روزنامه اعتماد: علی‌اکبر گرجی ازندریانی: هنوز با قوه قضاییه تراز جمهوری اسلامی فاصله بسیار است.
این روزنامه اسامی برخی زندانیان سیاسی و محکومان امنیتی در فهرست عفوشدگان اخیر را منتشر می‌کند.
سیدابراهیم رییسی که آمد، وعده تحول قضایی داد. رییس جدید دستگاه قضا این وعده را نه‌تن‌ها در کلام و نه فقط در روزگار ریاست بر قوه قضاییه، که همچنین در سندی عنوان کرده بود که پیش از تکیه زدن بر کرسی قاضی‌القضاتی جمهوری اسلامی تقدیم رهبری کرد.
تولیت وقت آستان قدس، برنامه خود را تحت عنوان «سند تحول قضایی» به رهبری تحویل داد.
سندی که از سوی رهبری، «مفید» و «کارساز» توصیف شد و در نتیجه سیدابراهیم رییسی، پس از ناکامی در انتخابات ریاست‌جمهوری و بعد از ۹ سال و ۶ ماه ریاست صادق آملی لاریجانی بر دستگاه قضا، به عنوان رییس جدید این نهاد منصوب شد تا برای تحقق مفاد متعدد سند تحول قضایی مدنظرش، فرصت کافی داشته باشد.
انتصاب او به‌واسطه تفاوت نگاهش با صادق آملی لاریجانی از سوی حقوقدانان و وکلا مورد استقبال قرار گرفت. جامعه حقوقی معتقد بود انتخاب رییسی به عنوان کسی که سابقه طولانی و تجارب بسیاری در دستگاه قضا دارد، می‌تواند کمک شایانی به رفع مشکلات این قوه کند. استقبالی که البته رفته رفته به‌واسطه برخی فعل و انفعالات ایجاد شده در دستگاه قضا، جای خود را به انتقادات مشفقانه داد.
قاضی‌القضات، اما سند تحول را در همان مرحله ابتدایی رها نکرد؛ او یک سال و نیم پس از حضورش در راس دستگاه قضا - با توجه به آنچه «استفاده از تجارب و مشاوره‌هایی که طول ریاست بر این قوه» عنوان شد - دست به ویرایش نسخه اولیه این سند تحول‌ساز زد.
اقدامات ریاست جدید دستگاه قضایی، اما تنها به سند تحول محدود نماند و او در طول ۲ سال حضورش در راس دستگاه قضا تلاش کرد تا حداقل در ظاهر گام‌هایی در راستای تغییر و تحول در این قوه بردارد. رییسی با ارائه بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های متعدد درصدد ایجاد تغییراتی برآمد که سال‌های سال از سوی ناظران مطالبه شده بود. برگزاری دادگاه‌های جرایم سیاسی - فارغ از کم و کیف برگزاری آن - برای اولین بار در تاریخ جمهوری اسلامی، یکی از همین مطالبات بود. سیدابراهیم رییسی هم، اما مانند هر مدیر دیگری با چالش‌ها، ضعف‌ها و کم‌کاری‌هایی در دوران ریاستش در دستگاه قضایی مواجه بوده و به‌رغم تلاش‌ها، همچنان دستگاه قضایی با مشکلات بنیادینی مواجه است که همچنان نیاز به تغییر و تحول‌های بیشتری دارند.
برای بررسی عملکرد تحولی دستگاه قضا در طول ۲ سال حضور سیدابراهیم رییسی بر کرسی ریاست این قوه، «اعتماد» گفتگو‌هایی را با «علی‌اکبر گرجی ازندریانی» و «حسین میرمحمد صادقی»، دو حقوقدان برجسته که هر کدام به نوعی سابقه حضور در ساختار قضایی و حقوقی جمهوری اسلامی را در کارنامه دارند، انجام داده تا چالش‌های پیش روی سیدابراهیم رییسی را برای رسیدن به نقطه مطلوب در مسیر تحول قضایی بررسی کند. آنچه در ادامه می‌آید، متن گفتگو‌هایی است که به‌صورت مکتوب با این دو حقوقدان انجام شده است.
