روزنامه همشهری در یادداشتی تحلیل عجیبی از واقعه دیروز در رشت داشته است و مدعی شده که زن پرت شده از خودروی گشت ارشاد، مست بوده است:
رسانههای مواجببگیر کاخ سفید و سعودی نوشتند: پرتاب دختر بدحجاب از ون گشت ارشاد. ساعتی نگذشت که خبر اصلی منتشر شد. خانم متهمی که شاکی خصوصی داشته، خود را از خودروی کلانتری و نه گشت ارشاد به بیرون پرت کرده است.
از این دست چند مورد فهرست کنم؟
برخورد گشت ارشاد با خانم بوشهری تکذیب شد. فیلم اساسا برای گذشته و مربوط به برخورد با خرابکاری خیابانی بوده است.
کشتهشدن دختر تبریزی در تعقیب و گریز با گشت ارشاد تکذیب شد. دختر نوجوان بهدلیل عدم تسلط بر رانندگی و نداشتن گواهینامه تصادف کرده بود.
عکس احساسبرانگیز گریه ۲زن در خودروی گشت ارشاد، مربوط به عکس خبری از مانور ناجا و نمایش بوده است.
ماجرای برخورد با آببازی و کشف حجاب در تهرانپارس یک دروغ بود. طرف موادمخدر روانگردان مصرف کرده بود.
خانم اهل شهر رشت بهخاطر حجاب دستگیر نشده بود. او در حال مستی و رقص، به ماموران ناجا حمله کرد و البته دستگیر شد.
در ماجرای جنجالی اتوبوس بیآرتی هم خانم سپیده رشنو متهم به کشف حجاب نیست، بلکه اتهام وی تبانی با ضدانقلاب در تبلیغ فساد است که البته باید از خودش در دادگاه دفاع کند.
کارکرد نهایی خبرهای کذب و دنبالهدار در حوزه گشت ارشاد چیست؟
یکم. تکثیر خبر...
خبر اصلی دیده میشود و اما تکذیبیهها خیر. از تکذیب موارد بالا چند مورد را دیده یا شنیدهاید؟
اما اثر مهمتری وجود دارد.
دوم. تقویت...
ممکن است تکذیب خبر را هم ببینید اما همین تکذیب خبر هم کارکرد رسانهای دارد. خبر و تکذیبش باعث میشود اصل مسئله به عنوان یک چالش در ذهنها تقویت شود. شنیدهاید عوام میگویند «تا نباشد چیزکی مردم نگویند چیزها»؛ همان.
ثمرهای از این مهمتر هم وجود دارد.
سوم. بیحسی خبری...
تکذیب خبر را میبینید، اما دچار بیحسی نسبت به تکذیبیه میشوید. گویی تکذیبیه جزیی از روال اداری این دست اخبار است. مرحله شدیدتر وقتی است که بالاخره در بین عملکرد ناجا خطا هم وجود دارد و ترکیب این خطاها با بیحسی منجر به بیاعتمادی به تکذیبیهها میشود.
اما ثمره نهایی از همه این موارد فراتر است.
چهارم. تثبیت...
تثبیت ثمره تکرار است. مهم نیست خبر را باور کنید یا نکنید. تکذیب بشود یا نشود. دروغ باشد یا راست. مهم این است که این ژانر خبری فعال باشد. مهم این است که هر روز «تکرار» شود. ثمره این تکرار در میانمدت، تثبیت یک تصویر معیوب در ذهن مخاطب است که فراتر از تایید یا تکذیب یک خبر است. از بین موارد بالا شما خاطرتان نیست چه خبری تایید یا تکذیب شده است. مهم این است که هر روز خبری با هدف بدنامی قانونگرایی در ماجرای حجاب منتشر شود و شما در معرض اجباری دریافت پیام باشید. پیامی که طراحی شده تا مخاطب را دچار خطای تصویر کند.