در فضای منظومه شمسی، اجرام سرگردانی وجود دارند که دارای مدارهای مستقلی هستند. این اجرام تا زمانی که در فضا سرگردانند شهاب واره خوانده می شوند. وقتی که وارد جو زمین می شوند بر اثر اصطحکاک با لایه های مختلف جو به شدت داغ شده و ....
در فضای منظومه شمسی، اجرام سرگردانی وجود دارند که دارای مدارهای مستقلی هستند. این اجرام تا زمانی که در فضا سرگردانند شهاب واره خوانده می شوند. وقتی که وارد جو زمین می شوند بر اثر اصطحکاک با لایه های مختلف جو به شدت داغ شده و می سوزند و به رنگهای مختلفی می درخشند. اگر این اجرام به طور کامل در جو بسوزند شهاب و اگر تکه هایی از این اجرام به زمین سقوط کنند، شهاب سنگ نامیده می شوند.
در واقع می توان گفت، هر ساله حدود 40000 تن سنگ و غبار کیهانی وارد جو زمین می شوند که منشاء آنها باقی مانده دنباله دارانی است که مدتها قبل از نزدیکی مدار زمین عبور کرده اند و یا ذرات باقیمانده از شهاب سنگهایی هستند که در جو زمین می سوزند. بررسی این ذرات که از غبار اولیه منظومه شمسی اند دانسته های بسیاری را درباره پیدایش منظومه شمسی و چگونگی پیدایش حیات روی زمین در اختیار ما می گذارند.
حالا اما چند روزی است که شایعات در باره سقوط شهاب سنگ در کشور داغ شده است. شایعاتی که گستردگی زیادی داشت چنانکه از طرفی اخباری مبنی بر برخورد شهابسنگ به استانهای قزوین و همدان منتشر شد و از طرفی دیگر عنوان شد که شهابسنگ به مناطقی از البرز و زنجان برخورد کرده است. برخی شایعات حتی حاکی از آن است که شهابسنگ میدان آزادی را هدف گرفته است! در حالی شایعات در این زمینه دهان به دهان میچرخد که اظهارات مسئولان نیز در اینباره ضد و نقیض است.
البته این اولین باری نیست شایعهای پخش میشود ودر این میان به نظر می رسد مسئولین با عدم اطلاع رسانی درست به مردم مقصر اصلی باشند.
ضد و نقیض های شهاب سنگی
شایعات در مورد برخورد شهابسنگ در نقاط مختلف کشور از روز پنج شنبه آغاز شد و از همان ساعات آغازین اخبار ضد و نقیض در این باره از رسانههای رسمی و غیررسمی منتشر شدند.
حتی کار به جایی رسیده است که از یک سازمان دو خبر متناقض به گوش میرسد. اما نکته جالب در اظهارنظرهای مسئولان در مورد برخورد شهابسنگ در این بود که بسیاری از مسئولان در ساعات اولیه، برخورد شهابسنگ را تأیید کردهاند ولی بعد از سپری شدن10 ساعت از این حادثه همه آنها تغییر نظر دادهاند و برخورد شهابسنگ را تکذیب میکنند.
ساعت 9 صبح روز جمعه مدیرکل ستاد بحران استان البرز از برخورد شهابسنگ در استان البرز در مرز شهرستان اشتهارد و نظرآباد خبر داد و گفت:« بر اثر برخورد شهابسنگ تاکنون خسارتی گزارش نشده است. مهر نوشت؛ ابوالقاسم باقری ادامه داد: محل برخورد شهابسنگ در استان البرز در بیابانهای مرزی شهرستان اشتهارد و نظرآباد بوده است و به احتمال خیلی زیاد خسارتی در بر نداشته است.» دو ساعت و نیم بعد ایسنا مصاحبهای از همین مسئول منتشر میکند که میگوید: «خبر سقوط شهابسنگ در این استان تنها بر پایه اظهارات مردمی بوده است. اگر شهابسنگ سقوط کرده بود باید شاهد خسارات ناشی از آن بودیم که تاکنون نیز گزارشی اعلام نشده است». او افزود: «خبر سقوط شهابسنگ در استان البرز را تکذیب میکنم».
اما نکتهای که باقری در پایان سخنانش میافزاید بسیار جالبتر است. او میگوید: «برخی رسانهها از قول اینجانب اقدام به تأیید خبر سقوط شهابسنگ در البرز کردهاند که این اقدام آنها بسیار ناشایست بوده و قابل پیگیری است».
مورد باقری مورد اول و آخر نیست. در ساعت دو شب روز جمعه مدیرعامل جمعیت هلالاحمراستان قزوین در مصاحبه با مهر با بیان اینکه نورهای دیدهشده در آسمان ناشی از سقوط شهابسنگ بوده، گفت: «محدوده برخورد شهابسنگ در منطقه ضیاءآباد تاکستان به سمت استان زنجان است.
» حمید رهانجام افزود: «برخورد شهابسنگ حوالی ساعت ۲۲ گزارش شده است». او 10 ساعت بعد در گفتوگو با ایسنا برخورد شهابسنگ در قزوین را تکذیب کرد و گفت: «مباحث مطرح شده به اثبات نرسیده است». او افزود: «از دیشب تا به امروز که این اخبار در قزوین اعلام شده هیچ خبر قابل تأییدی به این اداره کل نرسیده است.»
