در اولین روز نشست وزیران خارجه گروه ۲۰، برزیل همزمان با آغاز ریاست بر این گروه از «فلج شدن» شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد جنگ در غزه و اوکراین که در آن اختلافات عمیق جامعه بین‌المللی به نمایش گذاشته شد، انتقاد کرد و خواستار اصلاحات در سازمان ملل و سایر نهادهای چندجانبه شد.
به گزارش ایسنا، مائورو ویرا، دیپلمات ارشد برزیل، در افتتاحیه این نشست دو روزه که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا و سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه حضور داشتند، گفت که انفجار درگیری‌های جهانی نشان می‌دهد که نهادهای بین المللی مانند سازمان ملل کار نمی‌کنند.
ویرا گفت: «نهادهای چندجانبه به درستی برای رویارویی با چالش‌های فعلی مجهز نیستند، همانطور که با فلج غیرقابل قبول شورای امنیت در مورد درگیری‌های جاری در غزه و اوکراین نشان داده شده است.
وی افزود که این وضعیت به قیمت «جان‌های بی‌گناه» تمام شده است.
ویرا گفت که بیش از ۲ تریلیون دلار در سال برای بودجه نظامی در سطح جهان هزینه می‌شود و بیشتر از این پول باید صرف برنامه‌های کمک‌های توسعه ای شود. او گفت: «اگر نابرابری‌ها و تغییرات آب و هوایی در واقع تهدیدی وجودی هستند، نمی‌توانم از این احساس جلوگیری کنم که اقدامات مشخصی در این زمینه نداریم. اینها جنگ هایی است که باید در سال ۲۰۲۴ با آن روبرو شویم.»
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز به نوبه خود هشدار داد که چندجانبه گرایی در بحران است.
وزیران امور خارجه ۲۰ کشور ثروتمند و در حال توسعه گرد هم آمده‌اند تا درباره فقر، تغییرات آب و هوایی و تشدید تنش‌های جهانی گفتگو کنند و نقشه راهی را برای کار پیش از نشست ۱۸ تا ۱۹ نوامبر در ریو تنظیم کنند.
یکی از پیشنهادهای کلیدی برزیل که توسط رئیس جمهور لوئیس ایناسیو لولا داسیلوا ارائه شده است، اصلاح نهادهای حکمرانی جهانی مانند سازمان ملل، سازمان تجارت جهانی و بانک‌های چندجانبه است که می‌خواهد برای نمایندگی قوی‌تر از کشورهای در حال توسعه تلاش کند.
او پیش از این علاقه خود را برای گسترش شورای امنیت سازمان ملل متحد، با در نظر گرفتن ورود کشورهای بیشتری از آفریقا، آمریکای لاتین، و همچنین هند، آلمان یا ژاپن، ابراز کرد.
لولا در سفری دولتی به اتیوپی گفت: «ما باید افراد بیشتری را اضافه کنیم و به حق وتو در سازمان ملل پایان دهیم، زیرا این امکان وجود ندارد که یک کشور به تنهایی بتواند تصویب چیزی را که توسط همه اعضا تأیید شده است وتو کند». .
این که آیا فشار لولا موفقیت آمیز خواهد بود یا نه، باید دید، زیرا اعضای دائمی شورای امنیت در گذشته تلاش‌هایی برای اصلاحات را که منجر به از دست دادن قدرت آنها می شود، نادیده گرفته‌اند.
ویرا گفت برزیل از گسترش درگیری‌ها در سراسر جهان - نه فقط در اوکراین و غزه، بلکه در بیش از ۱۷۰ مکان، بر اساس برخی مطالعات - عمیقا نگران است.
اوایل روز چهارشنبه، لولا با آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، در برازیلیا، پایتخت، برای حدود دو ساعت دیدار کرد تا درباره حکومت جهانی و سایر موضوعات گفتگو کند. بلینکن که در سفری سه روزه به برزیل و آرژانتین است، بعداً برای نشست گروه ۲۰ راهی ریو شد. بر اساس بیانیه وزارت خارجه آمریکا، این دو همچنین در مورد درگیری در غزه، از جمله کار فوری برای تسهیل آزادی همه اسیران و افزایش کمک‌های بشردوستانه و بهبود حمایت از غیرنظامیان فلسطینی، گفتگو کردند.
یک سخنگوی ایالات متحده به خبرنگاران گفت که دیپلمات ارشد آمریکایی در میان اختلافات دیپلماتیک پس از تشبیه حملات رژیم صهیونیستی به غزه به نسل کشی نازی ها در طول جنگ جهانی دوم توسط رئیس‌جمهور برزیل، با لولا درباره غزه گفتگو کرد. سخنان لولا در روزهای گذشته درباره جنایات این رژیم در غزه، با توبیخ تل‌آویو و فراخواندن سفیر برزیل به یک بحران دیپلماتیک منجر شد.
