همشهری آنلاین: فوق تخصص بیماریهای ریه و مجاری تنفسی و عضو هیئت علمی دانشگاه بقیه الله در برنامه ضربان شبکه سلامت سیما به پرسشهایی درباره سرفههای مزمن پاسخ گفت.
با سرفههای مزمن چه کار کنیم؟
دکتر مصطفی قانعی در پاسخ به این سؤال، که سرفههای طول کشنده، چه نوع سرفههایی هستند؟ گفت: سرفههایی که بیش از سه هفته طول کشیده باشند را، سرفههای طول کشنده مینامیم، سرفههایی که متعاقب بیماریهای ویروسی رخ میدهد، به طور معمول در پایان هفته اول بیماری آرام میشود، اگر سرفهها بیش از این مدت طول بکشد قاعدتاً به بیماری اولیه ارتباط ندارد، ماندگاری سرفه در ادامه بیماریهای ویروسی، از نظر علمی بی معناست.
فوق تخصص بیماریهای ریه و مجاری تنفسی و عضو هیئت علمی دانشگاه بقیه الله در پاسخ به این سؤال که آیا داروهای ضد سرفه جزو درمانهای سرفههای طول کشنده است؟ گفت: در سرفههای طول کشنده، هرگز داروی ضد سرفه تجویز نمیشود، زیرا این سرفه، علامت و نشانهای از بیماری است، اگر سرفهها را سرکوب کنیم، بیماری اصلی شناسایی نمیشود.
دکتر قانعی از سه دلیل سرفههای طول کشنده نام برد و افزود: نخستین دلیل، برگشت اسید معده یا رفلاکس است.
فوق تخصص بیماریهای ریه گفت: در گلو، نای و پرده دیافراگم گیرندههای قرار دارد که برای ایجاد سرفه، نیاز به تحریک شدن این گیرنده هاست، بنابراین برای ایجاد سرفه، باید دریچه معده، گلو و مجرای هوا تحریک شود.
یکی از نشانههای اصلی رفلاکس این است که افراد مدام صدایشان را صاف میکنند، این افراد احساس میکنند، خلط ناحیه بالای گلو دارند، وی به این افراد توصیه کرد، هرگز به اندازهای غذا نخورید که قسمت فوندوس معده پر باشد، همچنین متذکر شد، از خوردن شام سنگین قبل از خواب، پرهیز کنند، زیرا طبق قانون جاذبه محتویات معده به حلق و گلو باز میگردد که باعث سوزش حلق و گلو و همچنین سرفه میشود.
این متخصص ریه، به چند علامت ساده، برای تشخیص رفلاکس معده به این شرح اشاره کرد:
افرادی که مدام احساس میکنند، غذا به گلویشان میپرد، بوی بد دهان دارند، مدام صدایشان را صاف میکنند و افرادی که هنگام بیدار شدن از خواب، خلط چسبنده به حلق دارند و همچنین صدایشان موقع برخواستن از خواب، دو رگه است.
دکتر قانعی گفت: یکی از عادتهای بد افراد مبتلا به رفلاکس این است که مدام از مایعات و چای داغ، برای صاف شدن صدایشان استفاده میکنند، که متأسفانه با ترشح بیشتر اسید معده، وضع بدتر میشود.
فوق تخصص بیماریهای ریه نیز، از عادتهایی مانند خوردن آب و نوشابه در میانه غذا و همچنین مصرف قهوه و نسکافه، که باعث شل شدن دریچه معده به مری میشود، نام برد و با تأکید بر ترک این عادات، داشتن سبک زندگی سالم را به این افراد توصیه کرد.
استاد دانشگاه بقیه الله متذکر شد: ۳ عامل رفلاکس، سینوزیت چرکی و آسم درمان نشده، از عوامل سرفههای طول کشنده محسوب میشوند، بنابراین باید از ابتدای زنجیره، با درمان رفلاکس آغاز کنیم. در صورت درمان تک تک این بیماری ها، اگر این سرفهها بیش از ۴ هفته طول بکشد، انجام سی تی اسکن و در مرحله بعد، برونکوسکوپی، توصیه میشود.
دکتر قانعی یادآور شد: قبل از بررسی این بیماریها به هیچ وجه درمان سرفه را توصیه نمیکنیم.
فوق تخصص بیماریهای ریه و مجاری تنفسی و عضو هیئت علمی دانشگاه بقیه الله گفت: حدود ۵۰ درصد از سرفه ها، دو علامتی است و ۲۵ درصد سرفهها نیز سه علامتی هستند.
دکتر قانعی افزود: اگر رفلاکس را کنترل نکنیم، ریهها و سینوسها نیز درگیر میشود.
عضو هیئت علمی دانشگاه بقیه الله در پاسخ به این سؤال، که اگر فردی به هیچ کدام از این بیماریها مبتلا نباشد و پس از گذشت سه هفته نیز سرفهها درمان نشود، چه باید کرد؟ گفت: ابتدا نیاز به گرفتن عکس ساده ریه است، تا وجود ضایعه در ریه بررسی شود، اگر به جواب نرسیم، سی تی اسکن انجام میشود و در صورت تشخیص ندادن و در مرحله آخر، برونکوسکوپی انجام میگیرد.
دکتر قانعی با تأکید بر این نکته که هم رفلاکس و هم آسم با دردسینه همراه است، ادامه داد: برای افتراق این دردها با درد قلبی، توجه داشته باشید که درد قلبی با حرکت بیشتر و با استراحت کمتر میشود، در این بین، اگر فرد مبتلا به سرفه طول کشنده، تنگی نفس همراه با خس خس شبانه داشته باشد، باید به بیماری آسم مشکوک شویم.