برخورد شهاب سنگ در شهرستان آوج خسارت نداشت
با این حال فرمانداران شهرستان های به اصطلاح شهاب سنگ زده روایت دیگری از ماجرا دارند.فرماندار شهرستان آوج گفته: در شهاب باران آسمان کشور مناطقی از شهرستان آوج نیز شاهد اصابت سنگ های شهابی بود که در این منطقه خوشبختانه بدون آسیب بوده است.
فرماندار آوج در خصوص مشاهده اشیاء نورانی در این منطقه گفت: پنجشنبه شب پیامکی مبنی بر دیده شدن چند شی نورانی که به سمت زمین حرکت می کرد دریافت شد که در ابتدای امر شائبه سقوط هواپیما و چرخبال را در ذهن متبادر می کرد.
وی افزود: پس از پیگیری های لازم و بررسی موضوع مشخص شد خوشبختانه سقوطی رخ نداده و برخورد شهاب سنگ در سطح وسیعی از مناطق دیده شده که شهرستان آوج نیز شامل آن می شود.
موسوی گفت: در روستاهای دیدار، لجام گیر که هم مرز استان زنجان است این اشیاء کاملا دیده شده که شاهدان عینی اظهارداشتند یک شی دنباله دار با نور شدید در دامنه کوه برخورد کرد و ناپدید و خاموش شد. خوشبختانه شهاب سنگ در منطقه آوج به کوهها اصابت کرده و خسارتی نداشته است.
او گفت: این شهاب سنگ درمناطق خدابنده، رزن، ابهر نیز دیده شده و به نظر می رسد شهاب سنگ بزرگی بوده که پس از برخورد با جو زمین متلاشی شده و به قطعات متعددی تبدیل شده که مناطق وسیعی از استانهای کشور از جمله قزوین، همدان و زنجان را در برگرفته و در اشتهارد هم گفته می شود دیده شده است.
فرماندار آوج یادآورشد: یکی از شاهدان عینی هم در تماس تلفنی با ما اظهارداشت: این شهاب سنگ بقدری نورانی و دنباله دار بوده که خودروهای عبوری کنار جاده متوقف شده و لحظاتی آن را مشاهده می کردند.
موسوی اظهارداشت: در ادامه بازرسی از مناطق احتمالی برخورد شهاب سنگ در ساعات آینده و پس از روشنایی روز اطلاعات بیشتری در این خصوص در اختیار شهروندان قرار خواهد گرفت.
خسارت شهاب سنگ از بیجار تا اشتهارد
ارسلان قاسمی فرماندار بوئینزهرا ضمن اعلام عدم خسارت برخورد شهاب سنگ تا در شهرستان گفته: در ابتدا شایعه سقوط هواپیما مطرح بود که با بررسیهای به عمل آمده این شایعه تکذیب و مشخص شد شهاب سنگ با زمین برخورد کرده است.
وی افزود: مناطقی در آوج، ابهر در استان زنجان و همچنین مجیدآباد و نظرآباد از برخورد شهابسنگ با زمین دچار آسیب شدهاند.
فرماندار بوئینزهرا ادامه داد: آمادگی لازم باری کمکرسانی به حادثهدیدگان احتمالی در شهرستان بوئینزهرا وجود دارد و بررسیها برای روشن شدن ابعاد این حادثه همچنان ادامه دارد.
بالاخره شهاب سنگ سقوط کرد یا خیر؟
به این ترتیب می توان گفت، اظهارنظرهای صد وهشتاد درجه متضاد مسئولان در کمتر از دوازده ساعت بیش از هر چیزی به شیوع هرچه بیشتر شایعات دامن زده است.
در این میان در نهایت، خبر برخورد شهابسنگ در سایر نقاط مانند همدان و زنجان هم تکذیب شد تا حسنختام ظاهری این ماجرا را معاون آمادگی و مقابله سازمان مدیریت بحران کشور بدهد. معاون آمادگی و مقابله سازمان مدیریت بحران درباره اینکه گفته میشود شهابسنگ در بخشهایی از چهار استان البرز، قزوین، زنجان و همدان رویت شده و سقوط کرده است، گفت: برابر گزارشهای رسیده سقوط شهابسنگ در کشور صحت ندارد.
مرتضی اکبرپور در ادامه گفت: البته موضوع بارش شهابسنگ وجود داشته و در پیگیری و رصدهایی که ما انجام دادیم، عبور شهابسنگ از آسمان کشورمان به ثبت رسیده که این موضوع در بخشهایی از آسمان همدان و قزوین قابل رویت بوده اما موردی از سقوط گزارش نشده و این شهابسنگها به طور افقی از آسمان عبور کردهاند.
او ادامه داد: مواردی نظیر سقوط شهابسنگ و نظایر آن شایعه بوده و مورد تایید سازمان مدیریت بحران کشور نیست.و به این ترتیب بالاخره معلوم نشد شی نورانی در آسمان ایران شهاب سنگ بوده یا هواپیما و ضد و نقیض گویی ها در این خصوص ادامه دارد.