دردهای صنعت کشور زیاد است؛ همانطور که رهبر معظم انقلاب بارها تاکید کردند ما به هیچ عنوان ارتباط خوبی بین دانشگاه و صنعت نداریم. دانشجویان ما که از دانشگاه فارغ التحصیل می شوند متاسفانه به اندازه کارگران ما از صنایع نمی دانند. علت هم این است که حتی استادان دانشگاه نیز درک عملیاتی از کار ندارند تا بتوانند آن را به دانشجویان خود آموزش دهند. در آلمان کسی که می خواهد کرسی دکتری بگیرد، معمولا در همان رشته تخصصی اش چند سال در کارخانه به کار مشغول می شود. به این ترتیب چون تجربه عملی به دست آورده می تواند آن را در دانشگاه به دانشجویان خودش هم منتقل کند. متاسفانه در حال حاضر ما از نظر نیروی انسانی در شرایط خوبی به سر نمی بریم.
البته منظور از نیروی انسانی، نیرویی است که اگر امروز وارد چرخه صنعت ما شد، بتواند به عنوان نیرویی متخصص که دارای کارآمدی و مهارت های لازم است مشغول به کار شود. واقعیت این است که ما نه مهندس داریم و نه تکنسین. هنوز و پس از گذشت این همه سال از تاسیس مدارس فنی و حرفهای باز هم با این دید که دانش آموزان تنبل به آنجا می روند نگاه می شود درحالی که کشور به تکنسین های قوی و تحصیل کرده نیاز دارد تا خلا بین کارشناسان و پر کنند. موضوعی که در کارگران را در صنایع مختلف تمام کشورهای دنیا به خوبی دیده می شود اما در ایران هنوز جا نیفتاده است.
ما باید علت پا نگرفتن صنایع مان، چه خرد و چه بزرگ را در ایران بررسی کنیم. از سویی دولت باید کوچک شود و همزمان درآمدهای نفتی در زیرساخت های کشور سرمایه گذاری شود. یکی از این زیرساختها همان آموزش و پرورش و توجه به موضوع پراهمیت تربیت نیروی کار است. دیگری هم تلاش برای تغییر نگاه ها به کارفرمایان است. هنوز دیدگاهی که در جامعه نسبت به کارفرما وجود دارد آنچنان مثبت نیست، در حالی که در همه دنیا صنایع شان را حمایت می کنند. در همین کشورهای تازه توسعه یافته مانند لهستان هم این مساله را می توانید ببینید که امکانات متعددی را در اختیار متقاضیان قرار می دهند.
همه می دانیم اوضاع صنعت کشور در شرایط فعلی به چه صورت است، اما برای حل مشکلات باید به ریشه ها مراجعه کنیم تا ببینیم چرا صنعت ما دچار این وضعیت شده است. باید دید آیا ناکارآمدی از مدیران بوده یا تجهیزات و شرایط اقتصادی کشور مبنای این شرایط است. در چند سال اخیر که ما تحت تحریم های زیادی قرار گرفته بودیم و حتی تراکنش های بانکی ما هم دچار مشکلات متعددی شده بود به واقع دشمن تشخیص داده بود که چگونه عمل کند، اما خود ما این مسایل را نادیده می گرفتیم و با شعار دادن از کنار آنها عبور می کردیم.هرچند بسیاری از مشکلات صنعت کشور در حوزه های مختلف، ناشی از آثار تحریم های گذشته است،اما باید توجه داشت اگر کشوری نتواند در سطح انبوه تولید داشته باشد در نتیجه ارزش افزوده ای ایجاد نمی شود.
*عضو اتاق بازرگانی و صنایع معادن ایران