، افزود: بررسی‌های انجام‌شده نشان از کاهش تحمل مرجان‌های قشم در برابر افزایش درجه دمای آب خلیج‌فارس به‌ویژه در فصل تابستان دارد.
وی بیان داشت: طبق گزارش‌ها جهانی پایش دمای زمین، گرم‌ترین نقطه زمین در روزهای اخیر در خلیج‌فارس اعلام‌شده و در صورت ادامه این روند به‌زودی شاهد انقراض مرجان‌ها خواهیم بود.
داخته گفت: در فصل تابستان سال‌های اخیر پدیده سفید شدن مرجان‌ها به‌صورت خفیف رخ‌داده و با عبور از این فصل و مساعد شدن دمای آب، مرجان‌ها مجدداً خود را بازیابی کرده و به حالت طبیعی بازگشته‌اند، اما با وقوع پیاپی این پدیده در سالیان اخیر و تضعیف تدریجی مرجان‌ها، هم‌اکنون درصد بیشتری از این موجودات دریایی و گونه‌های مقاوم‌تر نیز سفید شده که بیم آن می‌رود بخشی از این سفید شدگی قابل‌بهبود نباشد و به مرگ بسیاری از مرجان‌ها منجر شود.
کارشناس محیط‌زیست دریایی سازمان منطقه آزاد نیز از انجام تحقیقات گسترده در این زمینه خبر داد و افزود: نتیجه تجزیه‌وتحلیل گزارش ارسالی از وضعیت کنونی مرجان‌های قشم به مرکز پایش سلامت مرجان‌ها در دانشگاه کوئینزلند استرالیا (coral watch) حاکی از این است که مرجان‌های این ناحیه بیش از ۷۰ درصد در معرض خطر سفید شدگی قرار دارند.
کارشناس محیط‌زیست دریایی سازمان منطقه آزاد نیز اظهار داشت: این جانوران دریایی رشد میلی‌متری داشته و صدها سال طول می‌کشد تا یک آبسنگ مرجانی تشکیل شود.
محمد غواصی گفت: مرجان‌ها با همزیستی نوعی جلبک میکروسکوپی فتوسنتز کننده زندگی می‌کنند و رنگ آن‌ها مربوط به جلبک همزیست آن‌ها است.
وی ادامه داد: این جلبک‌ها که به‌وسیله پدیده فتوسنتز انرژی لازم را برای مرجان تأمین می‌کنند؛ با افزایش گرما از بین رفته و تنها اسکلت سفیدرنگ مرجان باقی می‌ماند.
غواصی بیان کرد: بعد از بین رفتن جلبک، مرجان تا مدتی زنده می‌ماند اما در این مدت به دلیل کاهش انرژی بسیار ضعیف شده و در مقابل کوچک‌ترین عامل نامساعد مانند آلودگی و کدورت آب از پای درمی‌آید.
کارشناس محیط‌زیست دریایی سازمان منطقه آزاد گفت: پایش دقیق و منظم روند تغییر شرایط اکوسیستم‌های مرجانی جهت بررسی این واقعه ضروری بوده تا امکان مدیریت صحیح در راستای پیش‌بینی و اندیشیدن راهکارهای مقابله با این واقعه میسر شود.
وی در تشریح اقدامات موردنیاز برای جلوگیری از این پدیده عنوان کرد: تشکیل پارک‌های دریایی، استقرار مجسمه در بستر دریا به‌منظور جلب توریست‌ها به این نواحی و درنتیجه فشار کمتر به نواحی مرجانی، احیای مرجان‌ها توسط پیوند یا قلمه زدن مرجان‌ها و استخدام پارکبان‌های دریایی ویژه حراست از مرجان‌ها می‌تواند برای حفاظت ازاین‌گونه مؤثر باشد.
به گفته غواصی آگاه‌سازی عموم مردم جهت جلوگیری از دامن زدن به عوامل افزاینده دمای زمین، تهیه بروشورهای راهنما برای آگاهی مردم محلی و توریست‌ها در خصوص اهمیت اکوسیستم‌های مرجانی و تهیه پوسترهای هشداردهنده در مورد حفظ و حراست مرجان‌ها بسیار حائز اهمیت است.
غواصی با تأکید بر اهمیت زیستگاه‌های مرجانی، اضافه کرد: فعالیت‌های صنعتی انسان اثرات زیان‌بار بسیاری در طبیعت برجای گذاشته که بسیاری از آن‌ها در خشکی قابل‌ملاحظه هستند اما این اثرات مخرب بر گونه‌های دریایی تاکنون کمتر موردتوجه قرارگرفته است.
کارشناس محیط‌زیست دریایی گفت: نباید فراموش کرد پهنه‌های مرجانی متنوع‌ترین اکوسیستم‌های دریایی بوده و نابودی آن‌ها به از بین رفتن سایر گونه‌های دریایی منجر شده که در درازمدت اثرات تخریبی جبران‌ناپذیر در پی خواهند داشت.
وی ضمن تأکید بر لزوم افزایش مقابله با پدیده گرمایش جهانی، افزود: هم‌اکنون نیز برای جلوگیری از گرم شدن زمین بسیار دیر شده و بسیاری از گونه‌های جانوری و گیاهی درخطر انقراض قرارگرفته‌اند؛ اما برای جلوگیری از نابودی بیشتر باید اثرات مخرب فعالیت‌های انسانی هرچه زودتر کاهش یابد.
کارشناس محیط‌زیست دریایی اظهار داشت: با جلب توجهات جهانی و همکاری نهادهای بین‌المللی باید به سمت جلوگیری از افزایش گازهای گلخانه‌ای و گرم شدن پیش رفت تا اکوسیستم کره زمین بیش از این آسیب نبیند.
درنهایت می‌توان گفت فعالیت‌های صنعتی و بی‌مهری‌های فراوان به طبیعت حیات در کره زمین را به خطر انداخته و خلیج‌فارس نیز از این بحران درامان نمانده اما نباید فراموش کرد که حفظ اکوسیستم‌های طبیعی یک وظیفه اخلاقی و انسانی به شمار می‌رود و هرچه زودتر باید با در نظر گرفته راهکارهای کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت از نابودی تدریجی کره زمین جلوگیری کرد.