شورای امنیت در مورد تهاجم روسیه به اوکراین که تحت کنترل قدرت وتوی روسیه است، عمل نکرده است، و برای یافتن پاسخی به جنگ غزه، با وتوی متحد بزرک رژیم صهیونیستی یعنی آمریکا روبرو شده است. پس از چهار ماه از آغاز جنگ غزه نشانه‌ای از پیشرفت به سوی صلح وجود ندارد. چشم انداز مشابهی در مورد جنگ روسیه در اوکراین که اعضای گروه ۲۰ نیز با نزدیک شدن به دومین سالگرد آن تقسیم شده‌اند، وجود دارد.
دیوید کامرون، وزیر امور خارجه بریتانیا گفت که قصد دارد از نشست ریو برای انتقاد مستقیم از لاوروف، همتای روس استفاده کند.
دیپلمات‌ها گفتند، دیوید کامرون، وزیر امور خارجه بریتانیا در این نشست غیرعلنی گفت: «روسیه باید تاوان تجاوزات خود را بپردازد». دیپلمات‌های ارشد ایالات متحده، استرالیا، کانادا، آلمان، ایتالیا، فرانسه و نروژ نیز اظهارات مشابهی را بیان کردند.
اسپن بارت ایده، وزیر امور خارجه نروژ به خبرنگاران گفت که لاوروف با آرامش به اظهارات کامرون با مجموعه‌ای از «حقایق جایگزین درباره رویدادهای اوکراین» به کامرون پاسخ داد.
لاوروف اما با خبرنگاران صحبت نکرد.
دلایل روسیه برای «عملیات نظامی ویژه» خود در اوکراین که از دو سال پیش آغاز شد، در ابتدا «نازی زدایی» اوکراین بود. اخیراً، مسکو تأکید کرده است که مجبور است در برابر تهاجم غرب از خوددفاع کند.
این جلسه برای آماده کردن دستور کار نشست G۲۰ در ماه نوامبر برگزار شد. در نشست ماه سپتامبر، رهبران گروه ۲۰ بیانیه‌ای را تصویب کردند که در آن از محکوم کردن روسیه به دلیل جنگ در اوکراین اجتناب شد، اما از همه کشورها خواسته شد از زور برای تصرف سرزمین‌ها استفاده نکنند.
ایده، وزیر خارجه نروژ در این نشست گفت: نشست گروه ۲۰ در ریو عمدتاً بر درگیری‌های غزه و اوکراین متمرکز بود. ما باید از اوکراین تا زمانی که به عنوان یک کشور مستقل تا زمان خروج نیروهای خارجی از این کشور حمایت کنیم.
به گفته وی وزرایی که در این نشست صحبت کردند با نیاز به راه حل دو دولتی در خاورمیانه موافق بودند اما در مورد چگونگی دستیابی به آن اتفاق نظر وجود نداشت.
لاوروف در عین حال غرب را به دلیل «پمپاژ اوکراین با سلاح» مورد انتقاد قرار داده است. او به روزنامه برزیلی O Globo گفت: نه کی‌یف و نه غرب اراده سیاسی برای حل مناقشه نشان نداده‌اند.
بلینکن در دیدار خود با لولا نسبت به فرصت های کنونی دیپلماسی در اوکراین ابراز بدبینی کرد.
برزیل همچنین می خواهد از ریاست G۲۰ برای پیشبرد مبارزه علیه فقر و تغییرات آب و هوایی استفاده کند. همچنین فضایی برای دیدارهای دوجانبه در حاشیه این گردهمایی وجود خواهد داشت - اگرچه با توجه به تنش های فزاینده، دیدار بلینکن و لاوروف بعید به نظر می رسد. این دو آخرین بار در یک گردهمایی G۲۰ در هند در مارس ۲۰۲۳ ملاقات کردند.
G۲۰ که در سال ۱۹۹۹ تأسیس شد، اکثر اقتصادهای بزرگ جهان را گرد هم می آورد. این انجمن که در اصل یک مجمع اقتصادی بود، به طور فزاینده ای در سیاست بین الملل درگیر شده است. یک منبع دولتی برزیل گفت که پس از کشمکش‌های اخیر گروه ۲۰ برای اجماع، میزبانان این الزام را حذف کردند که هر جلسه بیانیه‌ای مشترک ارائه کند - به استثنای نشست سالانه رهبران که برای نوامبر در ریو برنامه ریزی شده است.
لولا پس از سال‌ها انزوای دیپلماتیک در دوران ریاست‌جمهوری سابق ژایر بولسونارو، از زمان بازگشت به قدرت در ژانویه ۲۰۲۳، تلاش کرده است تا برزیل را در صحنه مرکزی دیپلماسی جهانی قرار دهد. وزرای دارایی G۲۰ و روسای بانک مرکزی قرار است هفته آینده در سائوپائولو دیدار کنند
