اين بيانيه از طرف کشوهاي آنگولا، آنتيگوا، بلاروس، بروندي، کامبوج، کامرون، چين، کوبا، کره شمالي، گينه استوايي، اريتره، ايران، لائوس، ميانمار، ناميبيا، نيکاراگوئه، پاکستان، فلسطين، روسيه، سنت وينسنت، سودان جنوبي، سودان، سورينام، سوريه، ونزوئلا و زيمباوه ارائه شد.

 

با توجه به شيوع بيماري همه‌گير کرونا و اثر گذاشتن بر تمامي کشورها و به‌ويژه کشورهاي در‌حال‌توسعه بسياري ادامه اين سياست‌ها را ظالمانه قلمداد مي‌کنند. اگرچه هنوز شاهد انجام دادن اقداماتي قهري و يک‌جانبه هستيم که با هدف و اصول منشور سازمان ملل، قوانين بين‌المللي، چندجانبه‌گرايي و هنجارهاي بنيادين روابط بين‌الملل مغايرت دارد و تاثيري غيرقابل انکار بر حقوق بشر دارند. به آن علت که مانع درک کامل توسعه اجتماعي و اقتصادي شده و از رفاه جمعيت به‌ويژه زنان و کودکان در کشورهاي آسيب‌ديده از اين بيماري ممانعت مي‌کند.

 

اقدامات يک‌جانبه قهري موجب کارشکني در دست يافتن به حقوق سلامت شده و دست‌يابي به دارو و تجهيزات و فناوري پزشکي را دشوار مي‌سازد. اين واقعا در موقعيت شيوع کرونا وجود دارد. در اين ميان برخي بر اين باور هستند که اين قبيل بيانيه‌ها کارساز نيست و حتي جنبش به مراتب بزرگ‌تري همچون عدم تعهدها نيز نتوانسته است مانع چنين سياست‌هايي شود. در راستاي بررسي اين مساله «آرمان‌ملي» گفت‌وگويي با عبدالرضا فرجي‌راد، سفير پيشين ايران در نروژ داشته است که در ادامه مي‌خوانيد.

 

 

به نظر مي‌رسد که اين قبيل بيانيه‌ها در کوتاه‌مدت نتيجه نخواهد داد زيرا تحريم‌ها بيشتر از جانب ايالات‌متحده است و اروپايي‌ها نيز بعضا در اين تحريم‌ها دخيل هستند و چين نيز مي‌داند به‌زودي اگر قرار باشد با اين رويه اين دو قدرت به روش خود ادامه دهند، تحريم‌ها براي اين کشور نيز مشکلات جدي ايجاد خواهد کرد.

 

در دوره ترامپ اين تحريم‌ها به صورت جدي‌تري در دستورکار قرار گرفت و سبب شد تا کشورها به اين مرحله برسند تا چنين بيانيه‌هايي صادر کنند و به سطوح آيند. اين 26 کشوري که امروز ذيل اين نامه امضا زده‌اند به دنبال جهاني کردن اين مقوله هستند که در واقع مردمان اين کشورها در شرايط سخت اقتصادي از اين تحريم‌ها بيشترين ضربه را مي‌خورند.

 

در طول صد سال گذشته هيچگاه فشار تحريمي تا اين ميزان نبوده است. امروزه بسياري از کشورها هستند که تحريم مي‌شوند و هر روز نيز به دايره آنها افزوده مي‌شود تا جايي که امروز قدرت‌هايي همچون روسيه و چين نيز تحريم شده‌اند و حتي کشوري همچون ترکيه نيز که عضو ناتو است نيز تحريم مي‌شود.

 

 

غالب تحريم‌هاي وضع‌شده اقتصادي است اما تمامي آنها با اهدافي سياسي وضع شده است. در اين ميان به‌وفور شاهد هستيم که کشورهايي به‌وضوح دچار تخلف مي‌شوند اما تحريم نمي‌شوند و در مقابل برخي کشورها صرفا به‌واسطه يک ادعا تحريم مي‌شوند و علت اين امر در اين است که کشور متخلف هم‌پيمان آمريکا يا اروپاست و هيچکس کاري به کار آنها ندارد.

 

اين بي‌عدالتي است که امروز صداي کشورهاي مختلف جهان را درآورده است. بايد توجه کرد در درازمدت اين تلاش‌ها نتيجه خواهد داد و مي‌توان از مجامع قانوني پيگير آنها بود و با يک اجماع جهاني اين اقدامات ظالمانه را از بين برد. امروزه اشخاصي همچون ترامپ مانع اصلي اين بيانيه‌ها هستند و بر تحريم‌هاي ظالمانه تاکيد دارند.

 

آنها بر اين باور هستند که اگر تحريم‌ها را بيشتر کنند راي بيشتري در کشور خود کسب مي‌کنند به همين علت سوداي قدرت براي آنها گوش شنوايي باقي نگذاشته است. اين قبيل بيانيه‌ها خود يک فشار است و براي اينکه تاثيرگذار باشد بايد تداوم داشته باشد.

 

هــمواره چنين حرکت‌هايي با شکست مواجه شده‌اند کــه نــمونه بارز آن جنبش غيرمتعهدها بود؟

 

تحريم‌ها و چند مساله ديگر سبب شده است تا قطب جديدي در جهان در حال شکل‌گيري باشد. جنبش غيرمتعهدها يک جنبشي بود که عدم وابسته به شرق و غرب بودند؛ هرچند کشورهايي که امروز تحريک‌کننده تحريم ايران هستند همچون عربستان عضو اين پيمان بودند.

 

اين عضويت‌ها سبب شده بود تا جنبش غيرمتعهدها نتواند تصميم درستي اتخاذ کند. جنبش غيرمتعهدها را غالبا کشورهاي جهان سوم و درحال توسعه تشکيل مي‌داد و اين نيز کار را سخت مي‌کرد زيرا ابزار قدرت را نداشتند اما حرکتي که چين آغاز کرده است شامل چند کشور قدرتمند در جهان مي‌شود و به نحوي شکل‌دهنده يک قطب در مقابل آمريکاست. امروزه حرکتي که چين آغاز کرده است داراي قدرت نظامي و اقتصادي است و مي‌تواند در مقابل آمريکا بايستد و حتي در شوراي امنيت نيز نفوذ دارد و مي‌تواند به مراتب موفق‌تر از جنبش غيرمتعهدها عمل کند.