آرمان ملی- امید کاجیان: با حضور طالبان در شهرهای مختلف افغانستان، ایده‌های خوش‌بینانه مقامات داخلی کشور یا اظهاراتی که عده‌ای از آنان با انگیزه‌های سیاسی مطرح می‌کردند؛ مبنی‌بر اینکه این طالبان با گذشته فرق کرده است، روز‌به‌روز به محاق می‌رود و هربار بیشتر مشخص می‌شود ریشه‌های این طالبان همانی است که بوده است.
پخش تصاویری از کشتار بی‌رحمانه کماندوهای افغانستانی که اعلام صلح کرده و تسلیم نیروهای طالبان شده‌اند از سوی سی‌ان‌ان، نمونه بارز خوی وحشیگری‌ای است که همچنان این گروه دنبال می‌کنند. همه اینها در حالی است که هر‌از‌گاهی تصاویری غمبار از این گروه منتشر می‌شود که نشان می‌دهد ایدئولوژی‌های این گروه نیز همچنان تغییری نکرده است.
کسانی که مراسم اعدام یک تلویزیون(!) را به یاد می‌آورند، که به بهانه غرب‌گرایی و رودررویی با فرهنگ اسلامی، این افراد با تبر به جانش افتاده بودند یا آن مردی که پشت میکروفن فریاد می‌زند از این به بعد زنان باید با یک محرم وارد ماشین غریبه شوند یا ممنوعیت فروش برخی اقلام را اعلام می‌کند و تهدید این موضوع که اگر کسی از این فرامین سرپیچی کند نیروهای آنها این افراد را رصد کرده و شناسایی می‌کنند و... قطعا می‌دانند این موارد نشان‌دهنده روزهای خوبی در آینده افغانستان نیست و همین مساله، موضوع را غمگین‌تر می‌کند. اما بوده‌اند کسانی که شوربختانه در تهران از این سخن می‌گفته‌اند که این گروه متفاوت شده است و امثال کیهان از این می‌نوشتند که طالبان با خونریزی زمین‌ها را تصاحب نمی‌کند.
اشتباه و ضعف‌های 20 ساله دولت قانونی
هرچند در ماجرای پیشروی طالبان، قطعا به دولت قانونی و مستقر افغانستان و اشرف غنی و عبدا... عبدا...، در کنار حامد کرزای از بابت عدم‌تامین زیر‌ساخت‌های امنیتی و ساخت یک ارتش ملی طی 20 سال زمامداری آنها که بتوانند لا‌اقل در یک جنگ داخلی پیروز شوند، انتقادات بسیاری وارد است.
این دولت‌های قانونی و البته به مراتب مترقی‌تر از طالب‌ها، در تمام این دو دهه، با حضور آمریکا می‌توانستند از پیشرفته‌ترین سلاح‌ها و جنگنده‌ها بهره‌مند شوند یا تعدادی از آنها را بخرند تا در این‌گونه مواقع به‌رغم خروج آمریکا از افغانستان، خود پای طالبان را از کشور کوتاه کنند. اما مگر کجاست ارتش ملی افغانستان و آن تجهیزات که امروز پسراحمد شاه‌مسعود دوباره به سبک همان جنگ‌های چریکی بخواهد با طالب‌ها بجنگد.
از سویی در این 20 سال دولت افغانستان فرهنگ ترقی‌خواهی خود را هرگز نتوانسته در درون جامعه آنطور که باید نفوذ دهد تا اکنون گروه‌ها و افراد زیادی از خود افغان‌ها به دلیل تفکرات واپس‌گرایانه با طالبان همکاری و همراهی نکنند.
اشتباه عجیب و غریب دیگر دولت قانونی افغانستان زمانی بوده است که هزاران هزار طالب را با برخی فشارها از زندان‌های خود آزاد کرده و آن موقع به فکر چنین روزی نبوده است. عملا این دولت قانونی افغانستان بوده که با این سطحی‌نگری‌ها و عدم‌توان لازم و دور‌اندیشی‌ها زمینه را برای قدرت‌یابی طالبان فراهم ساخته است. البته همکاری‌های پیدا و پنهان برخی کشورها را هم برای قدرت‌گیری طالبان نباید از نظر دور داشت.
