تحقیق بزرگی به سرپرستی دانشگاه لوند در سوئد نشان داده است که افراد مبتلا به بیماری آلزایمر را می‌توان قبل از تجربه علائم آلزایمر شناسایی کرد همچنین می‌توان پیش‌بینی کرد که بیماری چه کسی در چند سال آینده بدتر می‌شود.

 

انتشار نتایج این تحقیق با توجه به توسعه اخیر داروهای جدید برای بیماری آلزایمر بسیار به‌موقع است. مدت‌هاست، مشخص شده است که دو پروتئین مرتبط با آلزایمر وجود دارند؛ بتا آمیلوئید که پلاک‌هایی در مغز ایجاد می‌کند و تاو که در مراحل بعدی در داخل سلول‌های مغز تجمع می‌یابد. سطوح بالای این پروتئین‌ها در ترکیب با اختلالات شناختی از قبل مبنای تشخیص آلزایمر را شکل داده‌اند.

 

اسکار هانسون، پزشک ارشد عصب‌شناسی در بیمارستان دانشگاه اسکان و استاد دانشگاه لوند توضیح داد، تغییراتی در مغز بین ۱۰ تا ۲۰ سال قبل از اینکه بیمار علائم واضحی را تجربه کند رخ می‌دهد و تنها زمانی که تاو شروع به گسترش می‌کند سلول‌های عصبی می‌میرند و فرد مورد نظر اولین مشکلات شناختی را تجربه می‌کند. به‌همین دلیل است که تشخیص آلزایمر در مراحل اولیه آن بسیار دشوار است.

 

وی اکنون یک مطالعه تحقیقاتی بین‌المللی بزرگ را رهبری کرده است که شامل ۱۳۲۵ شرکت‌کننده از سوئد، ایالات متحده، هلند و استرالیا بود. شرکت‌کنندگان در ابتدای تحقیق هیچ‌گونه اختلال شناختی نداشتند. با استفاده از اسکن برش‌نگاری با گسیل پوزیترون (PET)، وجود تاو و آمیلوئید در مغز شرکت‌کنندگان قابل مشاهده بود.

 

مشخص شد، افرادی که این دو پروتئین در آنان کشف شده است، در مقایسه با شرکت‌کنندگانی که هیچ تغییر بیولوژیکی نداشتند، در پیگیری چند سال بعد، ۲۰ تا ۴۰ برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری بودند.

 

زمانی‌که هر دو بتا آمیلوئید و تاو در مغز وجود دارند، دیگر نمی‌توان آن را یک عامل خطر در نظر گرفت بلکه یک تشخیص است.

 

ریک اوسنکوپپل، اولین محقق این تحقیق و محقق ارشد در دانشگاه لوند و مرکز پزشکی دانشگاه آمستردام می‌گوید: آسیب‌شناسی که نمونه‌هایی از مغزی مانند این را بررسی می‌کند، بلافاصله بیماری آلزایمر را در بیمار تشخیص می‌دهد.

 

وی اظهار می‌کند: محققان آلزایمر به دو مکتب فکری تعلق دارند؛ از یک طرف، کسانی که معتقدند بیماری آلزایمر تا زمانی که اختلال شناختی شروع نشود قابل تشخیص نیست. همچنین گروهی وجود دارد که وی و همکارانش به آن تعلق دارند و معتقدند تشخیص می‌تواند فقط بر اساس زیست‌شناسی و آنچه می‌توانید در مغز ببینید، باشد.

 

اوسنکوپپل بیان می‌کند: برای مثال، می‌توانید نتایج ما را با سرطان پروستات مقایسه کنید. اگر نمونه‌برداری انجام دهید و سلول‌های سرطانی را پیدا کنید، تشخیص، سرطان خواهد بود حتی اگر فرد مورد نظر هنوز علائمی را ایجاد نکرده باشد.

 

به‌تازگی نتایج مثبتی در آزمایش‌های بالینی داروی جدید ضد آلزایمر به‌نام Lecanemab ظاهر شده که در بیماران آلزایمر مورد ارزیابی قرار گرفته است. به‌گفته محققان، بر این اساس، تحقیق دانشگاه لوند بسیار جالب است.

 

محققان می‌گویند: اگر بتوانیم بیماری را قبل از ظهور چالش‌های شناختی تشخیص دهیم، ممکن است در نهایت بتوانیم از دارو برای کاهش سرعت بیماری در مراحل اولیه استفاده کنیم. در ترکیب با فعالیت بدنی و تغذیه خوب، فرد شانس بیشتری برای پیشگیری یا کند کردن اختلالات شناختی آینده خواهد داشت.

 

اسکار هانسون نتیجه‌گیری کرد، با این حال، قبل از اینکه بتوان درمان را برای افرادی که هنوز از دست دادن حافظه را تجربه نکردند، توصیه کرد، تحقیقات بیشتری لازم است.

 

نتایج این تحقیق در مجله Nature Medicine منتشر شده است.