انتخاب: محمد جواد آذری جهرمی، وزیر سابق ارتباطات در کانال تلگرامی خود نوشت: سال ۱۳۹۵ که مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت شدم، در همان ماه اول با یک صورتحساب بسیار کلان از سوی یک شرکت از کشورهای همسایه مواجه شدم. مطابق آن صورتحساب، باید حدود ۲/۵ میلیون دلار بابت مکالمات بینالملل به آن شرکت پرداخت میکردیم.
چندین بار صورتحساب را بالا و پایین کردم، تاریخ آن و بسیاری از پارامترهای دیگر. از مالی شرکت هم چک کردم و وقتی از صحت صورتحساب مطمئن شدم؛ ظنم به وجود یک فرآیند غیرعادی افزایش یافت؛ چرا که این عدد بزرگ با حجم تماسهای واقعی صادره ما با آن کشور تطابق نداشت(مطابق تجربهای که در رایتل از رفتار مشترکین ایرانی داشتم).
از بخش فناوری خواستم تا ریز تماسهای صادرهی ایران به آن کشور را تهیه و برایم بفرستد، لیست اکسل که رسید، شروع به تحلیل کردم، بله. ۹۵ درصد کل تماسها، تنها با حداکثر ۲۰ شماره تلفن گرفته شده بود؛ آن هم به مدتهای طولانی. تقریبا مبدا همهی تماسها هم از تلفنهای خانگی ایران بود.
شخصا و به صورت تصادفی به چند تلفن سمت ایران، تماس گرفتم و گفتم از وزارت ارتباطات تماس میگیرم، به محض معرفی با سیل انتقاد مواجه شدم؛ انتقاد هم از قبض نجومی صادر شده برای آنها بود، میگفتند ما تماس بینالمللی با این شمارهها نداشتیم. به تردیدهایم افزوده شد. سپس شماره تلفنها را در گوگل جستجو کردم، رد و اثری از این شمارهها نبود.
سریع جلسهای ترتیب دادم؛ بخش فنی و مالی زیرساخت و همچنین سازمان تنظیم مقررات.
موضوع را در جلسه به کارشناسان توضیح دادم. با خونسردی تمام پاسخ دادند؛ بله. این تماسها مشهور به TV Show هستند. میشناسیم. کانالهای ماهوارهای مردم را به تماس با خود تشویق میکنند و این تماسها که عمدتا گران هم هستند، از سوی مشترک برقرار میشود. تاکید کردم که با چند مشترک صحبت کردم اما آنها برقراری چنین تماسی را تکذیب میکنند. پاسخ شنیدم که غیرممکن است و حتما تماس از سوی مشترک برقرار شده است.
بگذریم که چه طی شد، اما با پیگیری مداوم، بالاخره در برخی مراکز مخابراتی، دستگاههای پیدا کردیم که به صورت غیرمجاز نصب شده بود و با جعل شماره مردم و تماس با این شماره تلفنهای گران قیمت، مبالغ زیادی را به جیب سوداگران میریختند و از جیب مردم دزدی میکردند. سود هم به جیب یک شبکهی مافیایی میرفت.
یک محاسبه سرانگشتی نشان داد که در تنها در آن سال مبلغی معادل ۱۰۰ میلیارد تومان از مردم کلاهبرداری شده بود. پیگیری کردم؛ اول که سازمان تنظیم مقررات از اپراتورها خواست که آن تماسها را از صورتحسابهای صادرهی مردم حذف شود، سپس دستور دادم صورتحساب شرکت خارجی هم پرداخت نشود و پیگیری حقوقی آغاز شود؛ دست آخر هم یک سیستم مقابله با کلاهبرداری (Fraud Management System) در شرکت زیرساخت نصب شد.
دو سال و اندی قبل، در راستای پیگیری سیاست رفع انحصارها، با مصوبهی کمیسیون تنظیم مقررات، انتقال مکالمات بینالملل از انحصار شرکت زیرساخت خارج و به اپراتورهای ایرانی سپرده شد. حالا خود اپراتورها باید از این نوع کلاهبرداریها جلوگیری کنند.
چرا این تجربه را نوشتم؟
چندی است در اینستاگرام، پیامهای زیادی از مردم دریافت میکنم که از دریافت قبضهای نجومی شاکی هستند. سئوال در مورد تماسهای از دست رفته(Missed Call) از کشورهای خارجی(بویژه آفریقایی) که هزینه تماس با آنها گران است هم در توئیتر زیاد شده است. ترکیب این دو اتفاق، به من هشدار میدهد که احتمالا پای یک کلاهبرداری حساب شده در میان است.
بخش مهمی از کشف اینگونه دزدیها، این است که شهروندان نسبت به قبضهای نجومی غیرعادی خود بیتفاوت نباشند و حتما شکایتشان را از طریق سامانهی ۱۹۵ ثبت کنند(قطعا موثرتر از ثبت شکایت در شبکههای اجتماعی بنده خواهد بود).
پ.ن: اطلاع رسانی شما به سایر دوستانتان باعث خواهد شد تا آنها قربانی کلاهبرداران نشوند.